Hướng dẫn 4307/HD-UBND năm 2014 thực hiện đánh giá các tiêu chí quốc gia về nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Trị

HƯỚNG DẪN

VIỆC THỰC HIỆN ĐÁNH GIÁ CÁC TIÊU CHÍ QUỐC GIA VỀ NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Căn cứ Thông tư số 41/2013/TT-BNNPTNT ngày 04/10/2013 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới; để có cơ sở trong việc đánh giá mức độ hoàn thành các tiêu chí về nông thôn mới của các xã, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Hướng dẫn việc thực hiện đánh giá các tiêu chí quốc gia về nông thôn mới trên địa bàn tỉnh như sau:

NHÓM 1: QUY HOẠCH

1. Tiêu chí số 1 (Quy hoạch)

Phương pháp đánh giá: Xã được đánh giá là đạt tiêu chí Quy hoạch khi đạt cả 03 nội dung nêu trên.

NHÓM 2: HẠ TẦNG KINH TẾ- XÃ HỘI

2. Tiêu chí số 2 (Giao thông)

* Phương pháp đánh giá:

- Trên cơ sở quy định nêu trên, UBND các xã tính toán tỷ lệ đạt chuẩn (Hiện trạng đạt chuẩn/nhu cầu cần xây dựng), nếu đạt tỷ lệ theo nội dung bảng đánh giá thì đánh giá đạt, nếu chưa đạt thì đánh giá không đạt;

- Xã được đánh giá là đạt tiêu chí giao thông khi đạt cả 04 nội dung (2.1, 2.2, 2.3 và 2.4).

* Giải thích từ ngữ:

- Cứng hóa là đường được trải nhựa, trải bê tông, lát bằng gạch, đá xẻ hoặc trải cấp phối có lu lèn bằng đá dăm, đá thải, gạch vỡ, gạch xỉ;

- Các loại đường giao thông nông thôn:

+ Đường trục xã là đường nối trung tâm hành chính xã đến trung tâm các thôn;

+ Đường trục thôn là đường nối trung tâm thôn đến các cụm dân cư trong thôn;

+ Đường ngõ, xóm là đường nối giữa các hộ gia đình trong các cụm dân cư;

+ Đường trục chính nội đồng là đường chính nối từ khu dân cư đến khu sản xuất tập trung của thôn, xã.

* Các yêu cầu trong xây dựng đường giao thông:

- Đối với đường xây dựng mới: Các xã phải căn cứ vào khả năng nguồn lực thực tế được cấp trên phân bổ và giao chỉ tiêu hàng năm để xác định công trình ưu tiên, lộ trình thực hiện cho phù hợp. Nếu nguồn lực có hạn thì tập trung hoàn thành cắm mốc nền đường theo quy hoạch, xây dựng mặt đường nhỏ hơn, khi có điều kiện sẽ tiếp tục mở rộng đủ quy hoạch;

- Đối với đường đang sử dụng: Nơi nào mặt đường hẹp, không thể mở rộng theo quy định thì có thể cải tạo, tận dụng tối đa diện tích 2 bên để mở rộng mặt đường, đồng thời nâng cấp tạo các điểm tránh xe thuận lợi dọc tuyến (cần quy hoạch các bãi đỗ xe để các hộ có xe ô tô có thể gửi xe thuận lợi). Nếu mặt đường đảm bảo 80% theo quy định và đảm bảo các điều kiện trên thì được xem là đạt tiêu chí tuyến đó.

3. Tiêu chí số 3 (Thủy lợi)

* Phương pháp đánh giá: Xã được đánh giá là đạt tiêu chí thủy lợi khi đạt cả 02 nội dung (3.1 và 3.2).

* Giải thích từ ngữ:

a) Kiên cố hóa là gia cố kênh mương bằng các vật liệu (đá xây, gạch xây, bê tông, composite) để bảo đảm kênh mương hoạt động ổn định, bền vững. Trường hợp tưới tiêu bằng đường ống cố định cũng được coi là kiên cố hóa.

