Quyết định 1928/QĐ-BYT năm 2023 về Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1

QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH KIẾN TRÚC CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ PHIÊN BẢN 2.1

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Căn cứ Nghị định số 95/2022/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;

Căn cứ Nghị quyết số 157-NQ/BCSĐ ngày 03 tháng 02 năm 2023 của Ban cán sự đảng Bộ Y tế về Chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;

Căn cứ Quyết định số 6085/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục công nghệ thông tin.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này “Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực từ ngày ký, ban hành.

Điều 3. Chánh Văn phòng Bộ, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Chánh Thanh tra Bộ, Thủ trưởng các Vụ, Cục và Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ, Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Thủ trưởng Y tế Bộ, Ngành và Thủ trưởng các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

KIẾN TRÚC CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ

PHIÊN BẢN 2.1

(Phê duyệt kèm theo Quyết định số 1928/QĐ-BYT ngày 21 tháng 4 năm 2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

1. Hiện trạng

2. Khó khăn, tồn tại

3. Sự cần thiết phải cập nhật Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0.

4. Một số điểm mới của Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0 cập nhật

CHƯƠNG I. KHÁI QUÁT CHUNG

1.1. Mục đích

1.2. Phạm vi áp dụng

1.3. Tầm nhìn

QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH KIẾN TRÚC CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ PHIÊN BẢN 2.1

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Căn cứ Nghị định số 95/2022/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;

Căn cứ Nghị quyết số 157-NQ/BCSĐ ngày 03 tháng 02 năm 2023 của Ban cán sự đảng Bộ Y tế về Chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;

Căn cứ Quyết định số 6085/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục công nghệ thông tin.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này “Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1”.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực từ ngày ký, ban hành.

Điều 3. Chánh Văn phòng Bộ, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Chánh Thanh tra Bộ, Thủ trưởng các Vụ, Cục và Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ, Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Thủ trưởng Y tế Bộ, Ngành và Thủ trưởng các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

KIẾN TRÚC CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ

PHIÊN BẢN 2.1

(Phê duyệt kèm theo Quyết định số 1928/QĐ-BYT ngày 21 tháng 4 năm 2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

1. Hiện trạng

2. Khó khăn, tồn tại

3. Sự cần thiết phải cập nhật Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0.

4. Một số điểm mới của Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0 cập nhật

CHƯƠNG I. KHÁI QUÁT CHUNG

1.1. Mục đích

1.2. Phạm vi áp dụng

1.3. Tầm nhìn

1.4. Nguyên tắc cơ bản trong xây dựng kiến trúc

CHƯƠNG II. NỘI DUNG KIẾN TRÚC

2.1. Kiến trúc nghiệp vụ

2.2. Kiến trúc dữ liệu

2.2.1. Nhóm dữ liệu định danh

2.2.2. Nhóm dữ liệu chủ Bộ Y tế

2.2.3. Nhóm dữ liệu danh mục dùng chung

2.2.4. Nhóm dữ liệu theo lĩnh vực chuyên ngành

2.2.5. Nhóm dữ liệu trọng tâm phát triển giai đoạn 2023-2025

2.3. Kiến trúc ứng dụng

2.4. Kiến trúc công nghệ

2.5. Kiến trúc an toàn thông tin

CHƯƠNG III. SƠ ĐỒ KHÁI QUÁT CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ

3.1 Sơ đồ khái quát

3.2. Mô tả các thành phần

3.2.1. Người sử dụng

3.2.2. Lớp nghiệp vụ

3.2.3. Lớp dịch vụ và ứng dụng

3.2.3.1. Nền tảng số y tế

3.2.3.2. Hệ thống thông tin chuyên ngành

3.2.4. Lớp dữ liệu

3.2.5. Hạ tầng kỹ thuật

3.2.6. Hệ thống tại các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế và địa phương

3.2.7. Nền tảng tích hợp

3.2.7.1. LGSP Bộ Y tế (Local Government Service Platform)

3.2.7.2. Tích hợp trao đổi dữ liệu với các hệ thống trong ngành y tế

3.2.7.3. Tích hợp trao đổi dữ liệu với các hệ thống khác ngoài ngành y tế

CHƯƠNG IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

4.1. Cục Công nghệ thông tin/Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia

4.2. Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo

4.2. Vụ Kế hoạch - Tài chính

4.3. Các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Y tế

4.4. Sở Y tế các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương

MỞ ĐẦU

1. Hiện trạng

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư mở ra nhiều cơ hội, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức đối với mỗi quốc gia, tổ chức và cá nhân; đã và đang tác động ngày càng mạnh mẽ đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội, trong đó có ngành y tế. Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác chuyển đổi số, trong thời gian qua, Ban cán sự đảng Bộ Y tế, Bộ Y tế đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số và chuyển đổi số trong các lĩnh vực quản lý nhà nước về y tế cũng như tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong công tác chuyển đổi số.

Nhìn chung, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cơ quan, đơn vị và tình hình thực hiện nhiệm vụ của cán bộ công chức, viên chức và người lao động trong công tác chuyển đổi số bước đầu đạt được một số kết quả tích cực; chương trình chuyển đổi số y tế, các nền tảng số y tế từng bước được triển khai; Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia (Đề án 06) đã được Bộ Y tế bước đầu triển khai có hiệu quả.

Bộ Y tế đã ban hành Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0[1] dựa trên dự thảo Khung Kiến trúc Chính phủ Việt Nam phiên bản 2.0 (CPĐTVN 2.0)[2] bước đầu đã đáp ứng cung cấp được bức tranh tổng thể về công nghệ thông tin y tế, hướng tới chuyển đổi số y tế. Nhu cầu cấp bách cần cập nhật Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế tiến tới hình thành Kiến trúc chuyển đổi số ngành y tế.

2. Khó khăn, tồn tại

Do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan, có thể nhận thấy việc xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số tại Bộ Y tế và thực hiện chuyển đổi số ngành y tế nhìn chung còn chưa đáp ứng nhu cầu đặt ra, trong đó: (1) Nhận thức một số tổ chức, đơn vị, cá nhân thuộc ngành y tế trong việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa theo kịp với quá trình chuyển đổi số, đặc biệt là người đứng đầu; (2) Cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin còn chưa tương xứng với khối lượng dữ liệu y tế cần quản lý; (3) Hệ thống thông tin và các cơ sở dữ liệu, các nền tảng còn rời rạc, chưa liên thông với nhau; (4) An toàn thông tin, an ninh mạng chưa được triển khai đồng bộ, nhiều hệ thống thông tin đã triển khai chưa đảm bảo về an toàn, an ninh thông tin; (5) Một số định hướng lớn về ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực của ngành y tế còn chậm triển khai; (6) Những thay đổi lớn về chuyển đổi số quốc gia thông qua các văn bản của Đảng, Nhà nước, Bộ Y tế chưa kịp thời rà soát, bổ sung, cập nhật Kiến trúc Chính phủ điện tử phiên bản 2.0 đáp ứng nhu cầu thực tế cần thúc đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số y tế, thích ứng với chuyển đổi số quốc gia. Do đó, việc chuyển đổi số của Bộ Y tế và ngành y tế còn hạn chế, các nội dung còn mang tính hình thức, chưa thực chất.

3. Sự cần thiết phải cập nhật Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0

- Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0 ban hành trước Khung Kiến trúc Chính phủ Việt Nam phiên bản 2.0, theo hướng dẫn kiến trúc của Bộ Y tế chưa tách Kiến trúc nghiệp vụ riêng, chưa cụ thể hóa kiến trúc An toàn thông tin trong mô hình kiến trúc chung.

- Cần cập nhật kiến trúc nghiệp vụ và kiến trúc dữ liệu theo quy định tại Nghị định số 95/2022/NĐ-CP ngày 15/11/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế (Nghị định 95/2022/NĐ-CP).

