|
CHÍNH PHỦ
********
|
CỘNG HOÀ XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số:
77/2001/NĐ-CP
|
Hà
Nội, ngày 22 tháng 10 năm 2001
|
NGHỊ ĐỊNH
CỦA CHÍNH PHỦ SỐ 77/2001/NĐ-CP NGÀY 22 THÁNG 10 NĂM 2001 QUY
ĐỊNH CHI TIẾT VỀ ĐĂNG KÝ KẾT HÔN THEO NGHỊ QUYẾT SỐ 35/2000/QH10 CỦA QUỐC HỘI VỀ
VIỆC THI HÀNH LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
CHÍNH PHỦ
Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ
ngày 30 tháng 9 năm 1992;
Căn cứ Luật Hôn nhân và gia đình ngày 09 tháng 6 năm 2000;
Căn cứ Nghị quyết số 35/2000/QH10 ngày 09 tháng 6 năm 2000 của Quốc hội về
việc thi hành Luật Hôn nhân và gia đình;
Để tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình, bảo đảm
quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tiến tới xoá bỏ tình trạng hôn nhân
không đăng ký, khuyến khích xác lập quan hệ hôn nhân hợp pháp;
Theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tư pháp,
NGHỊ ĐỊNH:
Chương 1:
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 1.
Phạm vi điều chỉnh
1. Nghị định này quy định chi tiết
về đăng ký kết hôn đối với:
a) Các trường hợp quan hệ vợ chồng
được xác lập trước ngày 03 tháng 01 năm 1987, ngày Luật Hôn nhân và gia đình
năm 1986 có hiệu lực pháp luật, mà chưa đăng ký kết hôn;
b) Các trường
hợp nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03 tháng 01 năm 1987 đến
ngày 01 tháng 01 năm 2001, ngày Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 có hiệu lực
pháp luật, mà chưa đăng ký kết hôn.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này
bao gồm cả các trường hợp giữa một bên là công dân Việt Nam và một bên là công
dân của nước láng giềng có chung đường biên giới với Việt Nam đã sinh sống ổn định,
lâu dài tại Việt Nam; các trường hợp giữa một bên là công dân Việt Nam và một
bên là người không quốc tịch thường trú tại Việt Nam hoặc cả hai bên đều là người
không quốc tịch thường trú tại Việt Nam.
Người không quốc tịch thường trú
tại Việt Nam nói tại khoản này là người không có quốc tịch Việt Nam và cũng
không được các nước khác thừa nhận có quốc tịch nước đó, đang làm ăn và sinh sống
ổn định, lâu dài ở Việt Nam.
Điều 2.
Khuyến khích đăng ký kết hôn và nghĩa vụ đăng ký kết hôn
1. Những trường hợp quan hệ vợ
chồng xác lập trước ngày 03 tháng 01 năm 1987, mà chưa đăng ký kết hôn, thì được
Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện thuận tiện cho đăng ký kết hôn. Việc
đăng ký kết hôn đối với những trường hợp này không bị hạn chế về thời gian.
2. Nam và nữ chung sống với nhau
như vợ chồng từ ngày 03 tháng 01 năm 1987 đến ngày 01 tháng 01 năm 2001 mà có đủ
điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000, thì có
nghĩa vụ đăng ký kết hôn. Từ sau ngày 01 tháng 01 năm 2003 mà họ không đăng ký
kết hôn, thì pháp luật không công nhận họ là vợ chồng.
Điều 3.
Công nhận ngày hôn nhân có hiệu lực
Quan hệ hôn nhân của những người
đăng ký kết hôn theo quy định tại Nghị định này, được công nhận kể từ ngày các
bên xác lập quan hệ vợ chồng hoặc chung sống với nhau như vợ chồng trên thực tế.
Ngày công nhận hôn nhân có hiệu lực phải được ghi rõ trong Sổ đăng ký kết hôn
và Giấy chứng nhận kết hôn theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp.
Điều 4.
Miễn lệ phí đăng ký kết hôn
Việc đăng ký kết hôn đối với các
trường hợp quy định tại Nghị định này được miễn lệ phí.
Chương 2:
THỦ TỤC ĐĂNG KÝ KẾT HÔN
Điều 5.
Thẩm quyền và thủ tục đăng ký kết hôn
1. Uỷ ban nhân dân xã, phường,
thị trấn (sau đây gọi là Uỷ ban nhân dân cấp xã), nơi đăng ký hộ khẩu thường
trú của một trong hai bên, thực hiện việc đăng ký kết hôn.
Trong trường hợp cả hai bên
không có hộ khẩu thường trú, nhưng có đăng ký tạm trú có thời hạn theo quy định
của pháp luật về đăng ký hộ khẩu, thì ủy ban nhân dân cấp xã, nơi một trong hai
bên đăng ký tạm trú có thời hạn, thực hiện việc đăng ký kết hôn.
2. Khi đăng
ký kết hôn, các bên chỉ cần làm Tờ khai đăng ký kết hôn và xuất trình Giấy chứng
minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp lệ thay thế.