- Tỷ lệ kênh mương do xã quản lý được kiên cố hóa tính bằng tỷ lệ phần trăm (%) giữa tổng số km kênh mương đã được kiên cố hóa so với tổng số km kênh mương cần được kiên cố hóa theo quy hoạch;

- Vùng không áp dụng kiên cố hóa trên địa bàn tỉnh Quảng Trị là các vùng thuộc vùng ruộng nhỏ, địa hình phức tạp, bậc thang, việc kiên cố cần đầu tư nguồn vốn lớn nhưng diện tích tưới và hiệu quả tưới tiêu không cao; vùng ruộng chưa được dồn điền đổi thửa; vùng đất cát đang sử dụng mạch nước ngầm mà việc kiên cố hóa có nguy cơ chặn nguồn nước ngầm không đảm bảo cho tưới tiêu.

b) Hệ thống thủy lợi trong phạm vi do xã quản lý cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất và dân sinh, phải bảo đảm các yêu cầu sau:

- Có hệ thống công trình thủy lợi được xây dựng theo quy hoạch và thiết kế được duyệt, được bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên bảo đảm phát huy trên 80% năng lực thiết kế;

- Phục vụ sản xuất trồng trọt, nuôi trồng thủy sản; Tạo nguồn để cơ bản đáp ứng yêu cầu nước cho sinh hoạt, chăn nuôi gia súc, gia cầm và hoạt động sản xuất phi nông nghiệp trên địa bàn;

- Có tổ chức (Hợp tác xã hoặc Tổ hợp tác, Tổ quản lý thủy nông) quản lý khai thác và bảo vệ công trình, đảm bảo kênh mương, cống, kè, đập, bờ bao. Được vận hành có hiệu quả bền vững, phục vụ cho sản xuất, dân sinh, được đa số người dân hưởng lợi đồng thuận.

4. Tiêu chí số 4 (Điện nông thôn)

* Phương pháp đánh giá: Xã được đánh giá là đạt tiêu chí điện nông thôn khi đáp ứng đủ 02 nội dung (4.1 và 4.2).

* Giải thích từ ngữ:

a) Hệ thống điện nông thôn bao gồm: Các trạm biến áp phân phối, các tuyến đường dây trung áp, các tuyến đường dây hạ áp, đồng hồ đo đếm điện năng phục vụ sản xuất và đời sống khu vực nông thôn.

b) Hệ thống điện bảo đảm yêu cầu kỹ thuật của ngành điện được hiểu là đảm bảo đáp ứng các nội dung của Quy định kỹ thuật điện nông thôn (viết tắt là QĐKT-ĐNT-2006) ban hành kèm theo Quyết định số 44/2006/QĐ-BCN ngày 08/12/2006 của Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công thương) cả về xác định phụ tải điện, lưới điện phân phối, trạm biến áp phân phối, đường dây cấp hạ áp, khoảng cách an toàn và hành lang bảo vệ, chất lượng điện áp. UBND các xã đề nghị cơ quan quản lý hệ thống điện trên địa bàn xã có trách nhiệm xác định mức độ đạt chuẩn của chỉ tiêu này.

c) Nguồn cấp điện cho nông thôn gồm: Nguồn điện được cấp từ lưới điện quốc gia, hoặc ngoài lưới điện quốc gia. Tại địa bàn chưa được cấp điện lưới quốc gia, tùy vào điều kiện cụ thể của địa phương để xem xét, áp dụng phương tiện phát điện tại chỗ như thủy điện nhỏ, điện gió, điện mặt trời, diesel hoặc kết hợp các nguồn nói trên.

d) Sử dụng điện thường xuyên là đảm bảo có điện sử dụng hàng ngày.

e) Đảm bảo an toàn về điện khi đạt các quy định trong Quy chuẩn Kỹ thuật quốc gia về an toàn điện (QCVN 01: 2008/BCT) ban hành kèm theo Quyết định số 12/2008/QĐ-BCT ngày 17/6/2008 của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

* Ghi chú:

Khi đánh giá tiêu chí này, các xã cần tổng hợp các danh mục, hệ thống lưới điện, thiết bị điện chưa đảm bảo an toàn gửi về cơ quan chuyên môn cấp huyện để có kế hoạch phối hợp với Chi nhánh điện trên địa bàn kiểm tra và có phương án khắc phục sửa chữa kịp thời.

