Công văn số 2289/BKHCN-TCCB của Bộ Khoa học và Công nghệ về việc hướng dẫn bổ sung xây dựng Đề án chuyển đổi của các tổ chức KH&CN theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP

Triển khai thực hiện Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 05 tháng 9 năm 2005 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ công lập (Nghị định 115), Liên Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư liên tịch số 12/2006/TTLT/BKHCN-BTC-BNV ngày 5/6/2006 (Thông tư 12) và đã tổ chức Hội nghị hướng dẫn thực hiện Nghị định 115 và Thông tư 12 đối với các Bộ ngành và địa phương, đồng thời đang tiến hành xây dựng tiêu chí phân loại các tổ chức khoa học và công nghệ để các Bộ, ngành có cơ sở phê duyệt Đề án chuyển đổi sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115 và đề nghị Nhà nước tiếp tục hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên hàng năm.

Để kịp thời giải quyết các vướng mắc trong quá trình xây dựng và phê duyệt Đề án chuyển đổi của các tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN), theo yêu cầu của một số Bộ ngành, địa phương, Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn bổ sung một số Điểm sau:

I. VỀ TIÊU CHÍ PHÂN LOẠI

1. Các tổ chức KH&CN nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách phục vụ quản lý nhà nước theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 115 cần đáp ứng đồng thời các tiêu chí tạm thời sau:

a) Trong quyết định thành lập tổ chức KH&CN, hoặc trong Điều lệ tổ chức và hoạt động của tổ chức KH&CN do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành có quy định rõ chức năng chủ yếu của tổ chức KH&CN là:

- nghiên cứu cơ bản (trong các lĩnh vực khoa học xã hội, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật), hoặc

- nghiên cứu chiến lược, chính sách phục vụ quản lý nhà nước, hoặc

- nghiên cứu các định mức kinh tế kỹ thuật chuyên ngành, hoặc

- nghiên cứu khoa học phục vụ các dịch vụ công ích của nhà nước.

b) Trong Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động KH&CN của tổ chức KH&CN cũng ghi rõ chức năng chủ yếu như nêu trên.

c) Trong báo cáo tài chính năm 2005 của tổ chức KH&CN được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước (bao gồm kinh phí hoạt động thường xuyên, kinh phí thực hiện các nhiệm vụ KH&CN các cấp về nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách) chiếm tỷ lệ trên 70% tổng nguồn thu của tổ chức KH&CN.

2. Đề nghị các Bộ ngành và địa phương thẩm định và ra quyết định phê duyệt Đề án chuyển đổi của các tổ chức KH&CN trực thuộc trước ngày 15/12/2006, căn cứ 3 tiêu chí tạm thời nêu trên để quyết định phân loại các tổ chức nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách phục vụ quản lý nhà nước theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 115, lập danh Mục các tổ chức này và danh Mục các tổ chức KH&CN chuyển đổi sang loại hình tự trang trải kinh phí, gửi về Bộ Khoa học và Công nghệ trước ngày 31/12/2006 để tổng hợp báo cáo Chính phủ.

3. Do tính chất phức tạp của hệ tiêu chí phân loại các tổ chức KH&CN, đặc biệt là trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, Bộ Khoa học và Công nghệ đang khẩn trương hoàn thiện để sớm ban hành tiêu chí phân loại các tổ chức khoa học và công nghệ. Trong thời gian chuẩn bị chuyển đổi (từ nay đến hết 2009) Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với các Bộ ngành, địa phương có kế hoạch cụ thể kiểm tra, rà soát lại danh Mục các tổ chức KH&CN thuộc diện nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách đã được các Bộ ngành, địa phương phân loại theo 3 tiêu chí tạm thời nêu trên, để kịp thời Điều chỉnh, đảm bảo việc cấp kinh phí hoạt động thường xuyên theo quy định của Nghị định 115 được áp dụng đúng đối tượng.

II. VỀ ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG CHUYỂN ĐỔI  

Nghị định 115 và Thông tư 12 đã quy định đối tượng áp dụng của Nghị định 115, tuy nhiên theo yêu cầu của một số Bộ ngành và địa phương, Bộ Khoa học và Công nghệ giải thích rõ thêm như sau:

1. Các tổ chức KH&CN thuộc diện chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 nếu có đủ các yếu tố:

a) Do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng các bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị các Tổng công ty nhà nước), quyết định thành lập.

b) Đã đăng ký hoạt động KH&CN tại Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc Sở Khoa học và Công nghệ địa phương, là đơn vị sự nghiệp khoa học thuộc các loại hình: tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, tổ chức dịch vụ KH&CN.

