Kế hoạch 75/KH-UBND năm 2021 thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021-2030 do tỉnh Cà Mau ban hành

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, TRẺ EM TỰ KỶ VÀ NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2030

Căn cứ Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2030, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai, thực hiện trên địa bàn tỉnh Cà Mau cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Huy động sự tham gia của xã hội, nhất là gia đình, cộng đồng tăng cường trợ giúp về vật chất, tinh thần, chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống; sàng lọc, phát hiện và hỗ trợ can thiệp, phòng ngừa người rối nhiễu tâm trí đặc biệt là trẻ tự kỷ bị tâm thần nặng, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội đối với người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí.

2. Mục tiêu cụ thể

2.1. Giai đoạn 2021 - 2025

a) Người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí

- Hàng năm, ít nhất 80% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau.

- Ít nhất 200 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; đảm bảo hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Có 100% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- Hàng năm, ít nhất 80% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng tại Trung tâm nuôi dưỡng người tâm thần.

- Ít nhất 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ của người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí; thu hút ít nhất 20% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở phù hợp.

- Ít nhất 50% số người trầm cảm và người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- Ít nhất 30% gia đình có người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí.

- Ít nhất 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ.

b) Trẻ em tự kỷ

- Hàng năm khoảng 50% trẻ em tự kỷ tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 50% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; ít nhất 100 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 89% trẻ em khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Ít nhất 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc trẻ em tự kỷ có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút ít nhất 20% trẻ em tự kỷ tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% trẻ em tự kỷ tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở phù hợp.

- Ít nhất 50% trẻ em tự kỷ được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng, cơ sở y tế.

- Ít nhất 30% gia đình có trẻ em tự kỷ tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho trẻ em tự kỷ.

2.2. Giai đoạn 2026 - 2030

a) Người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí

- Hàng năm khoảng 90% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau.

- Ít nhất 400 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; đảm bảo hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Có 100% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH TRỢ GIÚP XÃ HỘI VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI TÂM THẦN, TRẺ EM TỰ KỶ VÀ NGƯỜI RỐI NHIỄU TÂM TRÍ DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2030

Căn cứ Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2030, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai, thực hiện trên địa bàn tỉnh Cà Mau cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Huy động sự tham gia của xã hội, nhất là gia đình, cộng đồng tăng cường trợ giúp về vật chất, tinh thần, chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống; sàng lọc, phát hiện và hỗ trợ can thiệp, phòng ngừa người rối nhiễu tâm trí đặc biệt là trẻ tự kỷ bị tâm thần nặng, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội đối với người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí.

2. Mục tiêu cụ thể

2.1. Giai đoạn 2021 - 2025

a) Người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí

- Hàng năm, ít nhất 80% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau.

- Ít nhất 200 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; đảm bảo hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Có 100% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- Hàng năm, ít nhất 80% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng tại Trung tâm nuôi dưỡng người tâm thần.

- Ít nhất 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ của người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí; thu hút ít nhất 20% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở phù hợp.

- Ít nhất 50% số người trầm cảm và người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- Ít nhất 30% gia đình có người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí.

- Ít nhất 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ.

b) Trẻ em tự kỷ

- Hàng năm khoảng 50% trẻ em tự kỷ tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 50% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; ít nhất 100 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 89% trẻ em khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Ít nhất 60% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc trẻ em tự kỷ có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút ít nhất 20% trẻ em tự kỷ tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 20% trẻ em tự kỷ tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật tại cơ sở phù hợp.

- Ít nhất 50% trẻ em tự kỷ được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng, cơ sở y tế.

- Ít nhất 30% gia đình có trẻ em tự kỷ tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng cho trẻ em tự kỷ.

2.2. Giai đoạn 2026 - 2030

a) Người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí

- Hàng năm khoảng 90% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau.

- Ít nhất 400 người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại cơ sở trợ giúp xã hội; đảm bảo hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

- Có 100% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

- Hàng năm, ít nhất 90% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 70% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút 50% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 30% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật.