- Cần cập nhật các nội dung mới theo Nghị quyết 157/NQ-BCSĐ ngày 03/02/2023 của Ban cán sự đảng Bộ Y tế về chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

- Cập nhật kết nối, chia sẻ dữ liệu với các CSDL Quốc gia mới hình thành như CSDL Quốc gia về dân cư, CSDL Quốc gia về Bảo hiểm, ...

4. Một số điểm mới của Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0 cập nhật

- Quy hoạch tổng thể về ứng dụng CNTT của Bộ Y tế bám sát chức năng, nhiệm vụ được Chính phủ giao cho Bộ Y tế tại Nghị định số 95/2022/NĐ-CP. Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 được thiết kế theo định hướng lấy dữ liệu làm trung tâm, coi dữ liệu là hạ tầng mềm để hình thành CSDL Quốc gia về y tế, khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới trong quản lý nhà nước của Bộ Y tế.

- Bám sát theo hướng dẫn Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0, Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 có tính tổng quát cao nhưng vẫn đảm bảo tính cụ thể để các đơn vị dễ dàng tham chiếu, thực hiện. Kiến trúc phiên bản 2.1 được xây dựng với tính mở cao, bao gồm các thành phần cốt lõi, cơ bản tương đối độc lập với công nghệ nên có thể dễ dàng triển khai, hiện thực hóa để đáp ứng với những thay đổi của công nghệ mới, công nghệ hiện đại trong tương lai.

- Bổ sung thành phần các nền tảng số quốc gia được quy định tại Quyết định số 2955/QĐ-BYT ngày 28/10/2022 của Bộ Y tế phê duyệt Kế hoạch thúc đẩy phát triển và sử dụng các nền tảng số y tế thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

- Yêu cầu về kiến trúc An toàn thông tin trong mô hình kiến trúc chung cần tuân thủ quy định tại Nghị định 85/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ; các quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BTTTT ngày 12/8/2022 của Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn Nghị định số 85/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ.

Chương I.

KHÁI QUÁT CHUNG

1.1. Mục đích

Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 là bản cập nhật của Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.0 nhằm tối ưu hóa các hệ thống công nghệ thông tin y tế, tăng cường sự liên thông giữa các hệ thống thông tin y tế và sử dụng các hệ thống thông tin y tế một cách hiệu quả nhất bảo đảm dữ liệu đủ, sạch, sống phục vụ cho chiến lược chăm sóc sức khỏe toàn dân của ngành y tế. Cụ thể:

- Cập nhật các yếu tố mới theo định hướng chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ và của Bộ Y tế hướng tới Chính phủ số;

- Xác định bản quy hoạch tổng thể về ứng dụng CNTT của Bộ Y tế, trong đó có các thành phần và mối quan hệ giữa các thành phần, gắn liền ứng dụng CNTT với các hoạt động nghiệp vụ;

- Định hướng và triển khai tin học hóa quy trình nghiệp vụ một cách có hệ thống và thực thi chương trình cải cách TTHC, nghiệp vụ hành chính theo hướng công khai, minh bạch để thực hiện hiệu quả;

- Định hình mô hình kết nối, liên thông, tích hợp, chia sẻ thông tin dữ liệu, tái cấu trúc cơ sở hạ tầng thông tin; Nâng cao tính linh hoạt khi xây dựng các thành phần, HTTT theo điều kiện thực tế;

- Là cơ sở xác định các thành phần, hệ thống CNTT cần xây dựng và trách nhiệm triển khai;

- Làm căn cứ đề xuất và triển khai các nhiệm vụ/dự án về ứng dụng CNTT, an toàn thông tin, chuyển đổi số của Bộ Y tế, ngành y tế; Tăng cường khả năng giám sát, đánh giá đầu tư, đảm bảo triển khai ứng dụng CNTT, an toàn thông tin, chuyển đổi số đồng bộ, hạn chế trùng lặp, tiết kiệm chi phí, thời gian triển khai của cơ quan, đơn vị.

1.2. Phạm vi áp dụng

- Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 áp dụng đối với các Vụ, Cục, Tổng cục, Văn phòng Bộ, Thanh tra Bộ Y tế và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc triển khai các dịch vụ công trực tuyến của Bộ Y tế; các ứng dụng chuyên ngành phục vụ công tác quản lý, điều hành, ra quyết định, tra cứu thông tin do Bộ Y tế thực hiện; các ứng dụng nội bộ triển khai tại cơ quan Bộ Y tế; cơ sở hạ tầng thông tin triển khai tại cơ quan Bộ Y tế; trong việc kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, các Sở Y tế, các đơn vị y tế tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các đơn vị ngoài ngành y tế với Bộ Y tế.

- Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 không bao gồm các dịch vụ công của các Sở Y tế; các ứng dụng, cơ sở dữ liệu, hạ tầng kỹ thuật nội bộ của các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế và các đơn vị y tế tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

1.3. Tầm nhìn

Tầm nhìn Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 nhằm đạt được các mục tiêu xây dựng Chính phủ số Bộ Y tế phù hợp với xu thế chuyển đổi số, xây dựng nền kinh tế số theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ tại Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31/03/2022 phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 157-NQ/BCSĐ ngày 03/02/2023 của Ban cán sự đảng Bộ Y tế về Chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

1.4. Nguyên tắc cơ bản trong xây dựng kiến trúc

Trong quá trình xây dựng, triển khai áp dụng các nội dung Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:

a) Nguyên tắc mở:

- Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 được xây dựng, mô tả với các mức độ khác nhau, vừa đảm bảo sự ổn định, bền vững trong quy hoạch kiến trúc CNTT vừa có thể điều chỉnh theo yêu cầu thực tiễn quản lý ngành, lĩnh vực, bao gồm:

+ Mức khái niệm: Là mô tả ở mức cao về nghiệp vụ và dữ liệu, mô tả khái niệm độc lập với công nghệ, bao gồm các khái niệm chính và mối quan hệ chính giữa chúng. Đây là mô tả kiến trúc ở mức độ ổn định và bền vững nhất vì nó gắn với chức năng, nhiệm vụ của Bộ Y tế và các dữ liệu thuộc lĩnh vực y tế.

+ Mức cụ thể: Là mô tả cụ thể hơn của mức độ khái niệm, theo đó mức độ này liệt kê các nhóm nghiệp vụ, loại nghiệp vụ theo chức năng, nhiệm vụ của Bộ Y tế, đồng thời liệt kê mục dữ liệu, tiểu mục dữ liệu thuộc lĩnh vực y tế.

+ Mức chi tiết: Là mô tả chi tiết nhất các thành phần kiến trúc của Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1. Mức độ chi tiết cho phép các cơ quan của Bộ Y tế có thể dựa vào đó để xây dựng các dự án/hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin. Mức độ chi tiết, cho phép mô tả dựa trên các kiến trúc kỹ thuật, công nghệ cụ thể ứng với từng nghiệp vụ, dữ liệu cụ thể. Trên thực tế, mức độ chi tiết có thể được thay đổi, điều chỉnh thường xuyên sao cho phù hợp với thực tế từng giai đoạn triển khai chuyển đổi số lĩnh vực y tế.

b) Nguyên tắc không phụ thuộc vào mô hình tổ chức

Lấy quy trình nghiệp vụ làm gốc, lấy dữ liệu làm trung tâm, coi đây là hai yếu tố căn bản triển khai xây dựng kiến trúc không phụ thuộc vào mô hình tổ chức.

c) Nguyên tắc hiệu quả thực hiện

- Các hệ thống thông tin chuyên ngành cần bảo đảm đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ chuyên môn và duy trì dữ liệu đúng, đủ, sạch, sống trong CSDL Quốc gia về y tế.

