Quy định về cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch như thế nào?
Nội dung chính
Quy định về cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch như thế nào?
Tại Điều 16 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định về cơ chế vay chứng khoán để hỗ trợ thanh toán giao dịch như sau:
1. Thành viên do sửa lỗi sau giao dịch theo quy định tại Điều 6 hoặc xử lý lỗi giao dịch tự doanh theo quy định tại điểm b, c khoản 1 Điều 7 Quy chế này dẫn đến thiếu chứng khoán để thanh toán giao dịch chứng khoán phải thực hiện vay chứng khoán qua hệ thống vay và cho vay chứng khoán của VSD theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 41 Thông tư số 05/2015/TT-BTC. Việc vay chứng khoán phải hoàn tất chậm nhất vào 09h30 ngày thanh toán đối với các giao dịch trái phiếu doanh nghiệp và 14h45 ngày T+1 đối với các giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm.
2. Sau thời gian quy định tại khoản 1 Điều này mà Thành viên không vay được chứng khoán để hỗ trợ thanh toán, các giao dịch chứng khoán bị thiếu chứng khoán sẽ bị lùi thời hạn thanh toán theo quy định tại Điều 17 của Quy chế này.
3. Trình tự, thủ tục thực hiện chuyển giao và hoàn trả chứng khoán vay được thực hiện theo quy định tại Quy chế tổ chức hoạt động vay và cho vay chứng khoán của VSD.
Xác định giao dịch lùi thời hạn thanh toán giao dịch chứng khoán được quy định như thế nào?
Tại Điều 17 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định xác định giao dịch lùi thời hạn thanh toán giao dịch chứng khoán được quy định như sau:
1. VSD thực hiện lùi thời hạn thanh toán đối với các giao dịch chứng khoán trong các trường hợp sau:
a. Thành viên tạm thời mất khả năng thanh toán tiền không đủ điều kiện vay Quỹ hỗ trợ thanh toán theo quy định về quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ thanh toán, không được Ngân hàng thanh toán cho vay tiền theo quy định của Ngân hàng thanh toán.
b. Thành viên tạm thời thiếu chứng khoán theo quy định tại Điều 16 Quy chế này không vay đủ chứng khoán trong thời gian quy định.
2. Các giao dịch bị lùi thanh toán được xác định theo các nguyên tắc:
a. Đối với các giao dịch thiếu chứng khoán:
i. Các giao dịch bị lùi thanh toán được xác định chậm nhất 9h30 ngày thanh toán đối với trái phiếu doanh nghiệp và 15h00 ngày T+1 đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm.
ii. VSD tự xác định các giao dịch thiếu chứng khoán để thực hiện lùi thời hạn thanh toán.
b. Đối với các giao dịch thiếu tiền:
i. VSD gửi thông báo cho Thành viên đề nghị xác định giao dịch dẫn tới thiếu tiền thanh toán (Mẫu 09/TTBT của Quy chế này) chậm nhất 10h30 ngày thanh toán.
ii.Thành viên phải gửi văn bản về việc xác định các giao dịch thiếu tiền chậm nhất 11h00 ngày thanh toán đối với các giao dịch trái phiếu doanh nghiệp và các giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm.
iii. Các giao dịch bị lùi thanh toán được xác định chậm nhất 11h15 ngày thanh toán. Trường hợp Thành viên không thực hiện xác định giao dịch thiếu tiền, VSD sẽ tự động xác định các lệnh giao dịch lùi theo cách thức:
- Tách riêng biệt các giao dịch lùi theo từng loại khách hàng trong nước, khách hàng ngoài nước, tự doanh;
- Lấy các giao dịch của cùng ngày giao dịch có tổng giá trị thanh toán bằng hoặc cao hơn số tiền thiếu để thanh toán giao dịch của ngày giao dịch đó theo thứ tự thời gian khớp lệnh trên hệ thống giao dịch của các SGDCK từ dưới lên tính từ thời điểm kết thúc phiên giao dịch;
- Các giao dịch có bên đối ứng mua, bán cùng Thành viên, cùng loại tài khoản bị loại trừ khi xác định giao dịch lùi.
3. VSD sẽ gửi Thông báo về các giao dịch bị lùi thời hạn thanh toán đến Thành viên liên quan và SGDCK (Mẫu 10/TTBT của Quy chế này), đồng thời gửi Thông báo kết quả bù trừ điều chỉnh và thông báo các giao dịch thanh toán trực tiếp dưới dạng chứng từ điện tử tới Thành viên và Ngân hàng thanh toán ngay sau khi hoàn tất việc lùi thời hạn thanh toán.
Trách nhiệm của Thành viên trong trường hợp bị lùi thời hạn thanh toán, loại bỏ không thanh toán giao dịch chứng khoán như thế nào?
Tại Điều 20 Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 109/QĐ-VSD năm 2022 quy định trách nhiệm của Thành viên trong trường hợp bị lùi thời hạn thanh toán, loại bỏ không thanh toán giao dịch chứng khoán như sau:
1. Thành viên có giao dịch bị lùi thời hạn thanh toán phải bồi thường cho tổ chức, cá nhân có giao dịch đối ứng liên quan theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 44 Thông tư số 05/2015/TT-BTC trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.
2. Thành viên có giao dịch bị loại bỏ không thanh toán phải bồi thường cho tổ chức, cá nhân có giao dịch đối ứng liên quan theo quy định tại khoản 2 Điều 45 Thông tư số 05/2015/TT-BTC.
3. Đối với trường hợp loại bỏ không thanh toán tại điểm a khoản 1.1. Điều 19, Thành viên có giao dịch bị loại bỏ bồi thường theo quy định tại khoản 2 Điều 45 Thông tư số 05/2015/TT-BTC.
4. Đối với trường hợp loại bỏ không thanh toán tại điểm b khoản 1.1. Điều 19, Thành viên đối ứng không chuyển tiền, chuyển không đủ tiền thanh toán giao dịch trực tiếp phải bồi thường cho Thành viên có liên quan (Thành viên đã huy động đủ chứng khoán để thanh toán) theo quy định tại khoản 2 Điều 45 Thông tư số 05/2015/TT-BTC.