Thông báo 2323/TB-TTCP năm 2022 về kết luận thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19 tại Bộ Y tế do Thanh tra Chính phủ ban hành

Số hiệu 2323/TB-TTCP
Ngày ban hành 29/12/2022
Ngày có hiệu lực 29/12/2022
Loại văn bản Thông báo
Cơ quan ban hành Thanh tra Chính phủ
Người ký Trần Văn Minh
Lĩnh vực Thể thao - Y tế

THANH TRA CHÍNH PHỦ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 2323/TB-TTCP

Hà Nội, ngày 29 tháng 12 năm 2022

 

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN THANH TRA VIỆC MUA SẮM TRANG THIẾT BỊ, VẬT TƯ Y TẾ, SINH PHẨM, KÍT XÉT NGHIỆM, VẮC XIN, THUỐC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID - 19 TẠI BỘ Y TẾ

Ngày 15/11/2022, Thanh tra Chính phủ ban hành Kết luận thanh tra số 1066/KL-TTCP về thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid - 19 tại Bộ Y tế. Kết luận thanh tra đã được Phó Thủ tướng Chính phủ có ý kiến chỉ đạo tại Văn bản số 4473/VPCP-V.I ngày 12/12/2022 của Văn phòng Chính phủ.

Căn cứ Điều 39 Luật Thanh tra năm 2010, Điều 46 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 22/9/2011 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra.

Thanh tra Chính phủ thông báo Kết luận thanh tra như sau:

A. NỘI DUNG THANH TRA

Thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid - 19 tại Bộ Y tế và một số đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ Y tế.

Thời kỳ thanh tra: từ 01/01/2020 đến 31/12/2021.

B. KẾT QUẢ THANH TRA

I. Những kết quả đạt được

Trong giai đoạn 2020-2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát đã tác động nghiêm trọng đến sinh mạng, sức khỏe, đời sống của nhân dân và ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt kinh tế-xã hội của đất nước. Trước yêu cầu đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết, cùng với cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, Ngành y tế đã huy động tổng lực với nỗ lực, quyết tâm cao nhất cho công tác phòng, chống dịch. Ngành y tế là lực lượng tuyến đầu đã vượt qua khó khăn, thử thách, triển khai quyết liệt, đồng bộ, linh hoạt nhiều chủ trương, biện pháp để khống chế, kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh, thực hiện mục tiêu kép, vừa bảo vệ sức khỏe nhân dân, khôi phục và phát triển kinh tế-xã hội, đưa nước ta trở lại trạng thái bình thường mới.

Bộ Y tế với vai trò nòng cốt, giúp Chính phủ trong phòng, chống dịch, được giao thực hiện nhiều nhiệm vụ, trong đó phải đảm bảo cơ số thuốc, trang thiết bị phục vụ phòng, chống dịch. Để đáp ứng nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh, Bộ Y tế đã có nhiều văn bản chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch đáp ứng với từng cấp độ dịch, yêu cầu các bệnh viện tuyến trung ương rà soát thuốc, máy móc, trang thiết bị, vật tư phục vụ cấp cứu, điều trị bệnh nhân, chủ động bổ sung, thay thế, không được để tình trạng thiếu khi xảy ra dịch. Vì vậy, ngoài việc được giao nhiệm vụ mua sắm trực tiếp một số trang thiết bị y tế (TTBYT), các cơ sở khám chữa bệnh phải chủ động mua sắm, trang bị đảm bảo đầy đủ cơ số thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế để phục vụ phòng, chống dịch bệnh.

Tại các đơn vị được kiểm tra xác minh, trong 02 năm qua đã thực hiện mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc, góp phần tích cực vào việc khám chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh và các hoạt động chuyên môn. Cùng với cơ số thuốc, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm được Bộ Y tế, các nhà tài trợ cung cấp, việc mua sắm của các đơn vị đã đáp ứng cơ bản đầy đủ trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm và thuốc phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại bệnh viện và các bệnh viện dã chiến được giao phụ trách, góp phần tích cực vào việc đẩy lùi dịch bệnh.

II. Hạn chế, thiếu sót, vi phạm

Việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19 qua kiểm tra tại Bộ Y tế và một số đơn vị thuộc Bộ cơ bản thực hiện theo đúng trình tự, quy trình, thủ tục mua sắm quy định, đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch. Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện còn có thiếu sót, sai phạm trong công tác quản lý và tổ chức mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin và thuốc phòng, chống Covid-19 như sau:

1. Đối với Bộ Y tế

- Bộ Y tế chưa thực hiện mua sắm tập trung đối với danh mục tài sản do Bộ ban hành theo quy định tại Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ và Luật Đấu thầu; có thiếu sót khi ban hành Quyết định số 1367/QĐ-BYT ngày 23/2/2021 bãi bỏ danh mục tài sản mua sắm tập trung của Bộ nhưng không gửi các đơn vị trực thuộc và Kho bạc Nhà nước để kiểm soát chi, dẫn đến một số gói thầu bệnh viện trực tiếp mua sắm chưa được Kho bạc Nhà nước chấp nhận thanh toán, nhà thầu đề nghị tính lãi chậm trả. Sau khi Thanh tra Chính phủ dự thảo Kết luận thanh tra báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế báo cáo việc chi trả hợp đồng mua sắm 400 máy thở của BV Phổi TW đã được Bộ Tài chính phân bổ kinh phí tại Văn bản số 5281/BTC-HCSN ngày 07/6/2022 và được Kho bạc giải ngân thanh toán.