Trong Tờ khai đăng ký kết hôn,
các bên ghi bổ sung ngày, tháng, năm xác lập quan hệ vợ chồng hoặc chung sống với
nhau như vợ chồng trên thực tế. Trong trường hợp vợ chồng không cùng xác định
được ngày, tháng xác lập quan hệ vợ chồng hoặc chung sống với nhau như vợ chồng
trên thực tế, thì cách tính ngày, tháng như sau:
Nếu xác định được tháng mà không
xác định được ngày, thì lấy ngày 01 của tháng tiếp theo;
Nếu xác định được năm mà không
xác định được ngày, tháng, thì lấy ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo.
Điều 6. Giải
quyết việc đăng ký kết hôn đối với quan hệ vợ chồng xác lập trước ngày 03 tháng
01 năm 1987
Trong trường hợp hai vợ chồng
cùng thường trú hoặc tạm trú có thời hạn tại nơi đăng ký kết hôn, thì Uỷ ban
nhân dân thực hiện việc đăng ký kết hôn ngay sau khi nhận Tờ khai đăng ký kết
hôn.
Trong trường hợp một trong hai
bên không thường trú hoặc tạm trú có thời hạn tại nơi đăng ký kết hôn, nhưng Uỷ
ban nhân dân biết rõ về tình trạng hôn nhân của họ, thì cũng giải quyết đăng ký
kết hôn ngay. Khi có tình tiết chưa rõ các bên có vi phạm quan hệ hôn nhân một
vợ, một chồng hay không, thì Uỷ ban nhân dân yêu cầu họ làm giấy cam đoan và có
xác nhận của ít nhất hai người làm chứng về nội dung cam đoan đó. Người làm chứng
phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của lời chứng.
Điều 7.
Giải quyết việc đăng ký kết hôn đối với trường hợp nam và nữ chung sống với
nhau như vợ chồng từ ngày 03 tháng 01 năm 1987 đến ngày 01 tháng 01 năm 2001
Trong trường hợp một trong hai
bên kết hôn không có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú có thời hạn tại nơi đăng
ký kết hôn, thì Tờ khai đăng ký kết hôn phải được cơ quan, đơn vị nơi đang công
tác (đối với cán bộ, công chức, người đang phục vụ trong lực lượng vũ trang) hoặc
Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú có thời hạn
xác nhận về tình trạng hôn nhân của người đó. Nếu cả hai bên cùng thường trú hoặc
tạm trú có thời hạn tại nơi đăng ký kết hôn, thì không cần sự xác nhận nói
trên.
Sau khi nhận Tờ khai đăng ký kết
hôn, Uỷ ban nhân dân kiểm tra, nếu các bên đã đủ điều kiện kết hôn theo quy định
tại Điều 9 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000, thì đăng
ký kết hôn ngay. Khi có tình tiết chưa rõ là một trong hai bên hoặc cả hai bên
có đủ điều kiện kết hôn hay không, thì Uỷ ban nhân dân yêu cầu họ làm giấy cam
đoan và có xác nhận của ít nhất hai người làm chứng về nội dung cam đoan đó.
Người làm chứng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của lời
chứng.
Điều 8.
Địa điểm đăng ký kết hôn
Để tạo điều kiện thuận tiện cho
các bên kết hôn, việc đăng ký kết hôn có thể được thực hiện tại trụ sở Uỷ ban
nhân dân hoặc tại thôn, bản, tổ dân phố theo kế hoạch của Uỷ ban nhân dân cấp
xã.
Điều 9.
Công nhận con chung của vợ chồng
Con sinh ra trước ngày đăng ký kết
hôn của các trường hợp quy định tại Điều 1 Nghị định này và được cha mẹ thừa nhận
cũng là con chung của vợ chồng.
Nếu trong Sổ đăng ký khai sinh
và Giấy khai sinh của người con vẫn bỏ trống phần ghi về người cha, thì Uỷ ban
nhân dân cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh, căn cứ vào Giấy chứng nhận kết hôn của
cha mẹ để ghi bổ sung về người cha vào Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh của
người con, đồng thời gạch bỏ phần ghi chú "con ngoài giá thú" trong Sổ
đăng ký khai sinh.
Chương 3:
ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH
Điều 10.
Trách nhiệm của Bộ Tư pháp
Bộ Tư pháp có trách nhiệm giúp
Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc triển khai thực hiện Nghị định này.
Điều 11.
Trách nhiệm của Uỷ ban nhân dân các cấp
1. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, Uỷ
ban nhân dân cấp huyện trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm
hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc Uỷ ban nhân dân cấp xã trong việc triển
khai thực hiện Nghị định này.
2. Uỷ ban nhân dân cấp xã có
trách nhiệm:
a) Tuyên truyền, vận động, rà
soát, lập danh sách các trường hợp cần đăng ký kết hôn theo quy định tại Nghị định
này;
b) Tổ chức đăng ký kết hôn kịp
thời, thuận tiện, chính xác cho những trường hợp quy định tại Nghị định này;
c) Xác nhận chính xác, kịp thời
về tình trạng hôn nhân của các bên kết hôn, nếu được yêu cầu;
d) Bảo đảm cân đối kinh phí từ
ngân sách nhà nước theo quy định hiện hành cho hoạt động đăng ký kết hôn nói tại
Nghị định này.
Điều 12.
Hiệu lực thi hành
1. Nghị định này có hiệu lực thi
hành sau 15 ngày, kể từ ngày ký.
2. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ
quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Nghị định này.
