Chỉ thị 24/CT-UBND năm 2018 về tăng cường bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước, không để tái diễn tình trạng lục bình bùng phát trở lại trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG, KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG NGUỒN NƯỚC, KHÔNG ĐỂ TÁI DIỄN TÌNH TRẠNG LỤC BÌNH BÙNG PHÁT TRỞ LẠI TRÊN CÁC SÔNG, KÊNH, RẠCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Ngày 29/6/2018, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 185/KH- UBND về thực hiện trục vớt lục bình ở các tuyến sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Theo đó, đến ngày 31/8/2018, lục bình trên các tuyến sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang cơ bản được trục vớt, trục đẩy. Tuy nhiên, bên cạnh việc thực hiện trục vớt lục bình, về lâu dài cần có giải pháp quản lý chất lượng nguồn nước vì đây là nguồn dinh dưỡng, là môi trường sống của lục bình sinh sôi, phát triển.

Lục bình là một loài thực vật ngoại lai rất khó kiểm soát, có khả năng sinh sản nhanh chóng, hoa lục bình mỗi năm có thể cho đến 3.000 hạt và các hạt giống này tồn tại lên đến 20 năm. Lục bình ảnh hưởng không chỉ đến tính đa dạng sinh học mà còn ảnh hưởng đến các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Lục bình phát triển làm giảm tính đa dạng sinh học do sự phát triển mạnh mẽ của lục bình ngăn chặn sự phát triển các phiêu sinh vật, thực vật khác; làm suy giảm ô xy trong nước do hạn chế cơ chế trao đổi khí và gây ô nhiễm nguồn nước do lục bình chết, thối rữa. Lục bình cũng là nơi sinh sống của nhiều loài có khả năng gây bệnh như muỗi. Sự phát triển dày đặc của lục bình làm hạn chế hoạt động đi lại đường thủy và ảnh hưởng đến các hoạt động khác như: tưới tiêu, đánh bắt thủy sản,... Một trong những nguyên nhân phát triển nhanh của lục bình trên các hệ thống sông, kênh, rạch hiện nay là do tình trạng gia tăng ô nhiễm môi trường nước từ hoạt động công nghiệp, sinh hoạt, nông nghiệp (chăn nuôi, sử dụng phân bón quá mức trong trồng trọt), khiến lục bình phát triển quá nhanh, sinh sản nhiều hơn chết đi nên chúng trở nên dày đặc.

Sự phát triển của lục bình có quan hệ mật thiết với hàm lượng ni-tơ, phốt- pho trong nước. Vì vậy, việc kiểm soát lục bình đòi hỏi phải kiểm soát hàm lượng các chất dinh dưỡng này. Do đó, để lục bình không bùng phát trở lại, không thể chỉ giới hạn trong phạm vi của dòng sông, kênh, rạch mà còn phải quan tâm đến kiểm soát nguồn thải, quản lý chất lượng nước trên toàn bộ lưu vực. Điều này đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, địa phương và các tỉnh, thành phố trong khu vực.

Nhằm góp phần bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng các nguồn nước trên địa bàn tỉnh, tránh để tái diễn tình trạng lục bình phát triển nhanh trên các hệ thống sông, kênh, rạch như thời gian qua, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ thị:

1. Yêu cầu các sở, ban, ngành tỉnh, địa phương tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh tại Công văn số 3222/UBND-KT ngày 25/7/2018 về việc giao quản lý duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến người dân về tác hại của việc lục bình phát triển quá mức, nguyên nhân và cách phòng tránh cũng như ý nghĩa của việc trục vớt lục bình.

- Phối hợp với các ngành, địa phương và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến người dân về tác hại c ủa việc lục bình phát triển quá mức, nguyên nhân và cách phòng tránh cũng như ý nghĩa của việc trục vớt lục bình.

- Có giải pháp tăng cường quản lý các nguồn thải thuộc phân cấp ; thường xuyên giám sát, kiểm tra hoạt động xả thải đối với các nguồn thải có lưu lượng nước thải từ 200 m³/ngày đêm trở lên; kiên quyết xử lý/ kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường.

- Định kỳ giám sát chất lượng nước mặt tại các sông, kênh, rạch để có dự báo diễn biến và tham mưu kịp thời Ủy ban nhân dân tỉnh giải pháp khắc phục khi chất lượng nguồn nước suy giảm.

- Nghiên cứu, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện các kế hoạch, nhiệm vụ nhằm tăng cường công tác bảo vệ, phục hồi môi trường nước, góp phần hạn chế tình trạng lục bình tái bùng phát.

