Kế hoạch 329/KH-UBND năm 2021 về nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thành phố Hà Nội

Số hiệu 329/KH-UBND
Ngày ban hành 31/12/2021
Ngày có hiệu lực 31/12/2021
Loại văn bản Kế hoạch
Cơ quan ban hành Thành phố Hà Nội
Người ký Dương Đức Tuấn
Lĩnh vực Xây dựng - Đô thị

ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 329/KH-UBND

Hà Nội, ngày 31 tháng 12 năm 2021

 

KẾ HOẠCH

NGHIÊN CỨU LẬP QUY HOẠCH CHI TIẾT CẢI TẠO, XÂY DỰNG LẠI CHUNG CƯ CŨ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ

I. LÝ DO, SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH KẾ HOẠCH

Loại hình nhà chung cư (nhà tập thể) bắt đầu xuất hiện tại Hà Nội từ trước những năm 1954 và phát triển từ năm 1960 đến năm 1994. Theo thống kê đến năm 2020, trên địa bàn Thành phố có khoảng 1.579 nhà chung cư cũ; đến nay đang tiếp tục rà soát, thống kê cập nhật bổ sung (đến tháng 9/2021 danh sách đánh giá tổng số khoảng 1.880 nhà và hiện đang tiếp tục rà soát, đánh giá, cập nhật bổ sung) được xây dựng theo mô hình tiểu khu nhà ở hoặc chung cư đơn lẻ, quy mô xây dựng các nhà chung cư thường có chiều cao từ 2 ÷ 6 tầng; qua nhiều thập kỷ, hầu hết các nhà chung cư cũ đã hết niên hạn sử dụng, bộc lộ nhiều hạn chế, hiện trạng quản lý, sử dụng phức tạp, đan xen trách nhiệm, quyền sử dụng giữa tư nhân, tổ chức, nhà nước; hiện tượng tự cơi nới, sửa chữa ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị, đồng thời do không được duy tu bảo trì thường xuyên nên hệ thống hạ tầng hư hại, đa phần đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an toàn kỹ thuật kết cấu công trình, có nguy cơ sụp đổ, nguy hiểm đến tính mạng và tài sản các hộ dân.

Thực trạng chung cư cũ tập trung chủ yếu tại khu vực các quận nội thành và nội đô lịch sử, tồn tại dưới 03 loại hình: khu chung cư cũ quy mô >2ha, nhóm chung cư cũ quy mô <2ha và chung cư cũ độc lập, đơn lẻ, diện tích đất rất hạn chế, hầu hết đã hết niên hạn sử dụng, xuống cấp, nguy hiểm; các chung cư cũ đa phần thuộc khu vực hạn chế phát triển tầng cao, dân số theo quy định tại Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, phải tiến hành từng bưc giãn - giảm dân số từ 1,2 triệu xuống 0,8 triệu dân, do vậy khó khăn khi thực hiện tái định cư tại chỗ và đảm bảo hiệu quả đầu tư dự án, khó khăn lựa chọn giải pháp thực hiện. Mặt khác, trong phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch các khu chung cư cũ còn có các công trình nhà ở thấp tầng riêng lẻ, trụ sở cơ quan, doanh nghiệp, khi nghiên cứu lập quy hoạch chưa nhận được sự đồng thuận của các tổ chức, cá nhân này về phương án quy hoạch, phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thành phố đã được nghiên cứu, đặt ra nhiệm vụ triển khai từ hơn 30 năm qua kể từ khi các chung cư cũ hết niên hạn sử dụng, có dấu hiệu xuống cấp. Trọng tâm công tác này, Chính phủ, Thành ủy, HĐND Thành phố, UBND Thành phố đã rất quan tâm, chỉ đạo xuyên suốt quá trình. Triển khai Luật Quy hoạch đô thị ngày 17/6/2009, cụ thể hóa Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011, UBND Thành phố đã chỉ đạo việc tổ chức lập và phê duyệt các đồ án quy hoạch phân khu đô thị tại khu vực quận nội thành và nội đô lịch sử, trong đó đối vi khu vực chung cư cũ (cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị) có quy định: giảm mật độ xây dựng, tăng tầng cao công trình, ưu tiên bổ sung hệ thống hạ tầng đô thị, hạ tầng kỹ thuật và các tiện ích công cộng. Đồng thời, để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, UBND Thành phố đã giao Sở Xây dựng chủ trì, thành lập Tổ chuyên gia nguyên cứu, đánh giá tổng kết quá trình, khó khăn vướng mắc, đề xuất cơ chế chính sách và xây dựng Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ; giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc chủ trì nghiên cứu những khó khăn về công tác quy hoạch; qua đó, đồng thời đã phối hợp, kiến nghị với Bộ Xây dựng trong quá trình nghiên cứu sửa đổi, thay thế Nghị định số 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ để tạo cơ sở pháp lý, nâng cao tính khả thi đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Quá trình triển khai, việc giao cho nhiều chủ đầu tư tự lập quy hoạch và lập dự án một số chung cư cũ, chủ yếu là thiết lập quy hoạch kiến trúc cho từng nhà chung cư đơn lẻ, manh mún, dẫn đến sự thiếu đồng bộ, không thống nhất về quy hoạch kiến trúc tổng thể chung khu vực, thiếu liên kết giữa các dự án, không đảm bảo yêu cầu về đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và phân bổ dân cư. Năm 2016, UBND Thành phố đã kêu gọi xã hội hóa công tác nghiên cứu lập quy hoạch đối với các khu chung cư cũ, tuy nhiên mới thực hiện ở bước nghiên cứu lập các phương án ý tưởng quy hoạch, hầu hết đều khó khăn không khả thi về hiệu quả đầu tư khi áp dụng quy mô chiều cao công trình theo Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc công trình cao tầng trong khu vực nội đô lịch sử Thành phố; mặt khác, theo quy định Luật Quy hoạch đô thị, các khu chung cư cũ chưa được giao Chủ đầu tư nên chưa đủ cơ sở để giao Nhà đầu tư tổ chức nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết; Bộ Xây dựng đã có ý kiến việc các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tài trợ sản phẩm là đồ án quy hoạch/ý tưởng quy hoạch là chưa đủ cơ sở xem xét do chưa được pháp luật quy định.

