Chỉ thị 03/2005/CT-BTS về tăng cường kiểm soát dư lượng hóa chất, kháng sinh có hại trong hoạt động thủy sản do Bộ trưởng Bộ Thủy sản ban hành
Số hiệu | 03/2005/CT-BTS |
Ngày ban hành | 07/03/2005 |
Ngày có hiệu lực | 31/03/2005 |
Loại văn bản | Chỉ thị |
Cơ quan ban hành | Bộ Thuỷ sản |
Người ký | Nguyễn Việt Thắng |
Lĩnh vực | Tài nguyên - Môi trường,Thể thao - Y tế |
BỘ
THUỶ SẢN |
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
Số: 03/2005/CT-BTS |
Hà Nội, ngày 07 tháng 03 năm 2005 |
VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG KIỂM SOÁT DƯ LƯỢNG HÓA CHẤT, KHÁNG SINH CÓ HẠI TRONG HOẠT ĐỘNG THỦY SẢN
Trong các năm qua, với sự nỗ lực của toàn thể lao động nghề cá và hàng loạt các biện pháp kiên quyết của Chính Phủ, Bộ Thuỷ sản, và các Bộ, Ngành liên quan, Ngành Thuỷ sản đã vượt qua rào cản an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh ở những thị trường khó tính nhất trên thế giới như EU, Mỹ, Canada, Nhật Bản… góp phần quan trọng vào việc đưa hàng thuỷ sản Việt Nam thâm nhập vào 76 nước và khu vực trên thế giới, và giá trị kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản năm 2004 đạt 2.397 triệu USD.
Tuy nhiên, do hoạt động kiểm soát dư lượng, hóa chất kháng sinh có hại đến sức khoẻ người tiêu dùng chưa được thực hiện nghiêm túc tại tất cả các công đoạn từ nuôi trồng, đánh bắt, thu mua vận chuyển nguyên liệu, đến chế biến, nên trong năm 2004, số lô hàng bị thị trường nhập khẩu phát hiện kháng sinh có hại vẫn còn cao (EU: 22 lô, Mỹ: 13 lô, Canada: 27 lô). Tình trạng trên không chỉ gây thiệt hại lớn về kinh tế cho doanh nghiệp, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín chất lượng thuỷ sản Việt Nam trên thị trường thế giới. Hậu quả là Tổng vụ Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng EU (SANCO) đã thông báo sẽ cử Đoàn cán bộ thanh tra đến Việt Nam để kiểm tra hoạt động ngăn chặn hoá chất, kháng sinh có hại trong trong thuỷ sản ở Việt Nam từ 18 – 29/4/2005; Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ thông báo sang Việt Nam kiểm tra chương trình HACCP của các doanh nghiệp vào tháng 9/2005.
Nhằm giữ vững thị trường xuất khẩu, bảo vệ uy tín hàng thủy sản Việt Nam trên thị trường thế giới và EU, đồng thời chuẩn bị tốt cho đợt thanh tra của Liên minh Châu Âu (tháng 4/2005) và Đoàn Thanh tra của FDA (tháng 9/2005), Bộ trưởng Bộ Thủy sản chỉ thị:
a) Phổ biến rộng rãi và tổ chức thực hiện nghiêm túc Quyết định số 07/2005/QĐ-BTS ngày 24/2/2005 của Bộ Thuỷ sản về ban hành danh mục hoá chất, kháng sinh cấm và hạn chế sử dụng trong sản xuất, kinh doanh thuỷ sản; Chỉ đạo các cơ quan Báo, Đài tại địa phương tuyên truyền về tác hại của các loại thuốc thú y, hoá chất, kháng sinh trong Danh mục hạn chế sử dụng và cấm sử dụng theo quy định của Bộ Thuỷ sản, đặc biệt là Malachite Green.
b) Tổ chức kiểm soát chặt chẽ các loại hoá chất, kháng sinh bị cấm sử dụng trong sản xuất thuỷ sản, đặc biệt là Malachite Green và các sản phẩm có chứa Malachite Green trong mọi công đoạn sản xuất, kinh doanh thủy sản.
c) Khẩn trương thành lập và ổn định tổ chức, chức năng nhiệm vụ của cơ quan quản lý chất lượng và thú y thủy sản theo hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 01/2005/TTLT-BTS-BNV ngày 3/2/2005 của liên Bộ Thủy sản và Bộ Nội vụ, đồng thời với việc tăng cường đầu tư trang thiết bị cho phòng kiểm nghiệm chất lượng hoá chất kháng sinh và dịch bệnh của đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý CL, ATVS thuỷ sản tại địa phương.
2. Các Sở Thủy sản và Sở NN&PTNT có quản lý thủy sản:
Chỉ đạo cơ quan Quản lý Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thuỷ sản trực thuộc, triển khai đồng bộ các hoạt động:
a) Tổ chức đợt tổng kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn vệ sinh, đặc biệt là kiểm soát các loại hóa chất, kháng sinh cấm đối với các đối tượng đã phân công cho địa phương quản lý (tàu cá, cảng, chợ, đại lý, cơ sở sản xuất cung ứng thức ăn, thuốc thú y, cơ sở nuôi trồng thủy sản). Phát hiện và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm.
b) Theo hướng dẫn nghiệp vụ và phương pháp của Chi cục Quản lý Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thuỷ sản vùng chủ trì tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn về kiến thức đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh cho các cơ sở sản xuất kinh doanh thuỷ sản có liên quan đến hoá chất, kháng sinh tại địa phương.
c) Phối hợp với lực lượng khuyến ngư địa phương hướng dẫn cho các chủ đầm nuôi kiểm soát chặt chẽ các yếu tố đầu vào của quá trình nuôi. Quản lý tốt hoạt động dịch vụ thú y, đặc biệt là hoạt động của các tổ chức, cá nhân hành nghề phòng trị bệnh thuỷ sản và xử lý ao đầm, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm khắc các trường hợp vi phạm.