- Theo dõi, đôn đốc và báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh về kết quả thực hiện chỉ thị này.

3. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Tăng cường triển khai thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; trong đó, tuyên truyền, vận động người chăn nuôi xử lý chất thải đúng quy định, không để chất thải chăn nuôi xả trực tiếp ra nguồn tiếp nhận; đồng thời, phổ biến đến người nông dân về việc sử dụng phân bón hợp lý, tránh lạm dụng phân bón hóa học là nguyên nhân làm tăng hàm lượng các chất dinh dưỡng ni-tơ, phốt-pho có trong phân bón thải vào môi trường, là nguồn dinh dưỡng chính dẫn đến tình trạng lục bình sinh sôi, phát triển.

- Nghiên cứu các giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác và sử dụng lục bình, góp phần làm giảm lượng lục bình trên các tuyến sông, kênh, rạch trong trường hợp chúng sinh sôi trở lại (sử dụng làm hàng thủ công mỹ nghệ, phân hữu cơ, biogas, giá thể trồng nấm, thức ăn chăn nuôi, thức ăn cho trùng Quế,…) và tuyên truyền đến người dân giải pháp thực hiện có hiệu quả; đặc biệt, không sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật để diệt lục bình vì có thể ảnh hưởng đến sinh vật và môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước.

- Về lâu dài, nghiên cứu, tham mưu đề xuất các giải pháp thống nhất các tỉnh, thành có sông, kênh, rạch giáp ranh với tỉnh Tiền Giang cùng kiểm soát sự phát triển trở lại của lục bình; ban hành Phương án quản lý, duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

4. Sở Y tế:

Đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, cải tạo hệ thống xử lý nước thải y tế, chỉ đạo các bệnh viện, cơ sở y tế thu gom, xử lý nước thải y tế và vận hành thường xuyên, đạt quy chuẩn, tiêu chuẩn môi trường.

5. Sở Khoa học và Công nghệ:

Đề xuất các đề tài liên quan để nghiên cứu, xác định nguyên nhân sự bùng phát của cây lục bình trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và đề xuất biện pháp xử lý hiệu quả.

6. Sở Tài chính:

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh cân đối, bố trí nguồn vốn chi thường xuyên để thực hiện.

7. Công an tỉnh:

Tăng cường phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan, Ủy ban nhân dân các cấp tăng cường công tác kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, d ịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nước để phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật.

8. Sở Thông tin và Truyền thông:

Định hướng thông tin tuyên truyền về việc tăng cường bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước, không để tái diễn tình trạng lục bình phát triển nhanh trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh để các Đài Truyền thanh tỉnh, huyện, xã thống nhất nội dung thông tin tuyên truyền đến đông đảo quần chúng nhân dân trên địa bàn hưởng ứng góp phần nâng cao nhận thức và hành vi của quần chúng nhân dân trong bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước.

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG, KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG NGUỒN NƯỚC, KHÔNG ĐỂ TÁI DIỄN TÌNH TRẠNG LỤC BÌNH BÙNG PHÁT TRỞ LẠI TRÊN CÁC SÔNG, KÊNH, RẠCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Ngày 29/6/2018, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 185/KH- UBND về thực hiện trục vớt lục bình ở các tuyến sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Theo đó, đến ngày 31/8/2018, lục bình trên các tuyến sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang cơ bản được trục vớt, trục đẩy. Tuy nhiên, bên cạnh việc thực hiện trục vớt lục bình, về lâu dài cần có giải pháp quản lý chất lượng nguồn nước vì đây là nguồn dinh dưỡng, là môi trường sống của lục bình sinh sôi, phát triển.

Lục bình là một loài thực vật ngoại lai rất khó kiểm soát, có khả năng sinh sản nhanh chóng, hoa lục bình mỗi năm có thể cho đến 3.000 hạt và các hạt giống này tồn tại lên đến 20 năm. Lục bình ảnh hưởng không chỉ đến tính đa dạng sinh học mà còn ảnh hưởng đến các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Lục bình phát triển làm giảm tính đa dạng sinh học do sự phát triển mạnh mẽ của lục bình ngăn chặn sự phát triển các phiêu sinh vật, thực vật khác; làm suy giảm ô xy trong nước do hạn chế cơ chế trao đổi khí và gây ô nhiễm nguồn nước do lục bình chết, thối rữa. Lục bình cũng là nơi sinh sống của nhiều loài có khả năng gây bệnh như muỗi. Sự phát triển dày đặc của lục bình làm hạn chế hoạt động đi lại đường thủy và ảnh hưởng đến các hoạt động khác như: tưới tiêu, đánh bắt thủy sản,... Một trong những nguyên nhân phát triển nhanh của lục bình trên các hệ thống sông, kênh, rạch hiện nay là do tình trạng gia tăng ô nhiễm môi trường nước từ hoạt động công nghiệp, sinh hoạt, nông nghiệp (chăn nuôi, sử dụng phân bón quá mức trong trồng trọt), khiến lục bình phát triển quá nhanh, sinh sản nhiều hơn chết đi nên chúng trở nên dày đặc.