- Việc thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) sử dụng các hợp đồng mua sắm hàng hóa tương tự không đáp ứng thời hạn quy định để xây dựng giá gói thầu, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 11 Thông tư số 58/2016/TT-BTC ngày 29/3/2016 của Bộ Tài chính (41 gói thầu của 04 bệnh viện). Việc thẩm định KHLCNT có trường hợp chưa theo đúng quy định của Bộ Y tế; một số trường hợp dự toán kinh phí giao chưa kịp thời theo quy định.

- Việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt KHLCNT của Bộ Y tế đối với các gói thầu (gồm: Hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại BVTW Huế, BVTW Thái Nguyên; Máy X-Quang di động kỹ thuật số, model FRD Nano/DR-XD1000 của hãng Fujifim tại BV Phổi TW, BVTW Huế) có dấu hiệu vi phạm Điều 360 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

- Bộ Y tế ban hành một số văn bản thông báo giá sinh phẩm/trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro xét nghiệm vi rút SARS-CoV-2 nội dung không rõ ràng về thông tin “tham khảo”, thông tin “giá công bố” tại phụ lục văn bản có thể hiểu là giá doanh nghiệp công bố hoặc giá Bộ Y tế công bố, trong khi TTBYT không phải mặt hàng do nhà nước quản lý giá, việc công bố giá bán TTBYT không thuộc nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của Bộ Y tế.

- Bộ Y tế chưa thực hiện trực tiếp đăng tải kết quả đấu thầu theo báo cáo của các đơn vị gửi Bộ quy định tại Thông tư số 14/2020/TT-BYT của Bộ Y tế.

- Bộ Y tế quản lý không chặt chẽ việc tiếp nhận vắc xin từ Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam và việc tổ chức tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 của Công ty cổ phần Vắc xin Việt Nam (VNVC), dẫn đến VNVC giữ lại 73.504 liều vắc xin để tiêm chủng (đã tổ chức tiêm 58.974 liều cho 68.099 người) không có trong kế hoạch tiêm chủng được phê duyệt của Bộ Y tế, không có sự kiểm soát của Bộ Y tế về đối tượng, quy trình theo Quyết định số 3588/QĐ-BYT ngày 26/7/2021 và mục đích tiêm phi thương mại theo quy định của Chính phủ. (Nội dung này đang được Bộ Y tế tiếp tục báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ).

- Bộ Y tế chỉ đạo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (VSDTTW) có văn bản đồng ý để VNVC được giữ lại 73.504 liều vắc xin và tiếp nhận, phân bổ 1.067.700 liều vắc xin (có hạn sử dụng ngắn đến 31/3/2022) cho các tỉnh, thành phố có nhu cầu để triển khai tiêm chủng là chưa phù hợp với chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 77/TB-VPCP ngày 19/3/2022. (Nội dung này đang được Bộ Y tế tiếp tục báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ).

- Việc chỉ đạo, hướng dẫn mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế có trường hợp còn chậm, chưa kịp thời tháo gỡ khó khăn tại các bệnh viện khi thực hiện (Bệnh viện K; BV Nhi TW, BV Phổi TW); việc thẩm định, phê duyệt KHLCNT mua sắm kéo dài, dẫn đến quá trình mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, hóa chất, sinh phẩm, Kít xét nghiệm bị chậm, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống dịch bệnh (cá biệt tại gói thầu “Cung cấp hóa chất năm 2021 của BV Bệnh Nhiệt đới TW”, KHLCNT được duyệt sau hơn 6 tháng, dẫn đến căn cứ xây dựng giá kế hoạch đã không còn giá trị nhưng không yêu cầu đơn vị xây dựng lại).

- Bộ Y tế chưa có quy định cụ thể về phân loại các dòng máy thở, trong khi trang thiết bị mua sắm phục vụ công tác phòng, chống dịch theo Văn bản số 104/KCB-NV ngày 01/02/2020 của Cục QLKCB Bộ Y tế có một số danh mục về máy thở (trong đó có máy thở xâm nhập và không xâm nhập, máy thở chức năng cao) dẫn đến Bệnh viện xây dựng, phân định máy thở chức năng cao, máy thở xâm nhập và không xâm nhập theo tên chung, tên thương mại còn không rõ ràng, việc quyết định lựa chọn mua các dòng máy còn bất cập, thiếu tính nhất quán, ảnh hưởng đến xây dựng giá mua sắm.

2. Đối với các đơn vị thuộc Bộ Y tế

- Viện VSDTTW ký hợp đồng cho phép VNVC được giữ lại không quá 30.000 liều vắc xin để phục vụ cho công tác tiêm chủng là không đúng với chủ trương, quyết định mua sắm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, dự toán mua sắm, KHLCNT được Bộ Y tế phê duyệt và quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu của Viện VSDTTW, không đúng quy định tại khoản 3 Điều 65 Luật Đấu thầu.

- Trung tâm nghiên cứu sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm y tế thực hiện thiếu thủ tục phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định tại khoản 1 Điều 63 Luật Đấu thầu (Gói thầu mua vắc xin Abdala).

[...]