3. Cục Quản lý Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thuỷ sản:
a) Kiểm soát chặt chẽ xuất xứ nguyên liệu của các lô hàng thủy sản xuất khẩu vào thị trường EU, Canada, Thụy Sĩ, Mỹ… về chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm. Riêng sản phẩm thuỷ sản nuôi xuất khẩu vào thị trường EU, Canada và thị trường có yêu cầu tương đương, phải bổ sung thêm chỉ tiêu Malachite Green và dẫn xuất của nó (Leucomalachite Green), các loại kháng sinh hạn chế sử dụng đặc biệt là nhóm Fluoroquinolone đối với các lô hàng thủy sản xuất khẩu. Thực hiện nghiêm túc cam kết với EU về việc tạm đình chỉ các doanh nghiệp xuất khẩu vào EU có lô hàng bị phát hiện dư lượng kháng sinh, hoá chất cấm hoặc hạn chế sử dụng.
b) Phổ biến đến các doanh nghiệp chế biến, doanh nghiệp sản xuất thuốc thú y, chủ đầm nuôi, tổ chức cá nhân hành nghề thú y thuỷ sản, các cơ quan chất lượng, thú y địa phương và cơ quan khuyến ngư các tỉnh/thành phố trong cả nước về tình hình chất lượng sản phẩm thủy sản Việt Nam tại thị trường nhập khẩu, và hướng dẫn các biện pháp khắc phục, đặc biệt tập trung vào hoạt động ngăn chặn lây nhiễm dư lượng Malachite Green, Chloramphenicol, Nitrofurans.
c) Hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh và thú y thuỷ sản các tỉnh, thành phố thực hiện đợt tổng kiểm tra và sau đó duy trì hoạt động kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm theo qui định của pháp luật các tổ chức cá nhân nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh, sử dụng Malachite Green, Chloramphenicol, Nitrofurans… trong mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh thủy sản.
d) Phối hợp với Trung tâm Khuyến ngư Quốc gia và Trung tâm Khuyến ngư các Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn sử dụng chất thay thế Malachite Green. Phối hợp với Vụ Khoa học Công nghệ và các Viện Nghiên cứu thuỷ sản trong việc nghiên cứu mức tồn dư Malachite Greenvà khả năng phân huỷ của nó trong môi trường để đề xuất biện pháp xử lý phù hợp.
e) Thường xuyên cập nhật danh mục các hóa chất, kháng sinh cấm sử dụng, hạn chế sử dụng của các tổ chức quốc tế, các nước nhập khẩu chủ yếu (EU, Mỹ, Nhật) để trình Bộ ban hành các qui định bổ sung cho phù hợp với yêu cầu của thị trường.
f) Rà soát, sửa đổi Quy chế Kiểm soát dư lượng các chất độc hại trong thuỷ sản và sản phẩm động vật thuỷ sản nuôi ban hành theo Quyết định số 15/2002/QĐ-BTS ngày 17/5/2002 của Bộ trưởng Bộ Thuỷ sản và trình Bộ ban hành.
g) Tăng cường và tập trung năng lực thiết bị phân tích để đáp ứng yêu cầu kiểm tra lô hàng thủy sản và kiểm soát các sản phẩm phục vụ nuôi trồng (hóa chất, thuốc thú y, thức ăn, chế phẩm sinh học).
h) Hướng dẫn nghiệp vụ, phương pháp kiểm tra dư lượng hoá chất, kháng sinh cấm sử dụng (đặc biệt là Malachite Green)cho cơ quan quản lý chất lượng và thú y thuỷ sản các tỉnh, Thành phố để các cơ quan này thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm soát hoá chất, kháng sinh bị cấm và hạn chế sử dụng trong nguyên liệu thủy sản nuôi trước khi thu hoạch và thực hiện cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho toàn bộ nguyên liệu theo từng đơn vị bè/ đầm nuôi.
i) Hướng dẫn nghiệp vụ và phương pháp cho cơ quan kiểm tra chất lượng và thú y thuỷ sản các tỉnh, thành phố triển khai hoạt động mã hoá các cơ sở nuôi, cơ sở thu gom, bảo quản, vận chuyển nguyên liệu để triển khai nhanh hoạt động kiểm tra công nhận điều kiện đảm bảo an toàn vệ sinh đối với các cơ sở này, và phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc nguyên liệu của lô hàng.
j) Chỉ thực hiện kiểm tra cấp chứng thư các lô hàng xuất khẩu đi EU, Canada và thị trường có yêu cầu tương đương có đủ giấy chứng nhận hoặc phiếu phân tích các loại kháng sinh cấm và Malachite Greencho từng lô nguyên liệu sử dụng để sản xuất ra lô hàng đó.
4. Vụ Khoa học Công nghệ, Vụ Nuôi thủy sản:
Có trách nhiệm phối hợp với Cục Quản lý Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thuỷ sản trong việc phổ biến tác hại của các loại hóa chất, kháng sinh cấm và hạn chế sử dụng, hướng dẫn các trường Đại học, Trung học và Dạy nghề liên quan đến nuôi trồng và chế biến thủy sản cập nhật các qui định của Nhà nước và của Bộ Thủy sản về hóa chất, kháng sinh cấm và hạn chế sử dụng trong thủy sản, và chỉ đạo các Viện Nghiên cứu thuộc Bộ triển khai các đề tài nghiên cứu phòng trị bệnh thủy sản bao gồm nội dung nghiên cứu các loại kháng sinh thay thế các chất bị cấm sử dụng trong phòng trị bệnh cho thủy sản.