Sự phát triển của lục bình có quan hệ mật thiết với hàm lượng ni-tơ, phốt- pho trong nước. Vì vậy, việc kiểm soát lục bình đòi hỏi phải kiểm soát hàm lượng các chất dinh dưỡng này. Do đó, để lục bình không bùng phát trở lại, không thể chỉ giới hạn trong phạm vi của dòng sông, kênh, rạch mà còn phải quan tâm đến kiểm soát nguồn thải, quản lý chất lượng nước trên toàn bộ lưu vực. Điều này đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, địa phương và các tỉnh, thành phố trong khu vực.

Nhằm góp phần bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng các nguồn nước trên địa bàn tỉnh, tránh để tái diễn tình trạng lục bình phát triển nhanh trên các hệ thống sông, kênh, rạch như thời gian qua, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ thị:

1. Yêu cầu các sở, ban, ngành tỉnh, địa phương tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh tại Công văn số 3222/UBND-KT ngày 25/7/2018 về việc giao quản lý duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến người dân về tác hại của việc lục bình phát triển quá mức, nguyên nhân và cách phòng tránh cũng như ý nghĩa của việc trục vớt lục bình.

- Phối hợp với các ngành, địa phương và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến người dân về tác hại c ủa việc lục bình phát triển quá mức, nguyên nhân và cách phòng tránh cũng như ý nghĩa của việc trục vớt lục bình.

- Có giải pháp tăng cường quản lý các nguồn thải thuộc phân cấp ; thường xuyên giám sát, kiểm tra hoạt động xả thải đối với các nguồn thải có lưu lượng nước thải từ 200 m³/ngày đêm trở lên; kiên quyết xử lý/ kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường.

- Định kỳ giám sát chất lượng nước mặt tại các sông, kênh, rạch để có dự báo diễn biến và tham mưu kịp thời Ủy ban nhân dân tỉnh giải pháp khắc phục khi chất lượng nguồn nước suy giảm.

- Nghiên cứu, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện các kế hoạch, nhiệm vụ nhằm tăng cường công tác bảo vệ, phục hồi môi trường nước, góp phần hạn chế tình trạng lục bình tái bùng phát.

- Theo dõi, đôn đốc và báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh về kết quả thực hiện chỉ thị này.

3. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Tăng cường triển khai thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; trong đó, tuyên truyền, vận động người chăn nuôi xử lý chất thải đúng quy định, không để chất thải chăn nuôi xả trực tiếp ra nguồn tiếp nhận; đồng thời, phổ biến đến người nông dân về việc sử dụng phân bón hợp lý, tránh lạm dụng phân bón hóa học là nguyên nhân làm tăng hàm lượng các chất dinh dưỡng ni-tơ, phốt-pho có trong phân bón thải vào môi trường, là nguồn dinh dưỡng chính dẫn đến tình trạng lục bình sinh sôi, phát triển.

- Nghiên cứu các giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác và sử dụng lục bình, góp phần làm giảm lượng lục bình trên các tuyến sông, kênh, rạch trong trường hợp chúng sinh sôi trở lại (sử dụng làm hàng thủ công mỹ nghệ, phân hữu cơ, biogas, giá thể trồng nấm, thức ăn chăn nuôi, thức ăn cho trùng Quế,…) và tuyên truyền đến người dân giải pháp thực hiện có hiệu quả; đặc biệt, không sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật để diệt lục bình vì có thể ảnh hưởng đến sinh vật và môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước.

- Về lâu dài, nghiên cứu, tham mưu đề xuất các giải pháp thống nhất các tỉnh, thành có sông, kênh, rạch giáp ranh với tỉnh Tiền Giang cùng kiểm soát sự phát triển trở lại của lục bình; ban hành Phương án quản lý, duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

4. Sở Y tế:

Đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, cải tạo hệ thống xử lý nước thải y tế, chỉ đạo các bệnh viện, cơ sở y tế thu gom, xử lý nước thải y tế và vận hành thường xuyên, đạt quy chuẩn, tiêu chuẩn môi trường.