- Ít nhất 70% số người trầm cảm và người bị rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

- Ít nhất 50% gia đình có người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

- Ít nhất 70% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ.

b) Trẻ em tự kỷ

- Hàng năm khoảng 70% trẻ em tự kỷ tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; khoảng 200 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

- Ít nhất 95% trẻ em khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

- Ít nhất 70% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc trẻ em tự kỷ có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ; thu hút 50% trẻ em tự kỷ tham gia tập luyện thể dục, thể thao; 30% trẻ em tự kỷ tham gia văn hóa, văn nghệ và biểu diễn nghệ thuật.

- Ít nhất 70% trẻ em tự kỷ được tư vấn, trị liệu tâm lý phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng, cơ sở y tế.

- Ít nhất 50% gia đình có trẻ em tự kỷ được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI THỰC HIỆN

1. Đối tượng

Người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí là những người có vấn đề sức khỏe tâm thần gồm: tâm thần phân liệt; chứng động kinh, tổn thương não, chậm phát triển trí tuệ, nghiện chất kích thích; rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn tăng động giảm chú ý; người bị rối loạn stress sau sang chấn tâm lý, là nạn nhân của sự xâm hại, của bạo lực gia đình và học đường; người khuyết tật dạng tâm thần kinh, tâm thần khác.

2. Phạm vi: Kế hoạch được triển khai thực hiện trong toàn tỉnh. Ưu tiên hỗ trợ các địa phương có số người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí, người có nguy cơ tâm thần cao.

III. CÁC NHIỆM VỤ CỤ THỂ

1. Trợ giúp y tế

a) Triển khai thực hiện các chính sách, pháp luật về trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; chính sách bảo hiểm y tế cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

b) Thực hiện dịch vụ phát hiện sớm trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí; tuyên truyền, tư vấn về phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

c) Phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ phát hiện sớm, điều trị, trị liệu và phục hồi chức năng đối với trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí theo quy định của pháp luật.

d) Xây dựng và triển khai mô hình phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

2. Trợ giúp giáo dục

a) Có chính sách ưu đãi, thu hút đối với giáo viên, nhân viên, cộng tác viên tham gia giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí. Hỗ trợ triển khai giáo dục ở các cấp học thông qua việc xây dựng chương trình, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý tham gia giáo dục cho trẻ em tự kỷ và thanh niên rối nhiễu tâm trí; đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trực tiếp dạy trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

b) Triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách về giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, bảo đảm phổ cập giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; có chính sách ưu đãi đối với giáo viên, nhân viên tham gia giáo dục đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; thực hiện tiêu chuẩn, tiêu chí cơ sở có hoạt động can thiệp, hỗ trợ giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

c) Nghiên cứu biên soạn tài liệu, sổ tay hỗ trợ các gia đình có trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí; nâng cao kiến thức, kỹ năng, hướng dẫn các phương pháp nhận biết và kỹ thuật can thiệp cơ bản đối với trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí trong trường học; phương pháp cung cấp dịch vụ công tác xã hội trong hoạt động chăm sóc, giáo dục cho người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, đặc biệt là trẻ tự kỷ; tổ chức tập huấn cho giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên hỗ trợ, trợ giúp giáo dục trẻ em tự kỷ, người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí, gia đình về nghiệp vụ giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

d) Rà soát, cập nhật, quản lý dữ liệu về giáo dục đặc biệt của trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí vào phần mềm quản lý hệ thống hỗ trợ giáo dục cho trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí.