Kết quả đến thời điểm tháng 7/2021, có 19 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ đã hoàn thành; 14 dự án đang triển khai; tiến độ thực hiện chậm so với yêu cầu.

(Chi tiết tại Phụ lục 1)

Ngày 15/7/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 69/2021/NĐ-CP về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư (thay thế Nghị định số 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015), theo đó đã cơ bản tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo động lực cơ chế phát huy hiệu quả để triển khai cải tạo, xây dựng lại hệ thống chung cư cũ; đã xác định vai trò của UBND cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức lập, thm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết khu vực có nhà chung cư, khu chung cư thuộc diện cải tạo, xây dựng lại (Bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương). Trên cơ sở đó, UBND Thành phố đã hoàn chỉnh Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội, báo cáo và được Ban Thường vụ Thành ủy xem xét, thông qua tại Thông báo s485-TB/TU ngày 10/9/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phthông qua tại Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 20/9/2021 và HĐND Thành phthông qua tại Nghị quyết số 25/NQ-HĐND ngày 23/9/2021, làm cơ sở UBND Thành phố phê duyệt Đề án tại Quyết định số 5289/QĐ-UBND ngày 18/12/2021 để triển khai các nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, đẩy nhanh tiến độ cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thành phố giai đoạn tới; Một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng đó là ban hành Kế hoạch nghiên cứu lập quy hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thành phố.

II. CƠ SỞ PHÁP LÝ

- Các Luật: Luật Nhà ở ngày 25/11/2014; Luật Đầu tư ngày 17/6/2020; Luật Xây dựng ngày 18/6/2014; Luật Quy hoạch đô thị ngày 17/6/2009; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng ngày 17/6/2020; Luật Đất đai ngày 29/11/2013; Luật Thủ đô ngày 21/11/2012; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch ngày 15/6/2018; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch ngày 20/11/2018; Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22/11/2019;

- Các Nghị định của Chính phủ: Số 69/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ: Số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở; số 30/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở; số 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị; Số 72/2019/NĐ-CP ngày 30/8/2019 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị và Nghị định số 44/2015/NĐ-CP ngày 06/5/2015 quy định chi tiết một số nội dung về quy hoạch xây dựng;

- Quyết định, Chỉ thị, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ: Số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011 về việc phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050; số 2127/QĐ-TTg ngày 30/11/2011 phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; Số 996/QĐ-TTg ngày 19/6/2014 phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở Thành phố giai đoạn 2012-2020 và định hướng đến năm 2030; Thông báo số 72/TB-VPCP ngày 02/4/2021 kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại buổi làm việc với lãnh đạo thành phố Hà Nội;

- Các Nghị quyết, quyết định của Thành ủy: Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 20/9/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội về Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội. Quyết định số 947-QĐ/TU ngày 20/4/2021 của Ban Thường vụ Thành ủy về việc thành lập Ban Chỉ đạo cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Thành phố. Quyết định số 1594-QĐ/TU Ngày 18/10/2021 của Ban Thường vụ Thành ủy về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo cải tạo chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội.

- Nghị quyết của HĐND Thành phố: số 25/NQ-HĐND ngày 23/9/2021 về việc thông qua “Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội”, s17/2013/NQ-HĐND ngày 23/7/2013 của về một số biện pháp cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ, nhà cũ xuống cấp; cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và các công trình kiến trúc khác xây dựng trước năm 1954 trên địa bàn Thành phố.