- Các nền tảng số y tế quốc gia và nền tảng số chuyên ngành được triển khai cần bảo đảm yêu cầu giúp thay đổi phương thức quản lý, thay đổi phương thức thực hiện của đối tượng tham gia, đối tượng sử dụng nền tảng.

d) Nguyên tắc chung khác

- Phù hợp với Khung kiến trúc chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0.

- Phù hợp với chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển chính phủ điện tử, chính phủ số và các định hướng, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.

- Chú trọng ứng dụng các thành quả khoa học công nghệ trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ thông minh góp phần đổi mới, nâng cao hiệu quả trong quản lý nhà nước ngành y tế, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân.

- Đảm bảo các giải pháp phù hợp với mục tiêu: Kiến trúc đáp ứng được các yêu cầu và ràng buộc nghiệp vụ chăm sóc sức khỏe.

- Phù hợp với quy trình nghiệp vụ của các đơn vị trong Bộ Y tế, thúc đẩy tái cấu trúc nghiệp vụ, hướng đến đơn giản hóa, hiệu quả, thống nhất và tường minh quy trình nghiệp vụ.

- Tận dụng, tối ưu hóa việc khai thác, sử dụng các hệ thống và hạ tầng sẵn có.

- Chú trọng đến các tiêu chuẩn quốc tế bảo đảm chuẩn hóa hệ thống thông tin y tế nhằm nâng cao khả năng tương tác, liên thông và cơ chế chia sẻ thông tin y tế trên hệ thống.

- Đảm bảo an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, an ninh quốc gia, bảo vệ thông tin cá nhân.

Chương II.

NỘI DUNG KIẾN TRÚC

Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 được xây dựng trên cơ sở cập nhật các nội dung từ phiên bản 2.0. Kiến trúc 2.1 xác định bản quy hoạch tổng thể về ứng dụng CNTT của Bộ Y tế, trong đó có các thành phần và mối quan hệ giữa các thành phần.

2.1. Kiến trúc nghiệp vụ

Kiến trúc nghiệp vụ mô tả các nghiệp vụ chính của Bộ Y tế được xác định dựa trên chức năng, nhiệm vụ Chính phủ giao cho Bộ Y tế.

- Khung kiến trúc chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0, nghiệp vụ lĩnh vực y tế được phân vào Miền nghiệp vụ Xã hội, Nhóm nghiệp vụ Chăm sóc sức khỏe và các nghiệp vụ tổng quát như sơ đồ dưới:

- Nghị định số 95/2022/NĐ-CP ngày 15/11/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế đã đưa quy định các chức năng quản lý nhà nước về y tế, bao gồm:

+ Y tế dự phòng;

+ Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng;

+ Giám định y khoa, pháp y, pháp y tâm thần;

+ Y, dược cổ truyền;

+ Trang thiết bị y tế;

+ Dược, mỹ phẩm;

+ An toàn thực phẩm;

+ Bảo hiểm y tế;

+ Dân số, sức khỏe sinh sản;

+ Quản lý nhà nước các dịch vụ công trong lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Y tế.

- Với các chức năng được quy định ở trên, nghiệp vụ quản lý của Bộ Y tế được quy hoạch trong Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1, bao gồm:

Bảng 1. Nghiệp vụ quản lý của Bộ Y tế

2.2. Kiến trúc dữ liệu

Kiến trúc dữ liệu phân loại các thành phần dữ liệu cơ bản của Bộ Y tế dựa trên các nghiệp vụ, việc mô tả này độc lập với cấu trúc tổ chức của Bộ Y tế và chỉ ra khả năng chia sẻ, sử dụng lại dữ liệu giữa các cơ quan.

2.2.1. Nhóm dữ liệu định danh

- Cơ sở dữ liệu quốc gia chứa dữ liệu chủ của Chính phủ làm cơ sở tham chiếu, đồng bộ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu của bộ, ngành, địa phương (theo Nghị định 47/2020/NĐ-CP).

Bảng 2. Nhóm dữ liệu định danh

2.2.2. Nhóm dữ liệu chủ Bộ Y tế

- Dữ liệu chủ (master data): là dữ liệu chứa thông tin cơ bản nhất để định danh và mô tả các đối tượng thực thể nghiệp vụ cốt lõi và độc lập (theo quy định tại Nghị định 47/2020/NĐ-CP).

- Trong mô tả tại Kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1, dữ liệu định danh được hiểu là bao gồm bởi Mã định danh của đối tượng thực thể và Mô tả thuộc tính cơ bản của đối tượng thực thể.

Bảng 3. Nhóm dữ liệu chủ

2.2.3. Nhóm dữ liệu danh mục dùng chung

Dữ liệu danh mục (reference data) chứa các giá trị cung cấp ngữ cảnh cho dữ liệu chính khác hoặc dữ liệu giao dịch khác. Dữ liệu danh mục dùng chung thường xuyên được cập nhật và công bố để các hệ thống thông tin y tế tham chiếu kịp thời, đầy đủ, đảm bảo tính đồng bộ dữ liệu khi kết nối, chia sẻ dữ liệu. Dữ liệu danh mục dùng chung thuộc loại dữ liệu tham chiếu (quy định tại Nghị định 47/2020/NĐ-CP).

Bảng 4. Dữ liệu danh mục dùng chung

2.2.4. Nhóm dữ liệu theo lĩnh vực chuyên ngành

Dữ liệu theo lĩnh vực chuyên ngành là dữ liệu cần thiết trong việc quản lý, thực hiện các hoạt động nghiệp vụ được quy hoạch tại Kiến trúc nghiệp vụ.

Bảng 5. Nhóm dữ liệu theo lĩnh vực chuyên ngành

2.2.5. Nhóm dữ liệu trọng tâm phát triển giai đoạn 2023-2025

Tổng hợp các nhóm dữ liệu trọng tâm cần hình thành và phát triển theo định hướng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và Đề án 06 của Bộ Y tế giai đoạn 2023-2025.

Bảng 6. Nhóm dữ liệu dữ liệu trọng tâm phát triển giai đoạn 2023-2025

2.3. Kiến trúc ứng dụng

- Kiến trúc ứng dụng phân loại các thành phần ứng dụng cơ bản phục vụ các mục tiêu nghiệp vụ của Bộ Y tế, việc mô tả này cho phép xác định các khả năng hợp nhất, tích hợp ứng dụng khi cùng cung cấp các dịch vụ cho nghiệp vụ.

- Ứng dụng có thể được phân loại theo: Đối tượng sử dụng; Chuyên ngành, lĩnh vực; Khả năng sử dụng chung; Thiết kế công nghệ, ...

(Chi tiết được mô tả tại Chương III. Sơ đồ khái quát chính phủ điện tử Bộ Y tế).

2.4. Kiến trúc công nghệ

Kiến trúc công nghệ cung cấp một khung kỹ thuật phân loại các tiêu chuẩn và công nghệ để hỗ trợ và cho phép triển khai các thành phần ứng dụng.

(Chi tiết được mô tả tại Chương III. Sơ đồ khái quát chính phủ điện tử Bộ Y tế).

2.5. Kiến trúc an toàn thông tin

- Kiến trúc an toàn thông tin cung cấp một khung mô tả các thành phần bảo đảm an ninh mạng, an toàn thông tin mạng cần triển khai áp dụng khi phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số.

- Yêu cầu triển khai bảo đảm an toàn thông tin cho hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu theo mô hình “4 lớp”: (1) Lực lượng tại chỗ, (2) Tổ chức hoặc thuê doanh nghiệp giám sát, bảo vệ chuyên nghiệp, (3) Tổ chức hoặc thuê doanh nghiệp độc lập kiểm tra, đánh giá định kỳ, (4) Kết nối, chia sẻ thông tin với hệ thống giám sát quốc gia.