2. Các tổ chức KH&CN đã được thành lập nhưng chưa đăng ký hoạt động KH&CN, nay nếu có nhu cầu chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 thì có thể đăng ký hoạt động KH&CN bổ sung tại Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc Sở KH&CN địa phương và làm thủ tục chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 và Thông tư 12.

3. Các tổ chức sự nghiệp khác (kể cả các đơn vị sự nghiệp khoa học nhưng không đăng ký hoạt động KH&CN) không thuộc đối tượng chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115, sẽ hoạt động theo quy định của Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

III. VỀ PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN CHUYỂN ĐỔI

Để thực hiện đúng tiến độ phê duyệt Đề án chuyển đổi quy định tại Thông tư 12, đề nghị các Bộ ngành, địa phương lưu ý mấy Điểm sau:

1. Hướng dẫn các tổ chức KH&CN trực thuộc xây dựng và trình Đề án chuyển đổi đúng hạn 30/9/2006, trong đó cần trình bày rõ danh Mục tài sản hiện đang quản ly và danh Mục tài sản xin được giao, đặc biệt là tài sản sử dụng cho sản xuất kinh doanh và phương án sản xuất kinh doanh (nếu có) khi chuyển đổi.

2. Thành lập Hội đồng định giá tài sản làm cơ sở ra quyết định giao tài sản cho tổ chức KH&CN trực thuộc, tài sản sử dụng cho nghiên cứu khoa học tiếp tục được quản lý theo quy định hiện hành đối với đơn vị sự nghiệp công lập, tài sản sử dụng cho sản xuất kinh doanh phải có phương án tính khấu hao như đối với tài sản nhà nước giao cho doanh nghiệp.

3. Tất các các tổ chức KH&CN thuộc đối tượng áp dụng của Nghị định 115 đều phải xây dựng Đề án chuyển đổi để được phê duyệt và được thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm quy định tại Nghị định 115 và Thông tư 12. Trong đó:

a) Tổ chức KH&CN đã tự đảm bảo toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên (quy định tại Khoản 1 Điều 1 Nghị định 115) xây dựng Đề án chuyển đổi để cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và đồng thời ra quyết định cho phép chuyển đổi ngay trong năm 2006.

b) Tổ chức KH&CN chưa tự đảm bảo toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên (quy định tại Khoản 2 Điều 4 Nghị định 115) xây dựng Đề án chuyển đổi để cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt trong năm 2006, tiếp tục được nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên, và quyết định cho phép chuyển đổi vào thời Điểm thích hợp trong thời gian chuẩn bị chuyển đổi (đến hết 2009).

Triển khai thực hiện Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 05 tháng 9 năm 2005 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ công lập (Nghị định 115), Liên Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư liên tịch số 12/2006/TTLT/BKHCN-BTC-BNV ngày 5/6/2006 (Thông tư 12) và đã tổ chức Hội nghị hướng dẫn thực hiện Nghị định 115 và Thông tư 12 đối với các Bộ ngành và địa phương, đồng thời đang tiến hành xây dựng tiêu chí phân loại các tổ chức khoa học và công nghệ để các Bộ, ngành có cơ sở phê duyệt Đề án chuyển đổi sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115 và đề nghị Nhà nước tiếp tục hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên hàng năm.

Để kịp thời giải quyết các vướng mắc trong quá trình xây dựng và phê duyệt Đề án chuyển đổi của các tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN), theo yêu cầu của một số Bộ ngành, địa phương, Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn bổ sung một số Điểm sau:

I. VỀ TIÊU CHÍ PHÂN LOẠI

1. Các tổ chức KH&CN nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách phục vụ quản lý nhà nước theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 115 cần đáp ứng đồng thời các tiêu chí tạm thời sau:

a) Trong quyết định thành lập tổ chức KH&CN, hoặc trong Điều lệ tổ chức và hoạt động của tổ chức KH&CN do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành có quy định rõ chức năng chủ yếu của tổ chức KH&CN là:

- nghiên cứu cơ bản (trong các lĩnh vực khoa học xã hội, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật), hoặc

- nghiên cứu chiến lược, chính sách phục vụ quản lý nhà nước, hoặc

- nghiên cứu các định mức kinh tế kỹ thuật chuyên ngành, hoặc

- nghiên cứu khoa học phục vụ các dịch vụ công ích của nhà nước.

b) Trong Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động KH&CN của tổ chức KH&CN cũng ghi rõ chức năng chủ yếu như nêu trên.

c) Trong báo cáo tài chính năm 2005 của tổ chức KH&CN được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước (bao gồm kinh phí hoạt động thường xuyên, kinh phí thực hiện các nhiệm vụ KH&CN các cấp về nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách) chiếm tỷ lệ trên 70% tổng nguồn thu của tổ chức KH&CN.

2. Đề nghị các Bộ ngành và địa phương thẩm định và ra quyết định phê duyệt Đề án chuyển đổi của các tổ chức KH&CN trực thuộc trước ngày 15/12/2006, căn cứ 3 tiêu chí tạm thời nêu trên để quyết định phân loại các tổ chức nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách phục vụ quản lý nhà nước theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 115, lập danh Mục các tổ chức này và danh Mục các tổ chức KH&CN chuyển đổi sang loại hình tự trang trải kinh phí, gửi về Bộ Khoa học và Công nghệ trước ngày 31/12/2006 để tổng hợp báo cáo Chính phủ.

3. Do tính chất phức tạp của hệ tiêu chí phân loại các tổ chức KH&CN, đặc biệt là trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, Bộ Khoa học và Công nghệ đang khẩn trương hoàn thiện để sớm ban hành tiêu chí phân loại các tổ chức khoa học và công nghệ. Trong thời gian chuẩn bị chuyển đổi (từ nay đến hết 2009) Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với các Bộ ngành, địa phương có kế hoạch cụ thể kiểm tra, rà soát lại danh Mục các tổ chức KH&CN thuộc diện nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách đã được các Bộ ngành, địa phương phân loại theo 3 tiêu chí tạm thời nêu trên, để kịp thời Điều chỉnh, đảm bảo việc cấp kinh phí hoạt động thường xuyên theo quy định của Nghị định 115 được áp dụng đúng đối tượng.

II. VỀ ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG CHUYỂN ĐỔI  

Nghị định 115 và Thông tư 12 đã quy định đối tượng áp dụng của Nghị định 115, tuy nhiên theo yêu cầu của một số Bộ ngành và địa phương, Bộ Khoa học và Công nghệ giải thích rõ thêm như sau:

1. Các tổ chức KH&CN thuộc diện chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 nếu có đủ các yếu tố:

a) Do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng các bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị các Tổng công ty nhà nước), quyết định thành lập.

b) Đã đăng ký hoạt động KH&CN tại Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc Sở Khoa học và Công nghệ địa phương, là đơn vị sự nghiệp khoa học thuộc các loại hình: tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, tổ chức dịch vụ KH&CN.

2. Các tổ chức KH&CN đã được thành lập nhưng chưa đăng ký hoạt động KH&CN, nay nếu có nhu cầu chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 thì có thể đăng ký hoạt động KH&CN bổ sung tại Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc Sở KH&CN địa phương và làm thủ tục chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 và Thông tư 12.

3. Các tổ chức sự nghiệp khác (kể cả các đơn vị sự nghiệp khoa học nhưng không đăng ký hoạt động KH&CN) không thuộc đối tượng chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115, sẽ hoạt động theo quy định của Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

III. VỀ PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN CHUYỂN ĐỔI

Để thực hiện đúng tiến độ phê duyệt Đề án chuyển đổi quy định tại Thông tư 12, đề nghị các Bộ ngành, địa phương lưu ý mấy Điểm sau:

1. Hướng dẫn các tổ chức KH&CN trực thuộc xây dựng và trình Đề án chuyển đổi đúng hạn 30/9/2006, trong đó cần trình bày rõ danh Mục tài sản hiện đang quản ly và danh Mục tài sản xin được giao, đặc biệt là tài sản sử dụng cho sản xuất kinh doanh và phương án sản xuất kinh doanh (nếu có) khi chuyển đổi.