5. Tiêu chí số 5 (Trường học)

* Phương pháp đánh giá: Xã được đánh giá là đạt tiêu chí trường học khi có tỷ lệ trường học các cấp (Mầm non, Tiểu học, Trung học cơ sở) có cơ sở vật chất đạt chuẩn Quốc gia được UBND tỉnh Quảng Trị công nhận đạt từ 80% trở lên.

* Giải thích từ ngữ:

- Trường mầm non đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 theo Quy chế công nhận trường mầm non đạt chuẩn quốc gia ban hành tại Quyết định số 36/2008/QĐ- BGDĐT ngày 16/7/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo;

- Trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 quy định tại Thông tư số 59/2012/TT-BGDĐT ngày 28/12/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về tiêu chuẩn đánh giá, công nhận trường tiểu học đạt mức chất lượng tối thiểu, trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia;

- Trường trung học cơ sở (THCS) đạt chuẩn quốc gia quy định tại Thông tư số 47/2012/TT-BGDĐT ngày 07/12/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chế công nhận trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học đạt chuẩn quốc gia.

Tỷ lệ trường học các cấp có cơ sở vật chất đạt chuẩn được tính bằng tỷ lệ phần trăm (%) giữa số trường, điểm trường đạt chuẩn cơ sở vật chất trên tổng số trường, điểm trường của xã.

6. Tiêu chí số 6 (Cơ sở vật chất văn hóa)

* Phương pháp đánh giá:

- Xã có nhà văn hóa và khu thể thao xã đạt chuẩn theo quy định tại Thông tư số 12/2010/TT- BVHTTDL ngày 22/12/2010 và Thông tư số 05/2014//TT-BVHTTDL ngày 30/5/2014 về sửa đổi, bổ sung Điều 6 Thông tư số 12/2010/TT-BVHTTDL ngày 22/12/2010 và Thông tư số 06/2011/TT- BVHTTDL ngày 08/3/2011 của Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch thì đánh giá đạt.

Trường hợp đối với Nhà văn hóa và Khu thể thao xã được xây dựng trước ngày Thông tư 41/2013/TT-BNNPTNT có hiệu lực, có diện tích và quy mô xây dựng không đạt theo quy định nhưng vẫn phát huy tốt công năng sử dụng, đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt văn hóa và thể thao ở địa phương thì các xã tự đánh giá mức độ đạt tiêu chí; tùy trường hợp cụ thể, Hội đồng thẩm định đạt chuẩn nông thôn mới xem xét Quyết định.

- Xã có 100% thôn hoặc liên thôn có nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn theo quy định tại Thông tư số 06/2011/TT- BVHTTDL ngày 08/3/2011 và Thông tư số 05/2014//TT-BVHTTDL ngày 30/5/2014 về sửa đổi, bổ sung Điều 6 Thông tư số 12/2010/TT-BVHTTDL ngày 22/12/2010 và Thông tư số 06/2011/TT- BVHTTDL ngày 08/3/2011 của Bộ Văn hóa Thể thao Du Lịch; văn bản số 3897/BVHTTDL- VHCS ngày 30/10/2014 của Bộ văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc thực hiện tiêu chí xây dựng cơ sở vật chất văn hóa trong xây dựng nông thôn mới thì đánh giá đạt.

* Để đánh giá tiêu chí này ở địa phương cần lưu ý:

- Trường hợp thôn đã xây dựng nhà văn hóa, sân thể thao của thôn nhưng chưa đạt về diện tích sàn xây dựng, tường rào, nhà để xe. Nhưng mà đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt văn hóa, thể dục, thể thao của cộng đồng dân cư thì các xã tự đánh giá mức độ đạt tiêu chí; tùy trường hợp cụ thể, Hội đồng thẩm định đạt chuẩn nông thôn mới xem xét Quyết định;

- Trường hợp thôn sử dụng trụ sở thôn, trụ sở của Hợp tác xã hoặc Đình làng, nhà Rông làm nơi sinh hoạt văn hóa của thôn mà có trang thiết bị và nội dung hoạt động theo tiêu chuẩn nhà văn hóa thì vẫn đánh giá đạt;

- Trường hợp thôn ở Trung tâm xã thì không phải xây dựng Nhà văn hóa thôn và sân thể thao thôn, thì vẫn đánh giá đạt;

- Một số thôn, làng, bản có số dân ít, địa giới hành chính gần nhau, được sự đồng thuận của nhân dân có thể tổ chức sinh hoạt văn hóa, thể thao tại một Nhà văn hóa liên thôn.