3. Trợ giúp hướng nghiệp, lao động trị liệu, hỗ trợ sinh kế và văn hóa, thể thao

a) Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên hướng dẫn tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

b) Nghiên cứu tổ chức thực hiện thí điểm mô hình hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

c) Hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu, văn hóa và thể thao phù hợp cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở phục hồi chức năng. Kinh phí hướng nghiệp, tổ chức lao động trị liệu cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí và làm thí điểm được bố trí và tổ chức thực hiện trong các Chương trình, đề án, kế hoạch có liên quan với mức hỗ trợ theo quy định.

d) Xây dựng thí điểm một số mô hình hỗ trợ sinh kế đối với gia đình người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí, người rối nhiễu tâm trí khởi nghiệp; ưu tiên gia đình người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí được vay vốn ưu đãi để tạo việc làm và mở rộng việc làm.

đ) Thường xuyên rà soát người tâm thần đủ các điều kiện theo quy định để thực hiện chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng và các chế độ liên quan khác.

4. Phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội làm nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí

a) Thực hiện quy hoạch, phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần và rối nhiễu tâm trí nặng công lập và ngoài công lập phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, điều kiện thực tế của địa phương.

b) Nâng cấp, mở rộng và phát triển các cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí nặng; chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho trẻ em tự kỷ.

c) Hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật và trang thiết bị cho cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí đạt tiêu chuẩn Nhà nước quy định, đảm bảo tiêu chuẩn quy định và đầy đủ các phòng, khu chức năng đáp ứng hoạt động chăm sóc, giáo dục, trị liệu, phục hồi chức năng và cung cấp dịch vụ công tác xã hội; mở rộng quy mô, số lượng tiếp nhận người tâm thần tự nguyện vào chăm sóc, nuôi dưỡng, phục hồi chức năng theo nhu cầu tại các cơ sở bảo trợ xã hội.

5. Xây dựng các mô hình cung cấp dịch vụ hoạt động trị liệu

a) Xây dựng mô hình giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; phòng và trị liệu rối nhiễu tâm trí cho người mắc bệnh tâm thần, trẻ em tự kỷ tại các cơ sở bảo trợ xã hội trên địa bàn tỉnh theo hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về các tiêu chí, điều kiện xây dựng mô hình.

b) Phát triển hệ thống dịch vụ và mô hình giáo dục trẻ em tự kỷ, người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí phù hợp với nhu cầu đa dạng của trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí như: Phát hiện sớm, can thiệp sớm, giáo dục hòa nhập, giáo dục chuyên biệt, giáo dục trẻ em tự kỷ và người chưa thành niên rối nhiễu tâm trí tại cơ sở trợ giúp xã hội, gia đình và cộng đồng.

6. Triển khai, thực hiện các tiêu chuẩn, quy trình cung cấp dịch vụ phục hồi chức năng, hướng nghiệp dạy nghề, lao động trị liệu, hỗ trợ xã hội, trị liệu tâm lý

a) Xây dựng các tiêu chuẩn, quy trình cung cấp dịch vụ phục hồi chức năng, hướng nghiệp dạy nghề, lao động trị liệu, hỗ trợ xã hội, trị liệu tâm lý.

b) Hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương thực hiện các tiêu chuẩn và quy trình theo quy định, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; hướng nghiệp dạy nghề, lao động trị liệu, hỗ trợ xã hội, trị liệu tâm lý, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

7. Hướng dẫn các địa phương sử dụng bộ công cụ sàng lọc, chẩn đoán sớm và hỗ trợ can thiệp sớm, áp dụng mô hình trị liệu không sử dụng thuốc. Ứng dụng công nghệ thông tin để sàng lọc, chẩn đoán sớm và can thiệp sớm

8. Nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức và cộng tác viên

a) Phối hợp tổ chức đào tạo các kỹ năng, sàng lọc phát hiện sớm đối với trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; đào tạo các kỹ năng chuyên sâu cho cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội, bồi dưỡng cho đội ngũ vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu về sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ; khảo sát, đánh giá giữa kỳ, cuối kỳ, chuyên đề về sức khỏe tâm thần trên địa bàn tỉnh.

b) Tập huấn cho cán bộ, nhân viên, cộng tác viên và gia đình đối tượng về kỹ năng, phương pháp chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí. Xây dựng, thiết kế các video, bài giảng dạy các kỹ năng cho gia đình, đối tượng để chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại cộng đồng.

c) Tập huấn, bồi dưỡng định kỳ, tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm; tập huấn giảng viên nguồn cho cấp huyện; kỹ năng phòng ngừa nguy cơ đối với trẻ em tự kỷ và bị rối nhiễu tâm trí.

d) Nghiên cứu, đánh giá kết quả, hiệu quả thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội, chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng; phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội. Trên cơ sở đó, kiến nghị các giải pháp, cơ chế, chính sách phát triển hệ thống trợ giúp xã hội trong chăm sóc sức khỏe tâm thần.