- Bảo đảm tuân thủ các quy định: Nghị định 85/2016/NĐ-CP, Thông tư 12/2022/TT-BTTTT hướng dẫn Nghị định số 85/2016/NĐ-CP.

(Chi tiết được mô tả tại Chương III. Sơ đồ khái quát chính phủ điện tử Bộ Y tế).

Chương III.

SƠ ĐỒ KHÁI QUÁT CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ BỘ Y TẾ

3.1 Sơ đồ khái quát

Mô hình Kiến trúc Chính phủ điện tử 2.1

Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 2.1 bao gồm các thành phần chính sau:

- Người sử dụng (Cán bộ y tế, người dân, doanh nghiệp);

- Kênh giao tiếp (phương tiện hỗ trợ giao tiếp với các ứng dụng, dịch vụ của Bộ Y tế thông qua máy tính, điện thoại thông minh, cổng thông tin, email,...);

- Lớp nghiệp vụ (các nhóm nghiệp vụ chuyên môn thuộc thẩm quyền của Bộ Y tế phục vụ quản lý, điều hành công tác chuyên môn);

- Lớp dịch vụ và ứng dụng (các ứng dụng thuộc danh mục nền tảng số y tế quốc gia, ứng dụng quản lý điều hành, cơ sở dữ liệu chuyên ngành y tế,....);

- Lớp dữ liệu (các nhóm dữ liệu chủ, dữ liệu định danh, danh mục dùng chung và dữ liệu chuyên ngành của ngành y tế là các thành phần để hình thành Cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế);

- Lớp nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu (các nền tảng cung cấp các dịch vụ kết nối các hệ thống nội bộ và bên ngoài ngành y tế);

- Lớp hạ tầng kỹ thuật (đảm bảo yêu cầu vận hành các hệ thống và đảm bảo an ninh, an toàn thông tin);

- Lớp cơ chế chính sách (ban hành chính sách hướng dẫn, kế hoạch thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế).

3.2. Mô tả các thành phần

3.2.1. Người sử dụng

Là những người sử dụng các dịch vụ do Bộ Y tế cung cấp bao gồm các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp, các cán bộ công chức, viên chức, người lao động và người dân.

3.2.2. Lớp nghiệp vụ

Bảng 7. Các nhóm nghiệp vụ

3.2.3. Lớp dịch vụ và ứng dụng

3.2.3.1. Nền tảng số y tế

a) Nền tảng Hồ sơ sức khỏe điện tử

- Hồ sơ sức khỏe điện tử ghi lại và lưu trữ thông tin tóm tắt các đợt khám chữa bệnh xuyên suốt theo thời gian sống của người dân theo Quyết định số 831/QĐ-BYT ngày 11/03/2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành mẫu hồ sơ quản lý sức khỏe cá nhân phục vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu.

- Mỗi người dân có một hồ sơ sức khỏe điện tử và dữ liệu hồ sơ sức khỏe điện tử phải được cập nhật liên tục, đầy đủ, chính xác, được đối chiếu thông tin hành chính và được kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư.

- Ngành y tế có các kho dữ liệu hồ sơ sức khỏe của người dân tại địa phương được quản lý theo phân cấp hành chính phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu và thực hiện tổng hợp, phân tích dữ liệu để có các chỉ đạo kịp thời về phòng chống dịch bệnh và có được các dự báo, hoạch định chính sách về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe người dân tốt hơn.

- Nền tảng Hồ sơ sức khỏe điện tử bao gồm ứng dụng Sổ sức khỏe điện tử của người dân kết nối các hệ thống thông tin quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử tại các cơ sở y tế và các kho dữ liệu hồ sơ sức khỏe điện tử tại địa phương, đáp ứng đa dạng các yêu cầu chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, khám bệnh, chữa bệnh, đảm bảo không chồng chéo, hiệu quả đầu tư và an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân, cụ thể:

+ Kho dữ liệu hồ sơ sức khỏe tại địa phương được cập nhật từ các cơ sở y tế tại địa phương, bao gồm các thông tin phục vụ công tác báo cáo, chỉ đạo, điều hành của địa phương;

+ Kho dữ liệu hồ sơ sức khỏe tại Bộ Y tế bao gồm nhóm thông tin cơ bản về y tế được đồng bộ với hệ thống thông tin ứng dụng Sổ sức khỏe điện tử và các dữ liệu được chuẩn hóa để liên thông với các cơ sở dữ liệu quốc gia liên quan, phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân, công tác nghiên cứu khoa học, công tác chỉ đạo điều hành của Bộ Y tế.

- Cập nhật dữ liệu nhóm thông tin cơ bản về y tế vào Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Bảo hiểm theo quy định; kết nối, chia sẻ dữ liệu kết quả khám sức khỏe qua hạ tầng của Bảo hiểm xã hội Việt Nam để thực hiện dịch vụ công cấp đổi, cấp lại giấy phép lái xe; thống nhất với Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bộ Công an về việc chia sẻ một số trường thông tin cơ bản của Sổ Sức khỏe điện tử hiển thị trên ứng dụng VneID theo đúng quy định của pháp luật.

- Kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư với cơ sở dữ liệu sổ sức khỏe điện tử.

b) Nền tảng tiêm chủng quốc gia

- Cung cấp cho người dân công cụ đăng ký, phản ánh, tra cứu thông tin tiêm chủng. Hỗ trợ các cơ sở tiêm chủng triển khai công cụ lập kế hoạch, quản lý vắc xin, thực hiện tiêm và cấp chứng nhận tiêm chủng. Cung cấp số liệu phân bổ vắc xin, số liệu triển khai tiêm phục vụ cho việc quản lý, điều hành chiến dịch tiêm chủng của chính quyền các cấp.

- Nền tảng Quản lý tiêm chủng được nâng cấp từ Nền tảng quản lý tiêm chủng COVID-19, kết nối liên thông dữ liệu với các hệ thống quản lý tiêm chủng dịch vụ khác và ứng dụng Sổ sức khỏe điện tử của người dân.

c) Nền tảng quản lý đơn thuốc điện tử

Triển khai nền tảng quản lý đơn thuốc điện tử quốc gia tại tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập và tư nhân trên cả nước.

d) Nền tảng xét nghiệm

Xây dựng và tổ chức triển khai nền tảng quản lý xét nghiệm thống nhất trên toàn quốc. Các kết quả xét nghiệm trong hồ sơ bệnh án điện tử được công nhận lẫn nhau giữa các cơ sở khám, chữa bệnh.

đ) Nền tảng quản lý Trạm Y tế

- Xây dựng, triển khai phần mềm nền tảng quản lý hoạt động Trạm Y tế theo quy định tại Quyết định số 3532/QĐ-BYT ngày 12/08/2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành quy định về xây dựng và triển khai Hệ thống thông tin quản lý Trạm Y tế xã, phường, thị trấn và Quyết định số 6111/QĐ-BYT ngày 19/12/2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế về phê duyệt Đề án tin học hóa y tế cơ sở.

- Đảm bảo kết nối, liên thông dữ liệu với các hệ thống thông tin y tế, cơ sở dữ liệu của các cơ sở y tế tuyến huyện, tuyến tỉnh, Bộ Y tế.

e) Nền tảng hỗ trợ tư vấn khám chữa bệnh từ xa

- Cung cấp dịch vụ hỗ trợ, tư vấn sức khỏe từ xa cho người dân qua ứng dụng di động và các phương tiện công nghệ khác; quản lý được chất lượng các ca tư vấn khám chữa bệnh từ xa và đảm bảo an toàn thông tin bảo vệ dữ liệu cá nhân của người dân; đảm bảo quyền lợi của người dân trong hoạt động tư vấn khám chữa bệnh từ xa.