- Các Quyết định của UBND Thành phố: số 70/2014/QĐ-UBND ngày 12/9/2014 về Ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc chung Thành phố; số 6398/QĐ-UBND ngày 24/10/2013 về việc Ban hành quy chế quản lý quy hoạch - kiến trúc khu phố cổ Hà Nội; số 24/2015/QĐ-UBND ngày 13/8/2015 về việc Ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc khu phố cũ Hà Nội; số 11/2016/QĐ-UBND ngày 07/4/2016 về việc ban hành Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc công trình cao tng trong khu vực nội đô lịch sử thành phố Hà Nội; số 4309/QĐ-UBND ngày 05/8/2016 về Kế hoạch kiểm tra, rà soát, đánh giá an toàn chịu lực nhà ở và công trình công cộng cũ, nguy hiểm trên địa bàn Thành phố. Các đồ án quy hoạch phân khu đô thị đã được UBND Thành phố phê duyệt; Quyết định số 5289/QĐ-UBND ngày 18/12/2021 về việc ban hành “Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội”;

- Các văn bản quy định khác của Trung ương, Thành ủy và Thành phố có liên quan về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.

- Quy chuẩn, Tiêu chuẩn hiện hành.

III. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

- Cụ thể hóa Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và các đồ án Quy hoạch phân khu đô thị trên địa bàn Thành phố đã được UBND Thành phố phê duyệt. Cụ thể hóa Chương trình 03-CTr/TU ngày 17/3/2021, Chương trình 05-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy, Chương trình phát triển nhà ở Thành phố giai đoạn 2012 - 2020 và định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 996/QĐ-TTg ngày 19/6/2014. Thực hiện Nghị định số 69/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Triển khai thực hiện “Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội” được Ban Chấp hành Đảng bộ thành phthông qua tại Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 20/9/2021, HĐND Thành phthông qua tại Nghị quyết số 25/NQ-HĐND ngày 23/9/2021, đã được UBND Thành phố ban hành tại Quyết định số 5289/QĐ-UBND ngày 18/12/2021.

- Phát huy tối đa giá trị quỹ đất, khai thác hiệu quả kinh tế và tính khả thi dự án, phù hợp thực tiễn, đồng thời tạm cư, tái định cư phù hợp nhất. Ưu tiên hoàn thành trước đối với những chung cư cũ nguy hiểm, hư hỏng nặng, chung cư nguy hiểm cấp độ D. Việc lập quy hoạch chi tiết phải đồng bộ với cơ chế chính sách đặc thù và phương án bồi thường hỗ trợ, tạm cư, tái định cư được cấp có thẩm quyền chấp thuận, đảm bảo tính khả thi cao thực hiện góp phần công cuộc cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị, nhằm từng bước dỡ bỏ các chung cư cũ nguy hiểm xuống cấp, xây dựng mới chung cư tái định cư, gìn giữ công trình kiến trúc có giá trị, thực hiện theo quy hoạch, xây dựng đồng bộ công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, phát triển công trình thương mại, dịch vụ,..., kết nối, thống nhất với các khu chức năng đô thị hiện hữu, sắp xếp lại dân cư, phát huy tối đa nguồn lực giá trị đất đai đô thị để đầu tư phát triển, nhằm làm thay đổi cơ bản và nâng cao cht lượng đô thị, chất lượng cuộc sống, giá trị kiến trúc cảnh quan, hướng tới đô thị Thủ đô xanh, văn hiến, văn minh hiện đại, bền vững.

IV. NỘI DUNG KẾ HOẠCH

1. Tổ chức rà soát, thống kê, lập danh mục tổng thể chung cư cũ trên địa bàn Thành phố:

1.1. Rà soát, thống kê, lập danh mục hiện trạng các chung cư cũ trên địa bàn:

Sở Quy hoạch - Kiến trúc chủ trì, cùng UBND các quận, huyện, thị xã đã tổ chức rà soát, thống kê, đánh giá tổng thể toàn diện danh mục chung cư cũ trên địa bàn Thành phố, theo đó, tính đến thời điểm tháng 9/2021 có khoảng 27 khu chung cư cũ, 294 nhóm chung cư cũ và 337 nhà chung cư độc lập, riêng lẻ; với tổng số khoảng 1.880 nhà chung cư cũ, tập trung tại 12 Quận và 02 Huyện [1]; hiện nay tiếp tục rà soát, cập nhật, bổ sung theo định kỳ hàng năm; Qua rà soát, thống kê, chung cư cũ được phân bổ theo các khu vực như sau:

- Khu vực nội đô lịch sử (các quận: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đng Đa, Hai Bà Trưng): có 20 khu chung cư cũ, 63 nhóm chung cư cũ và 209 nhà chung cư độc lập riêng lẻ; với tổng số khoảng 1.065 nhà chung cư.

- Khu vực nội đô mở rộng (các quận: Cầu Giấy, Thanh Xuân, Tây Hồ, Hoàng Mai, Long Biên, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm): 07 khu chung cư cũ, 222 nhóm chung cư cũ và 104 nhà chung cư độc lập, riêng lẻ; với tng số khoảng 730 nhà chung cư.

[...]