Virus hMPV là gì? Phòng ngừa virus hMPV như thế nào?
Nội dung chính
Virus hMPV là gì?
Virus hMPV (Human Metapneumovirus) là một loại virus đường hô hấp thuộc họ Paramyxoviridae, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001.
Theo tiết 2.2.2 tiểu mục 2.2 Mục 2 Chương 2 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng ở người lớn ban hành kèm theo Quyết định 4815/QĐ-BYT năm 2020 virus hMPV có thể gây nhiễm trùng hô hấp trên và hô hấp dưới ở mọi lứa tuổi nhưng biểu hiện triệu chứng lâm sàng thường gặp ở trẻ em hoặc người già. Đây là một căn nguyên mới nổi gây viêm phổi mắc phải cộng đồng ở người lớn.
* Một số đặc điểm chính của virus hMPV
- Cơ chế lây lan: Lây truyền qua các giọt bắn khi ho, hắt hơi, hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các bề mặt chứa virus.
- Thời gian ủ bệnh: Thông thường từ 4 đến 6 ngày.
- Triệu chứng phổ biến:
+ Sổ mũi, ho, đau họng.
+ Sốt nhẹ, khó thở.
Lưu ý: Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến viêm phổi hoặc viêm phế quản, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc người già.
Phòng ngừa virus hMPV như thế nào?
Phòng ngừa virus hMPV (Human Metapneumovirus) là điều quan trọng, đặc biệt trong thời điểm giao mùa hoặc khi bệnh hô hấp đang bùng phát. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
(1) Giữ vệ sinh cá nhân
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn chứa cồn trong ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, hoặc tiếp xúc với người bệnh.
- Tránh chạm tay vào mặt: Hạn chế chạm vào mắt, mũi, miệng khi tay chưa sạch vì đây là các "cửa ngõ" virus dễ dàng xâm nhập.
(2) Che miệng khi ho hoặc hắt hơi
Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng khi ho hoặc hắt hơi. Sau đó, vứt khăn giấy vào thùng rác kín và rửa tay ngay.
(3) Đeo khẩu trang
Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, đặc biệt nếu bạn có triệu chứng cảm cúm hoặc sống trong khu vực có dịch bệnh đường hô hấp.
(4) Giữ khoảng cách
Tránh tiếp xúc gần (dưới 1-2 mét) với những người có triệu chứng bệnh hô hấp như ho, sổ mũi, sốt.
(5) Vệ sinh môi trường sống
Lau dọn bề mặt thường xuyên tiếp xúc: Dùng dung dịch sát khuẩn để lau tay nắm cửa, bàn ghế, đồ chơi trẻ em, và các thiết bị điện tử.
Thông thoáng không gian: Đảm bảo nhà ở, phòng làm việc thông thoáng, sạch sẽ, và không ẩm thấp.
(6) Tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, D, và kẽm (cam, chanh, cá hồi, hải sản) để tăng cường đề kháng.
- Uống đủ nước: Giúp cơ thể duy trì độ ẩm cần thiết, hỗ trợ đường hô hấp hoạt động tốt.
- Ngủ đủ giấc: Duy trì giấc ngủ 7-8 tiếng/ngày để hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả.
- Tập thể dục đều đặn: Giúp tăng sức đề kháng tự nhiên.
(7) Hạn chế tiếp xúc khi có triệu chứng
Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng như ho, sốt, hoặc khó thở, hãy ở nhà, tránh tiếp xúc với người khác và thông báo với bác sĩ nếu cần kiểm tra y tế.
Virus hMPV là gì? Phòng ngừa virus hMPV như thế nào? (Hình từ Internet)
Có những phương pháp chẩn đoán virus hMPV nào hiện nay?
Tại tiểu mục 2.5 Mục 2 Chương 2 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng ở người lớn ban hành kèm theo Quyết định 4815/QĐ-BYT năm 2020 có quy định như sau:
Tác nhân | Phương pháp chẩn đoán | Bệnh phẩm tối ưu | Điều kiện vận chuyển và bảo quản tối ưu |
S.pneumoniae | - Nhuộm Gram, nuôi cấy | - Đờm, dịch hút phế quản | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 2 giờ hoặc 4oC tối đa được 24 giờ |
- Phát hiện kháng nguyên trong nước tiểu | - Nước tiểu | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 24 giờ hoặc 2 – 8oC tối đa được 14 ngày |
|
S.aureus H.influenzae Enterobacteriaceae P.aeruginosae | Nhuộm Gram, nuôi cấy | Đờm, dịch hút phế quản | Nhiệt độ phòng, tối đa được 2 giờ hoặc 4oC tối đa được 24 giờ |
Legionella spp. | - Phát hiện kháng nguyên trong nước tiểu | - Nước tiểu | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 24 giờ hoặc 2 – 8oC tối đa được 14 ngày |
- Nuôi cấy trên môi trường chọn lọc | - Đờm, dịch hút phế quản | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 2 giờ hoặc 4oC tối đa được 24 giờ |
|
- Sinh học phân tử | - Đờm, dịch hút phế quản | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 2 giờ hoặc 4oC tối đa được 24 giờ |
|
M.pneumoniae | - Sinh học phân tử | - Tăm bông ngoáy họng, tăm bông thấm dịch tỵ hầu, dịch hút phế quản, dịch rửa phế quản phế nang | - Môi trường vận chuyển M4 ở 4oC tối đa được 48 giờ, hoặc -70 oC được trên 48 giờ |
- Phát hiện IgM, IgG | - Huyết thanh | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 24 giờ hoặc 4oC tối đa được trên 24 giờ |
|
C.pneumoniae | - Sinh học phân tử | - Tăm bông thấm dịch tỵ hầu, dịch súc họng, đờm, dịch hút phế quản | - Môi trường vận chuyển M4 ở 4oC tối đa được 48 giờ, hoặc -70 oC được trên 48 giờ |
- Phát hiện hiệu giá IgM, động lực kháng thể IgG (hai mẫu huyết thanh lấy cách nhau 2-3 tuần) | - Huyết thanh | - Nhiệt độ phòng, tối đa được 24 giờ hoặc 4oC tối đa được trên 24 giờ |
|
Influenza virus A, B Adenovirus Parainfluenza virus RSV hMPV Coronavirus Rhinovirus | - Test nhanh phát hiện kháng nguyên - Nuôi cấy virus - Sinh học phân tử | Dịch mũi, tăm bông ngoáy họng, tăm bông thấm dịch tỵ hầu, dịch hút phế quản | Bảo quản, vận chuyển trong môi trường vận chuyển virus ở hhiệt độ phòng, tối đa được dưới 2 giờ, 4oC tối đa được 5 ngày, hoặc -70 oC được trên 5 ngày |
Như vậy, để chẩn đoán virus hMPV ở người thì hiện nay có thể thực hiện một số phương pháp chẩm đoán sau:
- Test nhanh phát hiện kháng nguyên.
- Nuôi cấy virus.
- Sinh học phân tử.