5. Sở Khoa học và Công nghệ:

Đề xuất các đề tài liên quan để nghiên cứu, xác định nguyên nhân sự bùng phát của cây lục bình trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và đề xuất biện pháp xử lý hiệu quả.

6. Sở Tài chính:

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh cân đối, bố trí nguồn vốn chi thường xuyên để thực hiện.

7. Công an tỉnh:

Tăng cường phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan, Ủy ban nhân dân các cấp tăng cường công tác kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, d ịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nước để phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật.

8. Sở Thông tin và Truyền thông:

Định hướng thông tin tuyên truyền về việc tăng cường bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước, không để tái diễn tình trạng lục bình phát triển nhanh trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh để các Đài Truyền thanh tỉnh, huyện, xã thống nhất nội dung thông tin tuyên truyền đến đông đảo quần chúng nhân dân trên địa bàn hưởng ứng góp phần nâng cao nhận thức và hành vi của quần chúng nhân dân trong bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước.

9. Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, đề nghị Báo Ấp Bắc: tăng thời lượng phát sóng, xây dựng chuyên trang, chương trình cổ động, bài viết, phóng sự về tác hại của việc lục bình phát triển quá mức; định hướng các giải pháp không để tái diễn tình trạng lục bình phát triển nhanh trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh nhằm khuyến khích người dân tham gia bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước.

10. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã và thành phố Mỹ Tho:

- Thực hiện và chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn tăng cường thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường được nêu tại khoản 2, khoản 3, Điều 143 của Luật Bảo vệ môi trường năm 2014; chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh nếu để xảy ra ô nhiễm môi trường nước mặt trên địa bàn và trong phạm vi phụ trách.

- Tăng cường triển khai thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất nông nghiệp thuộc phân cấp quản lý; xây dựng kế hoạch, kinh phí định kỳ nạo vét lòng sông, kênh, rạch để tăng sự lưu thông dòng chảy, tăng khả năng tự làm sạch của nguồn nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

- Chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường tổ chức tuyên truyền rộng rãi đến người dân không vứt rác, xác súc vật xuống kênh rạch gây ô nhiễm nguồn nước; có giải pháp tăng cường quản lý, kiểm tra các nguồn thải thuộc phân cấp; kiên quyết xử lý/kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường.

- Nghiêm túc thực hiện và duy trì tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới; trong đó, chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác quản lý, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp xả rác, xác súc vật xuống sông, kênh, rạch; đồng thời tuyên truyền nhân dân trên địa bàn xã, phường, thị trấn không lạm dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp và thực hiện thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng đúng theo quy định. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn có kế hoạch tuyên truyền vận động nhân dân chủ động tham gia vớt lục bình tại các vị trí kênh, rạch quanh nhà, nơi sản xuất, không để lục bình phát triển trở lại.

- Thực hiện kêu gọi đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt cho các khu vực đô thị, thị trấn, thị tứ.

- Kịp thời báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường các trường hợp ô nhiễm môi trường vượt quá khả năng xử lý.

11. Đề nghị Đoàn thành niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Tiền Giang:

- Tiếp tục phát huy vai trò tình nguyện của lực lượng đoàn viên, thanh niên. Tuyên truyền, vận động lực lượng đoàn viên, thanh niên tham gia thực hiện các công trình thanh niên liên quan trục vớt lục bình, rác thải và tập kết lục bình, rác thải về nơi chờ thu gom, xử lý.

- Nghiên cứu, tham mưu kế hoạch đảm nhận công trình thanh niên quản lý lục bình, cỏ dại, rác thải trên các tuyến sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh.

12. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh:

- Các tổ chức thành viên của Ủy Ban mặt trận tổ quốc tỉnh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình: tuyên truyền, vận động các thành viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân về tác hại của việc lục bình phát triển quá mức, nguyên nhân cũng như cách phòng tránh, vận động người dân tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước.

- Tăng cường thực hiện chức năng giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là bảo vệ nguồn nước đối với các tổ chức, cá nhân.

13. Chế độ báo cáo: Định kỳ sáu tháng (trước ngày 30/6 và 31/12), các sở, ngành tỉnh và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã và thành phố Mỹ Tho gửi báo cáo kết quả thực hiện về Sở Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (trước 15/7 và 15/01).

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu lãnh đạo các sở, ngành tỉnh có liên quan, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã và thành phố Mỹ Tho khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai, có báo cáo sơ, tổng kết việc thực hiện niệm vụ và chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về kết quả thực hiện./.