Về lâu dài các địa phương này cần có lộ trình cụ thể để quy hoạch, đầu tư xây dựng Trung tâm văn hóa - thể thao xã; Nhà văn hóa - Khu thể thao thôn đảm bảo các tiêu chí theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành.

7. Tiêu chí số 7 (Chợ nông thôn)

* Đối tượng áp dụng:

a) Chợ đạt chuẩn chỉ áp dụng đối với các xã có chợ theo quy hoạch mạng lưới chợ nông thôn được UBND cấp huyện, thị xã phê duyệt

b) Xã có chợ nhưng không thuộc loại quy hoạch của huyện thì xét theo quy định riêng (nếu có) của UBND cấp huyện, thị xã.

* Phương pháp đánh giá:

Đối với xã có chợ theo quy hoạch được UBND cấp huyện, thị xã phê duyệt đáp ứng đủ 2 nội dung sau thì đánh giá đạt.

Đối với xã có chợ nhưng không thuộc loại quy hoạch của huyện, thị xã: Giao cho UBND cấp huyện, thị xã quy định cụ thể phù hợp với phong tục tập quán, sinh hoạt của người dân địa phương, nhưng đáp ứng được các nhu cầu tối thiểu cho người dân đến trao đổi, mua bán hàng hóa.

8. Tiêu chí số 8 (Bưu điện)

* Phương pháp đánh giá:

Xã hoàn thành Tiêu chí số 8 về bưu điện phải đạt đủ 02 nội dung (8.1 và 8.2).

Để đánh giá về Tiêu chí số 8 (Bưu điện), UBND các xã lập phiếu điều tra theo các nội dung trên gửi về Phòng Văn hóa và Thông tin các huyện, thị xã để xác nhận mức độ đạt hay không đạt các chỉ tiêu về Bưu điện trên địa bàn quản lý.

Phòng Văn hóa và Thông tin các huyện, thị xã phối hợp với các xã, các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông trên địa bàn nghiên cứu, khảo sát, đánh giá, đề xuất (nếu có) về các nội dung thực hiện tiêu chí số 8, tổng hợp kết quả báo cáo Sở Thông tin và Truyền thông; đồng thời báo cáo UBND các huyện, thị xã để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh tổ chức thẩm định, xét công nhận.

* Giải thích từ ngữ:

a) Điểm phục vụ bưu chính, viễn thông là địa điểm cung ứng một hoặc cả hai dịch vụ: Dịch vụ bưu chính, dịch vụ viễn thông công cộng do doanh nghiệp dịch vụ bưu chính viễn thông quản lý, đóng tại địa bàn xã.

b) Dịch vụ bưu chính là dịch vụ chấp nhận, vận chuyển và phát bưu gửi bằng các phương thức từ địa điểm của người gửi đến địa điểm của người nhận qua mạng bưu chính, trừ phương thức điện tử.

c) Viễn thông là việc gửi, truyền, nhận và xử lý ký hiệu, tín hiệu, số liệu, chữ viết, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng thông tin khác bằng đường cáp, sóng vô tuyến điện, phương tiện quang học và phương tiện điện tử khác.

d) Dịch vụ viễn thông là dịch vụ gửi, truyền, nhận và xử lý thông tin giữa hai hoặc một nhóm người sử dụng dịch vụ viễn thông, bao gồm dịch vụ cơ bản và dịch vụ giá trị gia tăng.

e) Điểm cung cấp dịch vụ viễn thông là địa điểm do doanh nghiệp viễn thông trực tiếp quản lý, khai thác để cung cấp dịch vụ viễn thông cho người sử dụng dịch vụ, bao gồm điểm cung cấp dịch vụ có người phục vụ và điểm cung cấp dịch vụ không có người phục vụ. Điểm cung cấp dịch vụ viễn thông công cộng bao gồm cả các đại lý dịch vụ viễn thông của doanh nghiệp viễn thông.