- Tích hợp công nghệ số vào dịch vụ theo dõi chăm sóc sức khỏe tại gia đình; theo dõi hàng ngày các chỉ số đo mà không cần thường xuyên đến phòng khám của bác sĩ, không phải đến bệnh viện, không phải xếp hàng, chờ đợi để được khám chữa bệnh; tư vấn sức khỏe 24/7.

- 100% các cơ sở y tế có bộ phận khám chữa bệnh từ xa giúp người dân tiếp cận được dịch vụ khám chữa bệnh có chất lượng hơn, giảm tải cho các cơ sở y tế tuyến trên.

- Hỗ trợ tư vấn khám chữa bệnh từ xa giữa cơ sở y tế tuyến trên với tuyến dưới.

- Nền tảng Hỗ trợ tư vấn khám chữa bệnh từ xa bao gồm Hệ thống thông tin quản lý nhà nước về hoạt động tư vấn khám chữa bệnh từ xa, kết nối các hệ thống ứng dụng tư vấn khám chữa bệnh từ xa và đặt lịch khám chữa bệnh.

3.2.3.2. Hệ thống thông tin chuyên ngành

a) Nhóm hệ thống quản trị y tế

- Hệ thống quản lý điều hành, quản lý nội bộ tại Bộ Y tế: Các ứng dụng hành chính sẽ kết nối trực tiếp với các ứng dụng tương ứng tại các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế hoặc kết nối, chia sẻ dịch vụ thông qua dịch vụ chia sẻ, tích hợp thông tin của Bộ Y tế.

Bảng 8. Các ứng dụng hành chính

Ứng dụng nội bộ Bộ Y tế là các ứng dụng cung cấp các khả năng hỗ trợ việc quản lý hiệu quả và thực hiện các nghiệp vụ bên trong của mỗi đơn vị thuộc cơ quan Bộ Y tế nhằm nâng cao khả năng quản lý các tài nguyên của đơn vị, cụ thể:

Bảng 9. Các ứng dụng nội bộ Bộ Y tế

- Hệ thống dữ liệu mở: Hệ thống dữ liệu mở cung cấp hệ thống các danh mục dữ liệu mở của ngành y tế, các thông tin công khai cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tra cứu.

Bảng 10. Các ứng dụng dữ liệu mở ngành y tế

- Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế: Cung cấp thông tin của Bộ Y tế cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân. Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế sẽ tích hợp cổng thông tin dịch vụ công của Bộ Y tế và cổng thông tin nghiệp vụ của Bộ Y tế.

- Cổng thông tin nghiệp vụ: Cổng cung cấp chức năng giao tiếp với các hệ thống thông tin chuyên ngành, hệ thống thông tin hành chính và các hệ thống thông tin nội bộ của từng đơn vị. Các cổng thông tin dịch vụ công và cổng thông tin nghiệp vụ tương tác với các dịch vụ công và các hệ thống thông tin thông qua kết nối trực tiếp và nền tảng tích hợp dịch vụ của Bộ Y tế. Cổng thông tin sẽ bao gồm tối thiểu các thành phần sau đây:

+ Thành phần quản trị nội dung: Cho phép lưu trữ, quản lý, phân phối nội dung cho các kênh thông tin trên cổng thông tin điện tử.

+ Thành phần tìm kiếm, truy vấn: Cung cấp công cụ tìm kiếm để cung cấp chức năng tìm kiếm bằng từ khóa.

+ Thành phần quản trị người dùng, đăng nhập một lần: Quản trị người dùng là cơ chế xác thực cung cấp phương thức xác định và kiểm soát trạng thái người sử dụng đăng nhập vào cổng thông tin điện tử. Đăng nhập một lần là cơ chế liên thông xác thực bằng định danh giữa các hệ thống khác nhau, người sử dụng chỉ cần đăng nhập duy nhất một lần và có thể truy cập, sử dụng các hệ thống khác nhau.

+ Thành phần quản lý biểu mẫu điện tử.

+ Thành phần quản lý thông báo.

b) Nhóm hệ thống chuyên ngành

Các ứng dụng chuyên ngành phục vụ cho các lĩnh vực chuyên môn của các đơn vị trong Bộ Y tế. Các ứng dụng chuyên ngành thường kết nối giao tiếp với các đơn vị trực thuộc hoặc cơ sở y tế các tuyến tỉnh, thành phố, huyện, xã. Các ứng dụng chuyên ngành phục vụ cho công tác thu thập, xử lý thông tin chuyên ngành phục vụ công tác báo cáo, thống kê, điều hành ra quyết định của Bộ Y tế và tra cứu, tìm kiếm thông tin chuyên ngành y tế của cán bộ, công chức, người dân, doanh nghiệp.

Thống kê, cập nhật thông tin, dữ liệu về y sĩ, bác sĩ, bệnh viện, Trạm Y tế, nhà thuốc, giường bệnh, trang thiết bị y tế,... để phục vụ công tác quản lý nhà nước.

Các ứng dụng chuyên ngành sẽ kết nối trực tiếp với các hệ thống thông tin tại các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế hoặc kết nối, chia sẻ dịch vụ thông qua dịch vụ chia sẻ, tích hợp thông tin của Bộ Y tế.

Các ứng dụng chuyên ngành sẽ tuân thủ các yêu cầu nghiệp vụ của các đơn vị chuyên môn nghiệp vụ, tuân thủ các yêu cầu về công nghệ và tiêu chuẩn do đơn vị chuyên môn công nghệ thông tin ban hành.

Xây dựng, vận hành, phát triển hệ thống thông tin báo cáo của Bộ Y tế bảo đảm kết nối, tích hợp với hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ.

Bảng 11. Các hệ thống thông tin chuyên ngành trong cơ quan Bộ Y tế triển khai từ Trung ương tới địa phương

Đẩy mạnh triển khai các ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ thông minh trong phòng bệnh, môi trường y tế, an toàn thực phẩm, dinh dưỡng và phòng chống HIV/AIDS. Ưu tiên triển khai các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc theo dõi, cảnh báo dịch bệnh trên cả nước.

Xây dựng và tổ chức triển khai nền tảng số kết nối các chuyên gia trong lĩnh vực y tế để thu thập, dán nhãn dữ liệu theo hình thức đóng góp của cộng đồng, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ phân tích, chẩn đoán đề xuất liệu trình phù hợp. Phát triển nền tảng số về an toàn thực phẩm và nền tảng số quản lý môi trường y tế.

Thực hiện kết nối mạng các cơ sở cung ứng thuốc nhằm tăng cường quản lý, kiểm soát thuốc đối với cơ quan quản lý, các cơ sở cung ứng thuốc và cơ sở y tế.

Kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu tiêm chủng với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư.

c) Hành chính công

- Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính Bộ Y tế: Các dịch vụ công đã và sẽ được triển khai của Bộ Y tế, bao gồm dịch vụ công của các đơn vị như sau:

Bảng 12. Dịch vụ công của Bộ Y tế

Tổ chức thực hiện kết nối, tích hợp và chia sẻ dữ liệu dân cư giữa Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư với Cổng dịch vụ công Quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của Bộ Y tế phục vụ xác thực, chia sẻ thông tin công dân khi thực hiện thủ tục hành chính.

- Dịch vụ công tham gia Cơ chế một cửa Quốc gia: Xây dựng và triển khai Cơ chế một cửa Quốc gia dưới hình thức DVCTT mức độ 4 đối với các TTHC liên quan đến quản lý nhà nước của Bộ Y tế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh; đảm bảo hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin cần thiết của Bộ Y tế để tham gia triển khai Cơ chế một cửa Quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN.