9. Truyền thông, nâng cao nhận thức

a) Tăng cường công tác truyền thông trên hệ thống thông tin truyền thông, các hình thức phù hợp khác về những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước dành cho người bệnh tâm thần, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và cộng đồng xã hội về vai trò, vị trí hệ thống trợ giúp xã hội; kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần; chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng đối với trẻ tự kỷ và đối tượng liên quan khác.

b) Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu và phổ biến pháp luật về lĩnh vực trợ giúp xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng về sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí. Xây dựng các tài liệu sổ tay hướng dẫn kỹ năng chăm sóc và phục hồi chức năng sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí cho cán bộ nhân viên, cộng tác viên trợ giúp xã hội.

c) Nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm một số tỉnh có mô hình giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hiệu quả; xây dựng sổ tay hướng dẫn kỹ năng chăm sóc và phục hồi chức năng sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí cho cán bộ, nhân viên, cộng tác viên trợ giúp xã hội.

10. Hoạt động giám sát, theo dõi, đánh giá thực hiện Đề án trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng trên địa bàn tỉnh Cà Mau

a) Tổ chức hoạt động giám sát, theo dõi, đánh giá hiệu quả hoạt động Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng. Đồng thời phổ biến hệ thống theo dõi, giám sát kết quả thực hiện các chỉ tiêu của kế hoạch và hướng dẫn cách đánh giá kết quả, tác động cho các cơ quan quản lý và các cơ quan thực hiện trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

b) Khảo sát, đánh giá và thu thập thông tin về người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí. Cập nhật cơ sở dữ liệu hệ thống thông tin quản lý người bệnh tâm thần, trẻ em tự kỷ thống nhất trong toàn tỉnh; thực hiện hệ thống quản lý đối tượng, sử dụng thẻ hoặc vân tay quản lý. Phổ biến hệ thống theo dõi, giám sát kết quả thực hiện các chỉ tiêu của kế hoạch và hướng dẫn cách đánh giá kết quả, tác động cho các cơ quan quản lý và các cơ quan thực hiện trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

c) Tổng hợp báo cáo, phổ biến thông tin kết quả thực hiện trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng đối với người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí cho các cơ quan cấp tỉnh và địa phương.

IV. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1) Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, ngành, đoàn thể đối với công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

2) Xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành để thực hiện có hiệu quả công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

3) Đẩy mạnh công tác phòng ngừa, phát hiện và can thiệp sớm, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

4) Vận động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hỗ trợ kỹ thuật, kinh nghiệm và nguồn lực để phát triển trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

5) Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện Kế hoạch của các ngành, đơn vị và địa phương.

6) Đẩy mạnh xã hội hóa về công tác chăm sóc người tâm thần, đa dạng hóa nguồn vốn để triển khai thực hiện chương trình; tăng cường hợp tác quốc tế về lĩnh vực người khuyết tật, trong đó có người tâm thần; tranh thủ sự trợ giúp kỹ thuật và nguồn lực để thực hiện chương trình; lồng ghép hoạt động trợ giúp người tâm thần vào các chương trình kinh tế - xã hội của địa phương.

V. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Kinh phí thực hiện bao gồm:

Ngân sách Nhà nước được bố trí từ dự toán chi thường xuyên hàng năm của các cơ quan, đơn vị và các địa phương; các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, đề án liên quan khác để thực hiện các hoạt động của Chương trình theo phân cấp của pháp luật về ngân sách nhà nước và sự đóng góp, hỗ trợ của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước.

2. Các sở, ban ngành tỉnh và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau lập dự toán ngân sách hàng năm để thực hiện Kế hoạch và quản lý, sử dụng kinh phí theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đoàn thể có liên quan, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố triển khai thực hiện các nội dung của Kế hoạch này.

- Nghiên cứu, tổ chức đánh giá tình hình thực hiện các chính sách, pháp luật về người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tham mưu chính sách hỗ trợ giáo dục nghề cho người khuyết tật; xem xét xây dựng cơ sở dữ liệu trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng trên địa bàn tỉnh.

- Tổ chức việc chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng tại các cơ sở thuộc ngành quản lý; triển khai các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức. Đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức, nhân viên và cộng tác viên làm công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

- Khảo sát, đánh giá và thu thập thông tin về người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; tạo việc làm, hỗ trợ sinh kế; nhân rộng mô hình cơ sở trợ giúp xã hội, chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí, trị liệu rối nhiễu tâm trí.

- Định kỳ tổng hợp tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện Kế hoạch theo quy định.

2. Sở Y tế

- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan hướng dẫn nghiệp vụ y tế trong điều trị và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ người rối nhiễu tâm trí trong các cơ sở y tế, các cơ sở bảo trợ xã hội; tổ chức tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần; hướng dẫn hồ sơ, thủ tục mở các dịch vụ điều trị và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

- Phối hợp triển khai phát triển các cơ sở phòng và trị liệu rối nhiễu tâm trí; đào tạo nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí trên địa bàn tỉnh.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban ngành, đoàn thể triển khai lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên và học viên trong các cơ sở giáo dục và đào tạo; triển khai các chương trình phòng ngừa, can thiệp sớm các trường hợp học sinh, sinh viên có biểu hiện tự kỷ, rối nhiễu tâm trí trong các cơ sở giáo dục và đào tạo.

- Hướng dẫn các cơ sở giáo dục và đào tạo phối hợp các cơ sở y tế có liên quan thực hiện công tác chăm sóc, giáo dục, phục hồi khả năng học tập và học nghề cho học sinh, sinh viên và học viên bị mắc bệnh tâm thần, tự kỷ và rối nhiễu tâm trí.

4. Sở Tài chính: Căn cứ khả năng cân đối ngân sách và phân cấp ngân sách tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

5. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan lồng ghép kinh phí chương trình, dự án về trợ giúp xã hội người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển để thực hiện Kế hoạch.

6. Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan thông tấn, báo chí đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về các nội dung theo Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh, hoạt động của các sở, ngành và địa phương về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng trên cơ sở tài liệu tuyên truyền do các cơ quan có trách nhiệm cung cấp.

7. Các Sở, ngành liên quan: Theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm triển khai Kế hoạch; phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng các văn bản có liên quan đến công tác trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau

- Căn cứ nội dung Kế hoạch, xây dựng kế hoạch cụ thể thực hiện trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí tại địa phương.

- Bố trí ngân sách, nhân lực, cơ sở vật chất, lồng ghép kinh phí các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, đề án, kế hoạch có liên quan trên địa bàn để triển khai thực hiện Kế hoạch. Theo dõi việc thực hiện Kế hoạch tại địa phương, thực hiện chế độ báo cáo theo quy định.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh: Vận động các tổ chức thành viên và quần chúng nhân dân tham gia trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng.

VII. CHẾ ĐỘ BÁO CÁO

Trên cơ sở Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành có liên quan, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Cà Mau xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện; định kỳ báo cáo kết quả thực hiện về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội theo quy định.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2030 trên địa bàn tỉnh. Yêu cầu Thủ trưởng sở, ngành liên quan, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố Cà Mau nghiêm túc triển khai thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn vướng mắc, các cơ quan, đơn vị kịp thời báo cáo về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để tổng hợp, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo thực hiện./.