Hướng dẫn 88-HD/BTGTW năm 2022 về công tác văn hóa - văn nghệ năm 2023 do Ban Tuyên giáo Trung ương ban hành

Số hiệu 88-HD/BTGTW
Ngày ban hành 27/12/2022
Ngày có hiệu lực 27/12/2022
Loại văn bản Hướng dẫn
Cơ quan ban hành Ban Tuyên giáo Trung ương
Người ký Trần Thanh Lâm
Lĩnh vực Văn hóa - Xã hội

BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
BAN TUYÊN GIÁO
-------

ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
---------------

Số: 88-HD/BTGTW

Hà Nội, ngày 27 tháng 12 năm 2022

 

HƯỚNG DẪN

CÔNG TÁC VĂN HÓA - VĂN NGHỆ NĂM 2023

Căn cứ Quyết định số 88-QĐ/TW, ngày 01/12/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của Ban Tuyên giáo Trung ương và Chương trình công tác năm 2023; thực hiện ý kiến chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương tại Hội nghị Tổng kết công tác Tuyên giáo năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023 (ngày 23 tháng 12 năm 2022), Ban Tuyên giáo Trung ương hướng dẫn các địa phương, cơ quan, đơn vị triển khai công tác văn hóa - văn nghệ năm 2023 với những nội dung trọng tâm sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Giúp các địa phương, cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện có hiệu quả các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về lĩnh vực văn hóa - văn nghệ. Từ đó, xây dựng các kế hoạch, chương trình cụ thể nhằm tổ chức tốt các hoạt động, cổ vũ, động viên cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp Nhân dân tin tưởng vào sự nghiệp đổi mới và phát triển của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, quyết tâm tiếp tục thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (24/11/2021).

2. Thông qua các hoạt động văn hóa - văn nghệ, góp phần tuyên truyền sâu rộng truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của dân tộc, những giá trị tốt đẹp về hệ giá trị quốc gia, văn hóa, gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam; giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân; phát huy cao độ giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam.

3. Các hoạt động văn hóa - văn nghệ cần được tổ chức bằng nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với điều kiện thực tiễn, phát huy vai trò của cơ quan, địa phương, đơn vị; nội dung hoạt động có trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, hiệu quả, an toàn; bảo đảm đúng với các quy định hiện hành và phù hợp với nếp sống văn minh, thuần phong mỹ tục của dân tộc, thiết thực kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm của đất nước.

II. NỘI DUNG TRIỂN KHAI

1. Công tác học tập, nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về lĩnh vực văn hóa - văn nghệ

Các cấp ủy đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác học tập, nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận và các văn bản của Đảng đã ban hành về công tác văn hóa - văn nghệ. Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về những quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam được nêu trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và ý kiến chỉ đạo, kết luận của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhất là ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (ngày 24/11/2021) và tinh thần, thông điệp của Hội thảo Quốc gia “Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới” (ngày 29/11/2022).

Chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí tăng cường mở các chuyên trang, chuyên mục, tổ chức viết bài, xây dựng chương trình phát thanh, truyền hình nhằm tuyên truyền, quảng bá về những giá trị tốt đẹp về hệ giá trị quốc gia, văn hóa, gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam; phát huy mạnh mẽ vai trò của cơ quan báo chí trong nhiệm vụ xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam. Chú trọng việc phát hiện, tôn vinh, nhân rộng các giá trị nhân văn, biểu dương các tấm gương điển hình trong việc thực hiện hiệu quả nội dung xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời kỳ mới; đồng thời phê phán các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc. Đẩy mạnh việc tiếp tục bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm, sai trái, thù địch.

2. Công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết việc thực hiệu các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương trên lĩnh vực văn hóa - văn nghệ

- Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương; tăng cường chỉ đạo kiểm tra, giám sát các hoạt động văn hóa - văn nghệ, nhất là các hoạt động quan trọng được xã hội quan tâm. Một số nghị quyết, chỉ thị, kết luận cần tiếp tục triển khai giám sát trong năm 2023: Chỉ thị số 41-CT/TW, ngày 05/2/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI) về việc “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội”; Chỉ thị 46-CT/TW, ngày 27/7/2010 của Ban Bí thư (khóa X) về “Chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại gây hủy hoại đạo đức xã hội”. Kết luận số 76-KL/TW, ngày 04/6/2020 của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”, Kết luận số 51-KL/TW, ngày 22/7/2009 của Bộ Chính trị (khóa X) về việc “Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW, ngày 12/01/1998 của Bộ Chính trị (khóa VIII) về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội”; Chỉ thị số 19-CT/TW, ngày 18/11/2022 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Quý Mão năm 2023...

- Năm 2023, tiến hành tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”, các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương căn cứ Kế hoạch số 215-KH/BTGTW, ngày 10/11/2022 của Ban Tuyên giáo Trung ương về việc tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW và tình hình thực tiễn tại cơ quan, địa phương, đơn vị chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch, tiến hành việc tổng kết, hoàn thành trong quý I/2023.

- Chuẩn bị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” vào năm 2024. Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương bám sát tinh thần Nghị quyết và điều kiện thực tế của cơ quan, địa phương, đơn vị, chủ động chỉ đạo các cấp, các ngành lựa chọn nội dung, chuyên đề, xây dựng kế hoạch... để phục vụ việc tổng kết. Tăng cường, chỉ đạo, đôn đốc ngành văn hóa, các cơ quan, đơn vị văn hóa, nghệ thuật, các hội văn học nghệ thuật đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động; tiếp tục phát động văn nghệ sĩ hưởng ứng sáng tạo các tác phẩm văn học, nghệ thuật gắn với việc triển khai thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

- Năm 2023, Ban Tuyên giáo Trung ương tiếp tục ban hành và thực hiện Kế hoạch kiểm tra, khảo sát việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về văn hóa, văn nghệ và việc thực hiện các nội dung, giải pháp về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa sức mạnh con người Việt Nam theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

- Ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tiến hành giao ban định kỳ về công tác văn hóa - văn nghệ. Nội dung và hình thức tổ chức giao ban phù hợp với đặc điểm từng địa phương, cơ sở. Mỗi kỳ giao ban, chọn các chủ đề đã được giám sát, các vấn đề bức xúc, được dư luận quan tâm trên địa bàn để trao đổi, kịp thời rút kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện. Sau mỗi kỳ giao ban, gửi báo cáo kết quả về Ban Tuyên giáo Trung ương (qua Vụ Văn hóa - Văn nghệ).

3. Công tác chỉ đạo, quản lý và tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ

3.1. Các hoạt động văn hóa - văn nghệ mừng Xuân Quý Mão năm 2023

Các cơ quan, địa phương, đơn vị căn cứ Chỉ thị số 19-CT/TW, ngày 18/11/2022 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Quý Mão năm 2023, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương và điều kiện thực tiễn, chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ mừng Xuân Quý Mão 2023, gắn với đẩy mạnh việc thực hiện Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Các hoạt động phải đảm bảo chất lượng, nội dung phong phú, lành mạnh, phù hợp với phong tục, tập quán của dân tộc và thị hiếu của thời đại, đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa tinh thần của Nhân dân, các yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh trong tình hình mới. Ưu tiên các hoạt động văn hóa vui Xuân, trải nghiệm, các chương trình biểu diễn phục vụ đồng bào, chiến sĩ vùng biên giới, hải đảo, vùng căn cứ cách mạng, chiến khu xưa, vùng sâu, vùng xa, cách biệt giao thông đi lại và chương trình chuyên biệt dành cho thiếu nhi...

Chủ động nắm bắt tình hình, hoạt động văn hóa - văn nghệ tại các địa phương, cơ quan, đơn vị, có phương án xử lý hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ. Tăng cường các biện pháp phòng, chống, xử lý vi phạm, lợi dụng dịp Tết để sản xuất, tuyên truyền các sản phẩm phản văn hóa, phi thẩm mỹ, gây hủy hoại đạo đức xã hội...

3.2. Các hoạt động văn hóa - văn nghệ phục vụ nhiệm vụ chính trị

Bám sát các quy định hiện hành của Đảng, Nhà nước về việc tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện quan trọng và Hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương về tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện lịch sử quan trọng và các hoạt động kỷ niệm năm tròn, ngày thành lập, ngày truyền thống của các ban, bộ, ngành, địa phương; kỷ niệm ngày sinh, ngày mất của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tiền bối tiêu biểu của Đảng và cách mạng Việt Nam, danh nhân văn hóa trong năm 2023, các địa phương, cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ phục vụ các ngày kỷ niệm, ngày lễ lớn của đất nước, địa phương, ngành, đảm bảo trang trọng, thiết thực, hiệu quả.

Các địa phương, cơ quan, đơn vị từ Trung ương đến cơ sở cần tiếp tục nghiên cứu, xây dựng, tổ chức các hoạt động, định hướng sáng tác các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật nhằm cụ thể hóa ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và những giá trị tốt đẹp về hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam; nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về những quan điểm, chủ trương, định hướng đúng đắn của Đảng trên lĩnh vực văn hóa - văn nghệ; tạo sự thống nhất về tư tưởng và hành động, góp phần thiết thực cho sự nghiệp phát triển nền văn hóa, văn học, nghệ thuật nước nhà trong tình hình mới.

3.3. Các hoạt động văn hóa trong lễ hội

Việc tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao trong lễ hội cần thiết thực, hiệu quả, an toàn, phù hợp với nếp sống văn minh, truyền thống văn hóa dân tộc và thuần phong mỹ tục, tập quán tốt đẹp của từng địa phương, bảo đảm các điều kiện về phòng, chống dịch bệnh, cháy nổ, an ninh trật tự theo các quy định đã ban hành. Chú trọng các hình thức tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của Nhân dân về bản chất, mục đích, ý nghĩa của lễ hội. Vận động người dân, du khách thực hiện tốt nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội, thiết thực, gắn với việc đẩy mạnh thực hiện các phong trào.

Cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường nhắc nhở cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định về trách nhiệm nêu gương, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm, kịp thời các hành vi lợi dụng di tích, nơi thờ tự, không gian lễ hội, không gian sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng để trục lợi, thực hành các hoạt động mê tín dị đoan.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

[...]