3.2.4. Lớp dữ liệu

Cơ sở dữ liệu được định nghĩa là tập hợp các dữ liệu được sắp xếp, tổ chức để truy cập, khai thác, quản lý và cập nhật thông tin qua phương tiện điện tử, nhóm cơ sở dữ liệu của Bộ Y tế. Các nhóm dữ liệu chuyên ngành y tế là cơ sở để hình thành Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế.

Vòng đời khởi tạo, quản lý dữ liệu tại Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế gồm các giai đoạn sau:

a) Tiếp nhận, khởi tạo dữ liệu

Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế được thu thập từ các hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành trong ngành y tế: Nền tảng hồ sơ sức khỏe điện tử; Nền tảng tiêm chủng; Nền tảng quản lý Trạm Y tế dùng chung; Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký hành nghề khám, chữa bệnh; vv... Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế cung cấp các dịch vụ (API) và định nghĩa các chuẩn dữ liệu cần thu thập. Các hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành tích hợp và kết nối đến cơ sở dữ liệu quốc gia qua các API được cung cấp.

Đối với dữ liệu hồ sơ sức khỏe điện tử khởi tạo ban đầu của người dân được tiếp nhận từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia Bảo hiểm y tế. Dữ liệu hồ sơ sức khỏe của người dân được cập nhật thường xuyên trong quá trình khám, chữa bệnh của người dân tại các cơ sở y tế thông qua Kho dữ liệu HSSK tại địa phương và đồng bộ về Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế.

b) Kiểm soát và xử lý dữ liệu

Các dữ liệu chuyên ngành do các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế kiểm soát và xử lý. Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế tổng hợp, lưu trữ, kiểm soát và xử lý dữ liệu thuộc Bộ Y tế. Từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế, cho phép Bộ Y tế xác lập cơ chế chia sẻ, khai thác dữ liệu cho các cơ quan quản lý liên quan như: Bảo hiểm xã hội Việt Nam; Sở Y tế; cơ quan nghiên cứu,...

Chủ thể của dữ liệu hồ sơ sức khỏe điện tử là người dân. Người dân được phép chia sẻ thông tin hồ sơ sức khỏe của cá nhân cho cơ sở khám, chữa bệnh và bác sĩ thăm khám. Cơ sở khám, chữa bệnh kiểm soát dữ liệu hồ sơ sức khỏe điện tử của người bệnh qua hệ thống thông tin quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử.

c) Quản lý và tổ chức dữ liệu

Bộ Y tế (Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia) vận hành hạ tầng, hệ thống phần mềm nhằm đảm bảo hoạt động ổn định của Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế.

Dữ liệu được quản lý tại Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế gồm các dạng: Dữ liệu có cấu trúc (structured data); Dữ liệu phi cấu trúc (unstructured data).

Cơ sở dữ liệu định danh tại Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế được xác lập nhằm định danh các đối tượng sau: Người bệnh; Tổ chức (cơ sở đào tạo y dược, cơ sở sản xuất kinh doanh lĩnh vực y tế); Cơ sở y tế; Người hành nghề y, dược; Sản phẩm y tế (thuốc, vật tư - trang thiết bị y tế; thực phẩm chức năng; vv...).

d) Phân tích và sử dụng dữ liệu

Với dữ liệu được khởi tạo, cập nhật liên tục vào Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế, là cơ sở xây dựng các ứng dụng thống kê, báo cáo hỗ trợ công tác điều hành của Bộ Y tế và Chính phủ.

Các nhóm cơ sở dữ liệu chuyên ngành được quản lý tại Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế bao gồm: Danh mục dùng chung; Cơ sở y tế; Cơ sở đào tạo y dược; Cơ sở sản xuất kinh doanh lĩnh vực y tế; Y tế dự phòng; Y tế cộng đồng; Trang thiết bị và công trình y tế; Nhân lực y tế; Khám, chữa bệnh và phục hồi chức năng; Dược và mỹ phẩm; Y dược cổ truyền; An toàn thực phẩm; Môi trường y tế; Dân số và sức khỏe sinh sản; Nghiên cứu khoa học; Dữ trữ y tế.

đ) Khai thác, chia sẻ dữ liệu

Đầu ra của Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế là hệ thống phân tích, báo cáo, thống kê phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của ngành y tế và triển khai Trung tâm điều hành thông minh. Bên cạnh đó, triển khai cơ sở dữ liệu mở ngành y tế nhằm chia sẻ dữ liệu cho các tổ chức, cá nhân liên quan khai thác, sử dụng.

Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Y tế được khai thác, sử dụng và cung cấp dịch vụ cho nội bộ và bên ngoài dựa trên các cơ sở dữ liệu (bao gồm cả dữ liệu định danh có cấu trúc và phi cấu trúc). Nền tảng dữ liệu bao gồm các giải pháp quản lý lưu trữ dữ liệu (hỗ trợ cả dữ liệu có cấu trúc, phi cấu trúc) và phân tích, xử lý dữ liệu lớn (như quản lý metadata, mô hình hóa dữ liệu, phân tích dữ liệu tự động dựa trên AI/ML) phục vụ Trung tâm điều hành thông minh.

Sau khi dữ liệu được thu thập, thì được lưu trữ và sắp xếp theo hình thức phân loại phù hợp. Tiếp theo, các dữ liệu này cần được mô hình hóa theo nhu cầu khai thác và sẵn sàng để các dịch vụ và ứng dụng có thể truy vấn theo quyền hạn của từng đối tượng cụ thể.

3.2.5. Hạ tầng kỹ thuật

a) Về hạ tầng, thiết bị công nghệ thông tin: Cơ sở hạ tầng cung cấp hạ tầng, phương tiện, nền tảng phục vụ cho người sử dụng và các ứng dụng, cụ thể bao gồm:

- Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia: là Trung tâm trực thuộc Bộ Y tế quản lý, tổ chức khai thác dữ liệu ngành Y tế. Các hệ thống dữ liệu, máy chủ thuộc cơ quan Bộ Y tế sẽ được quản lý tập trung tại trung tâm dữ liệu nhằm tận dụng hạ tầng máy chủ dùng chung (sử dụng công nghệ ảo hóa) cũng như tận dụng hạ tầng mạng dùng chung tại Bộ Y tế. Việc tập trung dữ liệu, máy chủ tại trung tâm tích hợp dữ liệu của Bộ Y tế cũng tạo điều kiện cho việc đảm bảo an toàn, an ninh thông tin theo quy định của Bộ Y tế cũng như các quy định của Chính phủ. Nhanh chóng nâng cấp hoàn toàn hạ tầng trung tâm dữ liệu Bộ Y tế để lưu trữ dữ liệu của các hệ thống thông tin trong Bộ Y tế, đảm bảo hạ tầng quản lý dữ liệu thống nhất tại cơ quan Bộ Y tế.

- Mạng, máy tính: hệ thống mạng là thành phần then chốt nhằm đáp ứng yêu cầu hạ tầng kết nối các dịch vụ nền và các ứng dụng, dịch vụ, nhằm đáp ứng mục tiêu sẵn sàng phục vụ nhu cầu truyền nhận dữ liệu và khai thác thông tin của các cơ quan nhà nước. Hệ thống mạng máy tính bao gồm mạng diện rộng, mạng nội bộ, VPN và mạng Internet. Ngoài ra, còn đảm bảo các thiết bị máy tính cho người dùng cuối như máy tính cá nhân, máy tính xách tay, các thiết bị hỗ trợ cá nhân.