9. Tiêu chí số 9 (Nhà ở)

* Phương pháp đánh giá:

Xã được công nhận đạt tiêu chí nhà ở dân cư khi đáp ứng đủ 02 nội dung (9.1 và 9.2).

Trong trường hợp nhà ở của người dân không đạt về diện tích từ 14m²/người trở lên, nhưng đảm bảo được “03 cứng” (nền cứng, khung cứng, mái cứng) và phù hợp với đặc tính sinh hoạt, bản sắc văn hóa và tính chất của vùng miền thì các xã tự đánh giá mức độ đạt tiêu chí; tùy trường hợp cụ thể, Hội đồng thẩm định đạt chuẩn nông thôn mới xem xét Quyết định.

* Giải thích từ ngữ:

a) Nhà tạm, nhà dột nát là loại nhà xây dựng bằng các vật liệu tạm thời, dễ cháy, có niên hạn sử dụng dưới 5 năm hoặc không đảm bảo “3 cứng” (nền cứng, khung cứng, mái cứng); thiếu diện tích: ở, bếp, nhà vệ sinh theo quy định; không đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

b) Nhà ở nông thôn đạt chuẩn Bộ Xây dựng phải đảm bảo các yêu cầu sau:

- Nhà ở đảm bảo “03 cứng” (nền cứng, khung cứng, mái cứng) và diện tích nhà ở đạt từ 14m²/người trở lên;

- Niên hạn sử dụng công trình nhà ở từ 20 năm trở lên;

- Các công trình phụ trợ (bếp, nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi ...) phải được bố trí đảm bảo vệ sinh, thuận tiện cho sinh hoạt;

- Kiến trúc, mẫu nhà ở phù hợp với phong tục, tập quán, lối sống của từng dân tộc, vùng miền.

NHÓM 3: KINH TẾ VÀ TỔ CHỨC SẢN XUẤT

10. Tiêu chí số 10 (Thu nhập)

* Đánh giá đạt tiêu chí: Xã được công nhận đạt tiêu chí thu nhập khi có mức thu nhập bình quân đầu người/năm của xã đạt mức tối thiểu như sau:

+ Năm 2014 đạt 17 triệu đồng/người;

+ Năm 2015 đạt 18 triệu đồng/người;

+ Năm 2020 đạt 35 triệu đồng/người.

Riêng đối với các xã thuộc vùng đang thực hiện Nghị quyết 30a/2008/NQ- CP, mức thu nhập tối thiểu như sau:

+ Năm 2014 đạt 16 triệu đồng/người;

+ Năm 2015 đạt 17 triệu đồng/người;

+ Nãm 2020 đạt 35 triệu đồng/người.

Mức thu nhập quy định cụ thể từng năm giữa các giai đoạn do Bộ Nông nghiệp và PTNT hướng dẫn chi tiết.

* Phương pháp tính:

Tổng thu nhập của các hộ trong xã trong 01 năm được tổng hợp từ thu nhập của tất cả các hộ trong xã; Thu nhập của hộ bao gồm các nguồn:

- Thu từ sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản, diêm nghiệp, sau khi đã trừ chi phí sản xuất và thuế, các chi phí khác (nếu có);

- Thu từ sản xuất ngành nghề phi nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, sau khi đã trừ chi phí sản xuất và thuế, các chi phí khác (nếu có);

- Thu từ tiền công, tiền lương;

- Thu từ tiền công, tiền lương của thành viên trong gia đình làm việc phi nông nghiệp trong và ngoài địa bàn xã;

- Thu khác được tính vào thu nhập, như: Quà biếu, lãi tiết kiệm,...

Các khoản thu không tính vào thu nhập, gồm: Các khoản trợ cấp xã hội, hỗ trợ tiền điện, rút tiền tiết kiệm, thu nợ, bán tài sản, vay nợ, tạm ứng.

Mức thu nhập bình quân đầu người/năm của xã sẽ do xã tự điều tra, thu thập thông tin và tính toán theo hướng dẫn thống nhất của Cục Thống kê tỉnh Quảng Trị trên phạm vi toàn tỉnh.

Chi cục Thống kê cấp huyện, thị xã có trách nhiệm phối hợp, hỗ trợ các xã điều tra, đồng thời thẩm định trình UBND huyện công nhận. UBND cấp huyện, thị xã công nhận mức độ đạt tiêu chí thu nhập cho từng xã.

11. Tiêu chí số 11 (Hộ nghèo)

Đánh giá tiêu chí: Xã được công nhận đạt tiêu chí hộ nghèo khi có tỷ lệ hộ nghèo của xã đạt dưới 5%.

* Khái niệm: Hộ nghèo nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng bằng hoặc thấp hơn chuẩn nghèo do Nhà nước quy định áp dụng cho từng giai đoạn.

* Phương pháp đánh giá hàng năm:

Hằng năm, UBND cấp xã tiến hành điều tra, rà soát hộ nghèo để tính tỷ lệ hộ nghèo của xã.

Lưu ý trong quá trình điều tra, rà soát hộ nghèo, các địa phương nên phân loại hộ nghèo theo 02 đối tượng: hộ nghèo thuộc chính sách giảm nghèo (hộ nghèo có ít nhất một thành viên trong hộ còn khả năng lao động) và hộ nghèo thuộc chính sách bảo trợ xã hội (hộ nghèo mà không còn thành viên nào trong hộ có khả năng lao động) để có cơ sở xây dựng kế hoạch và thực hiện chính sách giảm nghèo có hiệu quả; đồng thời là cơ sở để Hội đồng thẩm định xem xét, quyết định trong quá trình đánh giá đạt chuẩn.

12. Tiêu chí số 12 (tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên)

* Đánh giá tiêu chí:

- Xã được công nhận đạt tiêu chí tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên khi có tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt từ 90% trở lên;

- Lao động có việc làm thường xuyên của xã là những người trong độ tuổi có khả năng lao động, có đăng ký hộ khẩu thường trú tại xã, có thời gian làm việc bình quân 20 ngày công/tháng trở lên trong năm cả ở trong và ngoài địa bàn xã.

* Cách tính: Tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên là tỷ lệ phần trăm giữa số người lao động có việc làm thường xuyên trong tổng số dân trong độ tuổi lao động của xã.

Công thức tính:

13. Tiêu chí số 13 (Hình thức tổ chức sản xuất)

* Đánh giá tiêu chí: Xã được công nhận đạt tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất khi có ít nhất 01 hợp tác xã hoặc tổ hợp tác có đăng ký, hoạt động đạt hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo Luật, có hợp đồng liên kết với doanh nghiệp.

* Giải thích từ ngữ:

a) Hợp tác xã hoạt động có hiệu quả khi đảm bảo 03 yêu cầu:

- Được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Hợp tác xã năm 2012;

- Tổ chức được ít nhất 01 loại dịch vụ cơ bản, thiết yếu theo đặc điểm từng vùng phục vụ thành viên hợp tác xã và người dân trên địa bàn;

- Kinh doanh có lãi liên tục trong 03 năm liền kề (trường hợp mới thành lập thì cũng phải đủ 2 năm liền kề có lãi liên tục).

b) Tổ hợp tác hoạt động có hiệu quả đảm bảo 02 yêu cầu:

- Thành lập, tổ chức, quản lý và hoạt động theo đúng qui định tại Nghị định số 151/2007/NĐ- CP ngày 10/10/2007 của Chính phủ và Thông tư số 04/2008/TT-BKH ngày 09/7/2008 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

- Hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi liên tục trong 03 năm liền kề được Ủy ban nhân dân xã xác nhận (trường hợp mới thành lập thì cũng phải đủ 2 năm liên tục có lãi).

c) Liên kết giữa hộ nông dân (hoặc tổ hợp tác, hợp tác xã) với doanh nghiệp, tổ chức khoa học hoặc nhà khoa học lâu dài là có hợp đồng được ký kết giữa các bên và thực hiện có hiệu quả các khâu sản xuất - chế biến - tiêu thụ nông sản với thời hạn tối thiểu 03 năm.

* Để đánh giá tiêu chí số 13, UBND các xã lưu ý một số nội dung sau:

- Mốc thời gian để xác nhận Hợp tác xã, Tổ hợp tác kinh doanh có lãi trong 3 năm liền kề là mốc thời gian được tính của các năm liền kề với năm mà UBND xã đề nghị xét công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. (ví dụ: Năm 2014, xã A đề nghị công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới, thì mốc thời gian để xác nhận xã đạt tiêu chí số 13 là các năm 2014, 2013 và năm 2012);

- Hợp tác xã được thành lập theo Luật HTX năm 2003 (nhưng chưa được chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012) thì vẫn được tính;

- Hợp tác xã có tối thiểu 01 dịch vụ phục vụ cho thành viên Hợp tác xã và người dân trên địa bàn xã.

NHÓM 4: VĂN HÓA - XÃ HỘI - MÔI TRƯỜNG

14. Tiêu chí số 14 (Giáo dục)

* Đánh giá mức độ đạt tiêu chí:

1. Xã đạt tiêu chí giáo dục khi đáp ứng đủ 03 yêu cầu:

a) Đạt phổ cập giáo dục trung học cơ sở;

b) Có tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học trung học (phổ thông, bổ túc, học nghề) đạt trên 85%;

c) Có tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 35% giai đoạn 2014 - 2015 và 44% giai đoạn 2016 - 2020.

* Giải thích từ ngữ:

a) Đạt phổ cập giáo dục THCS khi đạt 02 nội dung sau:

- Tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THCS hàng năm đạt từ 90% (xã đặc biệt khó khăn 70%) trở lên;

- Tỷ lệ thanh, thiếu niên từ 15 đến hết 18 tuổi có bằng tốt nghiệp THCS (bao gồm cả hệ bổ túc) từ 80% trở lên (xã đặc biệt khó khăn 70%).

b) Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học bậc trung học phổ thông, bổ túc trung học, học nghề (tại các trung tâm giáo dục thường xuyên hoặc trường dạy nghề) được tính bằng tỷ lệ phần trăm (%) giữa số học sinh tiếp tục học trên tổng số học sinh đã tốt nghiệp THCS.

c) Lao động chưa đào tạo là lao động trong độ tuổi đã tham gia các khóa bồi dưỡng dạy nghề ngắn hạn hoặc đào tạo dài hạn được cấp chứng chỉ nghề hoặc văn bằng từ trung cấp chuyên môn nghiệp vụ trở lên.

15. Tiêu chí số 15 (Y Tế)

* Đánh giá mức độ đạt tiêu chí: Xã được công nhận đạt tiêu chí y tế khi đáp ứng đủ 02 yêu cầu:

a) Trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia;

b) Tỷ lệ người dân tham gia Bảo hiểm y tế đạt từ 70% trở lên.

* Giải thích từ ngữ:

- Trạm xá xã đạt chuẩn quốc gia khi đạt các chỉ tiêu theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế tại Quyết định số 3447/QĐ- BYT ngày 22/9/2011 về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011 - 2020 và được Sở Y tế xác nhận;

- Tỷ lệ người dân tham gia Bảo hiểm y tế là tỷ lệ phần trăm (%) giữa số người dân trong xã có thẻ Bảo hiểm y tế còn hiệu lực trên tổng số dân trong xã;

- Bảo hiểm y tế bao gồm: Bảo hiểm do nhà nước hỗ trợ, bảo hiểm bắt buộc hoặc bảo hiểm tự nguyện.

16. Tiêu chí số 16 (Văn hóa)

Xã được công nhận đạt tiêu chí văn hóa khi có từ 70% thôn trở lên được công nhận và giữ vững danh hiệu “Thôn văn hóa” liên tục từ 05 năm trở lên.

Công thức tính:

17. Tiêu chí số 17 (Môi trường):

* Đánh giá mức độ đạt tiêu chí: Xã được công nhận đạt tiêu chí 17 về Môi trường phải đạt đủ 05 nội dung (17.1, 17.2, 17.3, 17.4 và 17.5).

* Giải thích từ ngữ:

a) Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh theo quy định:

- Nước sạch theo Quy chuẩn Quốc gia là nước đáp ứng các chỉ tiêu theo quy định của Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia (QCVN: 02:2009/BYT) về chất lượng nước sinh hoạt do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành tại Thông tư số 05/2009/TT - BYT ngày 17/6/2009;

- Nước hợp vệ sinh là nước sử dụng trực tiếp hoặc sau lọc thỏa mãn yêu cầu chất lượng: không màu, không mùi, không vị lạ, không chứa thành phần gây ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, có thể dùng để ăn uống sau khi đun sôi.

b) Các cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn môi trường nếu trong quá trình sản xuất, chế biến có xả nước thải, chất thải rắn, mùi, khói bụi, tiếng ồn nằm trong giới hạn theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Thông tư số 46/2011/TT-BTNMT ngày 26/12/2011 quy định về bảo vệ môi trường làng nghề, Thông tư số 47/2011/TT-BTNMT ngày 28/12/2011 quy định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường và các văn bản khác có liên quan.

c) Chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh là chuồng trại đáp ứng các yêu cầu: Nằm cách biệt với nhà ở; chất thải chăn nuôi (phân, nước tiểu) được thu gom xử lý; không xả, chảy tràn trên bề mặt đất; không gây ô nhiễm nguồn nước và môi trường xung quanh.

Lưu ý đối với cơ sở sản xuất - kinh doanh, trang trại chăn nuôi tùy theo quy mô của cơ sở phải có báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc cam kết bảo vệ môi trường được cấp có thẩm quyền phê duyệt và phải thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc cam kết bảo vệ môi trường đã được phê duyệt.

d) Đạt tiêu chí đường làng, ngõ xóm, cảnh quan từng hộ xanh - sạch - đẹp, không có hoạt động làm suy giảm môi trường khi đáp ứng các yêu cầu:

- Đường làng, ngõ xóm xanh, sạch, đẹp;

- Trên 90% số hộ đã thực hiện cải tạo vườn, chỉnh trang hàng rào; cổng ngõ, không lầy lội;

- Có quy định 01 ngày trong tháng để tổ chức tổng vệ sinh với sự tham gia của mọi người dân của xã với các hoạt động: Khai thông cống rãnh, phát quang dọn cỏ rác ở đường, trồng cây xanh nơi công cộng...;

- Cơ sở sản xuất kinh doanh (chăn nuôi, chế biến thực phẩm, sản xuất tiểu thủ công nghiệp, buôn bán phế liệu) có hệ thống xử lý môi trường, khí thải, không có hoạt động xả nước thải, chất thải ra bề mặt đất gây ô nhiễm nguồn nước và môi trường xung quanh.

e) Nghĩa trang có quy hoạch và quản lý theo quy hoạch:

- Mỗi thôn hoặc liên thôn; hoặc xã, liên xã có quy hoạch đất làm nghĩa trang lâu dài phù hợp với tập quán của địa phương (trừ nơi có tập quán an táng không ở nghĩa trang như ở vùng đồng bào dân tộc);

- Có Quy chế quản lý nghĩa trang;

- Việc táng người chết phải được thực hiện phù hợp với tín ngưỡng, phong tục, tập quán tốt, truyền thống văn hóa và nếp sống văn minh hiện đại.

f) Rác thải, chất thải, nước thải được thu gom và xử lý là:

- Hộ gia đình có nhà vệ sinh, nhà tắm đạt tiêu chuẩn quy định; có hệ thống tiêu thoát (nước thải, chất thải sinh hoạt) đảm bảo vệ sinh, không gây ô nhiễm không khí và nguồn nước xung quanh;

- Các khu dân cư tập trung với mật độ cao phải xây dựng hệ thống tiêu thoát nước thải. Đối với các khu dân cư phân tán hoặc có mật độ thấp thì mỗi hộ dân phải xử lý nước thải phát sinh bằng hố thấm và không thải nước ra đường, ra nơi công cộng;

- Thôn, xã có tổ dịch vụ thu gom rác thải và xử lý tại bãi rác tập trung.

NHÓM 5: HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ

18. Tiêu chí số 18 (Tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh)

* Đánh giá mức độ đạt tiêu chí: Xã đạt tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh khi đáp ứng đủ 04 nội dung (18.1, 18.2, 18.3 và 18.4)

* Giải thích từ ngữ:

a) Hệ thống tổ chức chính trị xã hội ở xã bao gồm: Tổ chức Đảng, Chính quyền và Đoàn thể chính trị - xã hội: Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội phụ nữ, Hội nông dân, Hội cựu chiến binh xã.