2. Thành lập Hội đồng định giá tài sản làm cơ sở ra quyết định giao tài sản cho tổ chức KH&CN trực thuộc, tài sản sử dụng cho nghiên cứu khoa học tiếp tục được quản lý theo quy định hiện hành đối với đơn vị sự nghiệp công lập, tài sản sử dụng cho sản xuất kinh doanh phải có phương án tính khấu hao như đối với tài sản nhà nước giao cho doanh nghiệp.

3. Tất các các tổ chức KH&CN thuộc đối tượng áp dụng của Nghị định 115 đều phải xây dựng Đề án chuyển đổi để được phê duyệt và được thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm quy định tại Nghị định 115 và Thông tư 12. Trong đó:

a) Tổ chức KH&CN đã tự đảm bảo toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên (quy định tại Khoản 1 Điều 1 Nghị định 115) xây dựng Đề án chuyển đổi để cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và đồng thời ra quyết định cho phép chuyển đổi ngay trong năm 2006.

b) Tổ chức KH&CN chưa tự đảm bảo toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên (quy định tại Khoản 2 Điều 4 Nghị định 115) xây dựng Đề án chuyển đổi để cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt trong năm 2006, tiếp tục được nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên, và quyết định cho phép chuyển đổi vào thời Điểm thích hợp trong thời gian chuẩn bị chuyển đổi (đến hết 2009).

c) Tổ chức KH&CN nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược chính sách (quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định 115) xây dựng Đề án chuyển đổi để cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt trong năm 2006 được nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên theo nhiệm vụ được giao và theo phương thức khoán.

4. Trường hợp các Bộ ngành, địa phương có số lượng lớn các tổ chức KH&CN trực thuộc, nếu cần có thêm thời gian thẩm định và phê duyệt Đề án chuyển đổi thì phải báo cáo Bộ Khoa học và Công nghệ tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép kéo dài thời gian phê duyệt Đề án.

IV. VỀ VIỆC CHUYỂN ĐỔI THÀNH DOANH NGHIỆP KHOA HỌC CÔNG NGHỆ

Hiện nay, dự thảo Nghị định về doanh nghiệp KHCN đang được hoàn thiện trình Chính phủ. Trong thời gian trước mắt, nếu các tổ chức KH&CN trực thuộc có nhu cầu chuyển đổi thành doanh nghiệp KHCN (theo quy định tại Khoản 1 Điều 4 Nghị định 115), đề nghị các Bộ ngành, địa phương hướng dẫn các tổ chức KH&CN này xây dựng Đề án chuyển đổi thành tổ chức KH&CN tự trang trải kinh phí (có đăng ký sản xuất kinh doanh) để được phê duyệt kịp thời. Khi Chính phủ ban hành Nghị định về doanh nghiệp KHCN, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục có văn bản hướng dẫn các tổ chức này chuyển đổi thành doanh nghiệp KHCN.

V. VỀ CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI CÁN BỘ VIÊN CHỨC THUỘC DIỆN TINH GIÃN BIÊN CHẾ

Hiện nay, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Nội vụ đang nghiên cứu trình Chính phủ ban hành chính sách đối với cán bộ viên chức thuộc diện tinh giản biên chế khi chuyển đổi các tổ chức KH&CN sang cơ chế tự chủ theo quy định của Nghị định 115. Ngoài ra, đề nghị các tổ chức KH&CN làm việc với cơ quan quản lý tài chính có thẩm quyền để được phép sử dụng nguồn kinh phí tự có hỗ trợ thêm cho người lao động khi sắp xếp lại tổ chức và nhân sự, nếu sử dụng nguồn kinh phí từ sản xuất kinh doanh để hỗ trợ giải quyết chế độ cho tinh giản biên chế thì được phép tính vào chi phí hợp lý trước thuế của đơn vị.

Mọi vấn đề liên quan đến quá trình xây dựng và phê duyệt Đề án chuyển đổi theo quy định của Nghị định 115 và Thông tư 12, xin liên hệ trực tiếp với Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Khoa học và Công nghệ, 39 Trần Hưng Đạo, Hà Nội, Điện thoại: (04) 9439668, hoặc E-mail: nguyenquan@most.gov.vn để được nghiên cứu giải quyết.