- Hệ thống an ninh, bảo mật: là hệ thống được xây dựng và duy trì đảm bảo cho các hệ thống thông tin của Bộ Y tế thực hiện sứ mệnh/chức năng trọng yếu của mình trước sự tấn công, xâm nhập gây phá hoại/lợi dụng các hệ thống thông tin của Bộ Y tế, dẫn đến gây hư hỏng/gián đoạn việc sử dụng các hệ thống này.

- Đảm bảo đủ máy tính cá nhân cho hoạt động của cán bộ, công chức, viên chức tại cơ quan Bộ Y tế.

- Dịch vụ cơ sở hạ tầng: bao gồm nền tảng là các hệ điều hành, các máy chủ, thiết bị phần cứng khác nhau trong các hệ thống thông tin.

- Quản lý dịch vụ cơ sở hạ tầng: đáp ứng các mô tả và yêu cầu trong khung kiến trúc chính phủ điện tử Việt Nam.

b) Về hệ thống bảo mật, an ninh, an toàn:

Bảo đảm an toàn thông tin cho cơ sở dữ liệu y tế cần đáp ứng các yêu cầu sau:

- An toàn về mặt vật lý: hệ thống chống sét; hệ thống phòng cháy, chữa cháy; nguồn điện ổn định, có dự phòng (UPS, máy phát điện); hệ thống làm mát; hệ thống kiểm soát ra vào; hệ thống camera giám sát, hệ thống giám sát, cảnh báo độ ẩm và rò rỉ chất lỏng.

- An toàn theo yêu cầu kỹ thuật theo cấp độ tại hướng dẫn tại Nghị định 85/2016/NĐ-CP, Thông tư 12/2022/TT-BTTT và TCVN 11930:2017, cụ thể:

+ An toàn mạng: Thiết kế hệ thống mạng; kiểm soát truy cập; phòng chống xâm nhập, lưu nhật ký hệ thống; phòng chống mã độc; bảo vệ thiết bị mạng;

+ An toàn máy chủ: Xác thực; kiểm soát truy cập, phòng chống xâm nhập; phòng chống mã độc; xử lý máy chủ khi chuyển giao;

+ An toàn ứng dụng: Xác thực; kiểm soát truy cập; nhật ký hệ thống; bảo mật thông tin liên lạc; chống chối bỏ; an toàn ứng dụng và mã nguồn;

+ An toàn dữ liệu: Bảo đảm tính nguyên vẹn dữ liệu; bảo mật dữ liệu; sao lưu dự phòng.

- An toàn theo yêu cầu quản lý theo cấp độ tại hướng dẫn tại Nghị định 85/2016/NĐ-CP, Thông tư 12/2022/TT-BTTT và TCVN 11930:2017, cụ thể:

+ Chính sách an toàn thông tin: Xây dựng và công bố, rà soát sửa đổi;

+ Tổ chức bảo đảm an toàn thông tin: Đơn vị chuyên trách an toàn thông tin, đơn vị quản lý vận hành;

+ Bảo đảm nguồn nhân lực an toàn thông tin: Tuyển dụng, trong quá trình làm việc; chấm dứt hoặc thay đổi công việc;

+ Quản lý thiết kế xây dựng hệ thống: Thiết kế an toàn hệ thống thông tin; phát triển phần mềm thuê khoán, thử nghiệm và nghiệm thu hệ thống;

+ Quản lý vận hành an toàn hệ thống thông tin: Quản an toàn mạng; quản lý an toàn máy chủ; quản lý an toàn dữ liệu; quản lý an toàn thiết bị đầu cuối; quản lý rủi ro; quản lý sự cố.

- An toàn thiết bị đầu cuối: Cài đặt antivirus, thay đổi mật khẩu định kỳ; cập nhật bản vá lỗi; sử dụng kết nối an toàn; sử dụng chế độ ghi nhật ký hệ thống.

- Việc bảo đảm ATTT cho hệ thống cần tuân thủ mô hình bảo đảm an toàn thông tin chuyên nghiệp 04 lớp, bao gồm: Lực lượng tại chỗ; Tổ chức hoặc doanh nghiệp giám sát, bảo vệ chuyên nghiệp; Tổ chức hoặc doanh nghiệp độc lập kiểm tra, đánh giá định kỳ; Kết nối, chia sẻ thông tin với hệ thống giám sát quốc gia.

- Khi xây dựng và triển khai các giải pháp ATTT cần phải bảo đảm kết hợp hài hòa, đầy đủ 03 yếu tố để có thể đưa ra giải pháp bảo đảm ATTT hiệu quả nhất, gồm: Biện pháp công nghệ sử dụng, tổ chức quy trình khép kín, đội ngũ cán bộ chuyên trách ATTT và ứng cứu sự cố ATTT 24/7.

- Cần bảo đảm việc xây dựng, triển khai phù hợp với các thành phần, mô hình và giải pháp, chính sách bảo đảm ATTT hiện có, không đầu tư trùng lắp, tránh lãng phí.

3.2.6. Hệ thống tại các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế và địa phương

a) Bệnh viện thông minh tại các cơ sở khám, chữa bệnh

- Đẩy mạnh triển khai hệ thống phần mềm HIS, LIS, RIS - PACS, EMR tuân thủ các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế bảo đảm khả năng kết nối liên thông, chia sẻ, tích hợp dữ liệu, đồng thời bảo đảm khả năng kết nối liên thông với tất cả các trang thiết bị hiện có trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (máy xét nghiệm, máy chẩn đoán hình ảnh, các màn hình tương tác, các thiết bị cầm tay cá nhân,...) trên mạng nhằm nâng cao khả năng tự động hóa.

- Triển khai hạ tầng, thiết bị công nghệ thông tin đáp ứng vận hành các phần mềm và hoạt động của cơ sở khám, chữa bệnh.

- Đồng bộ mã số định danh công dân: Bộ Y tế chuyển đổi việc sử dụng mã số CCCD/CMT của người dân để thay thế Mã số BHYT và các mã khác sử dụng trong hoạt động khám, chữa bệnh trên toàn quốc.

- Các cơ sở khám, chữa bệnh căn cứ Thông tư số 54/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế về việc ban hành bộ tiêu chí ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ sở khám, chữa bệnh và các văn bản sửa đổi liên quan để xây dựng lộ trình đáp ứng “bệnh viện thông minh”.

- Hình thành kho dữ liệu HSSK tại các cơ sở khám, chữa bệnh trên cả nước, đồng bộ kết nối dữ liệu về Kho hồ sơ sức khỏe tại Bộ Y tế thông qua nền tảng Hồ sơ sức khỏe điện tử.

- Triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo lộ trình quy định tại Thông tư số 46/2018/TT-BYT ngày 28/12/2018 của Bộ Y tế quy định về hồ sơ bệnh án điện tử và các văn bản sửa đổi liên quan, tiến tới không sử dụng bệnh án giấy, thanh toán viện phí điện tử không dùng tiền mặt. Đến năm 2028, tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên toàn quốc phải triển khai hồ sơ bệnh án điện tử thay bệnh án giấy. Tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ chẩn đoán, trong các chuyên ngành sâu như chẩn đoán hình ảnh, tim mạch, hô hấp, xương khớp, ung thư, sản nhi.

- Phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong khám chữa bệnh, ưu tiên một số lĩnh vực sau:

+ Triển khai các thiết bị y tế kết nối đến các cơ sở khám, chữa bệnh thông qua Internet (Internet of Medical Things - IoMT) hỗ trợ theo dõi sức khỏe người bệnh từ xa.

+ Phát triển hệ thống hỗ trợ chẩn đoán kết nối và đồng bộ cùng với hồ sơ sức khỏe điện tử.

+ Hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh.

+ Hỗ trợ phẫu thuật.

+ Khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở khám chữa bệnh xây dựng hệ thống dữ liệu lớn với các thuật toán phân tích nhanh hỗ trợ chẩn đoán dựa trên trí tuệ nhân tạo.

+ Chẩn đoán, điều trị và dự phòng bằng y dược cổ truyền.

+ Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các chuyên ngành sâu như chẩn đoán hình ảnh, tim mạch, hô hấp, xương khớp, ung thư, sản nhi....

b) Chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh thông minh

- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ thông minh trong phòng bệnh, môi trường, an toàn thực phẩm, dinh dưỡng và phòng chống HIV/AIDS. Ưu tiên triển khai các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc theo dõi, cảnh báo dịch bệnh trên cả nước.

- Phát triển các ứng dụng cung cấp tri thức phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe người dân; các thông tin về cơ sở y tế, bác sĩ, dịch vụ y tế trên môi trường web, di động, giúp người dân có thể tra cứu thông tin y tế dễ dàng, hiệu quả, kịp thời, mọi lúc, mọi nơi, kết nối với hệ tri thức Việt số hóa.

- Phát triển các ứng dụng thông minh cho phép cung cấp các dịch vụ theo dõi, trợ giúp, chăm sóc sức khỏe người dân từ xa, kết nối trực tuyến giữa người bệnh, các thiết bị theo dõi sức khỏe và cán bộ y tế.

- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu và sản xuất dược phẩm.

3.2.7. Nền tảng tích hợp

3.2.7.1. LGSP Bộ Y tế (Local Government Service Platform)

Các dịch vụ này được sử dụng để hỗ trợ các ứng dụng lớp trên và CSDL. Đây là các dịch vụ có thể dùng chung, chia sẻ giữa các ứng dụng trong quy mô Bộ Y tế, điều này làm giảm đầu tư trùng lặp, lãng phí, thiếu đồng bộ. Mặt khác, một trong các chức năng quan trọng của các dịch vụ nhóm này là để kết nối, liên thông, tích hợp các ứng dụng. Các dịch vụ trong lớp chia sẻ và tích hợp của Bộ Y tế bao gồm:

Các dịch vụ, gồm Dịch vụ thư mục, Quản lý định danh, Quản lý trao đổi dữ liệu mức Bộ, Thanh toán điện tử, Dịch vụ tích hợp mức Bộ: Đáp ứng các mô tả và yêu cầu theo khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam,

Bổ sung thêm các thành phần trong kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế:

(1) Dịch vụ hợp chuẩn: Chuẩn hóa thông tin kết nối với nền tảng tích hợp, chia sẻ thông tin của Bộ Y tế theo tiêu chuẩn chung của Bộ Thông tin truyền thông, và các tiêu chuẩn chuyên ngành của Bộ Y tế.

(2) Quản lý quy trình: Định nghĩa các quy trình trao đổi thông tin trong kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế.

(3) Quản lý bảo mật thông tin: Đáp ứng các yêu cầu về tính riêng tư, tính an toàn bảo mật của thông tin Y tế.

(4) Quản lý cấu hình của nền tảng tích hợp chính phủ điện tử Bộ Y tế.

(5) Các cổng (Adapter) cho phép kết nối nền tảng tích hợp với các thành phần khác bên trong Bộ Y tế và các hệ thống thông tin bên ngoài cơ quan Bộ Y tế.

Nền tảng tích hợp dịch vụ chính phủ điện tử (LGSP) của Bộ Y tế cho phép kết nối chia sẻ dịch vụ với các hệ thống thông tin tại các bệnh viện, viện, trường và các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế cũng như kết nối với Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP - National Data Exchange Platform) để kết nối với các Bộ và các tỉnh trong cả nước.

Kết nối Cơ sở dữ liệu Quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Bảo hiểm được thực hiện qua trục NDXP.

Dữ liệu kết nối Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Bảo hiểm là dữ liệu khởi tạo ban đầu cho hồ sơ sức khỏe điện tử của người dân và các dữ liệu nguồn lực khác.

3.2.7.2. Tích hợp trao đổi dữ liệu với các hệ thống trong ngành y tế

Dữ liệu từ các hệ thống trong ngành y tế được tích hợp và trao đổi dưới dạng các API. Các API quy định sẵn cấu trúc dữ liệu cần thu thập, các hệ thống chuyên ngành tích hợp và trao đổi dữ liệu.

Ngoài ra, cung cấp các dịch vụ nhằm chia sẻ nguồn dữ liệu mở từ Kho dữ liệu quốc gia về y tế cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu khai thác, sử dụng.

3.2.7.3. Tích hợp trao đổi dữ liệu với các hệ thống khác ngoài ngành y tế

Dữ liệu trong ngành y tế được tích hợp và trao đổi với các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia khác, trong đó có Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư nhằm thực hiện xác thực định danh điện tử cho người dân.

Kết nối Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư, được thực hiện qua mạng chuyên dùng CP NET theo yêu cầu kỹ thuật của Bộ Công an. Việc tích hợp này, nhằm truy xuất các dịch vụ xác thực định danh công dân cho người bệnh, người hành nghề y dược.

Chương IV.

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

4.1. Cục Công nghệ thông tin/Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia

a) Là đơn vị đầu mối phối hợp với các đơn vị khác thuộc Bộ Y tế tổ chức triển khai áp dụng kiến trúc Chính phủ điện tử của Bộ Y tế phiên bản 2.1 và xây dựng kế hoạch cập nhật thành Kiến trúc chuyển đổi số y tế.

b) Chủ trì, xây dựng, thúc đẩy phát triển các nền tảng số y tế, các hệ thống thông tin quy mô quốc gia phù hợp với Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế.

c) Chủ trì, xây dựng ban hành các văn bản các văn bản hướng dẫn, các tiêu chuẩn kỹ thuật phục vụ cho kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế.

d) Phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ trong việc đảm bảo thiết kế kỹ thuật của các hệ thống thông tin của các đơn vị đáp ứng các yêu cầu của kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế.

4.2. Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo

Chủ trì, xây dựng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ cho kiến trúc chính phủ điện tử Bộ Y tế.

4.2. Vụ Kế hoạch - Tài chính

a) Chủ trì thực hiện rà soát, sửa đổi, cập nhật danh mục hệ thống chỉ tiêu, hệ thống biểu mẫu, báo cáo thống kê y tế tại các tuyến. Phối hợp với Cục Công nghệ thông tin/Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia trong việc triển khai thống kê y tế điện tử. Sử dụng cơ sở dữ liệu y tế quốc gia để kết xuất số liệu phục vụ cho công tác kế hoạch, quản lý ngành Y tế.

b) Chủ trì, phối hợp với Cục Công nghệ thông tin/Trung tâm Thông tin y tế quốc gia, Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo xây dựng các chính sách, cơ chế tài chính cho ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin y tế, an toàn thông tin, chuyển đổi số y tế.

c) Tái cấu trúc quy trình thanh toán viện phí và ban hành biểu mẫu biên lai thanh toán viện phí trên Cổng dịch vụ công quốc gia và quy trình thanh toán chi phí dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh không dùng tiền mặt.

d) Tham mưu, đề xuất với Bộ trưởng về phân bổ nguồn vốn bảo đảm kinh phí để triển khai thực hiện các dự án, hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng và chuyển đổi số y tế.

4.3. Các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Y tế

a) Rà soát, tái cấu trúc quy trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

b) Chủ động chỉ đạo triển khai hoặc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin thuộc lĩnh vực quản lý phù hợp với kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế ban hành theo quyết định này.

b) Chủ động ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ thông minh vào các việc phát triển các ứng dụng công nghệ thông tin của đơn vị mình.

4.4. Sở Y tế các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương

a) Xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, an toàn thông tin, chuyển đổi số tại địa phương phù hợp với kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế.

b) Rà soát, tái cấu trúc quy trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính.