Nghị quyết 16-NQ/TW năm 2007 về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới do Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành

NGHỊ QUYẾT

VỀ CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG, LÝ LUẬN VÀ BÁO CHÍ TRƯỚC YÊU CẦU MỚI 

I- TÌNH HÌNH TƯ TƯỞNG VÀ CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG, LÝ LUẬN, BÁO CHÍ THỜI GIAN QUA

l. Về tình hình tư tưởng

Trước những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước qua 20 năm đổi mới, trực tiếp là những kết quả nổi bật của 5 năm qua, đại đa số cán bộ, đảng viên và nhân dân phấn khởi, tin tưởng vào Đảng, Nhà nước, vào công cuộc đổi mới và triển vọng phát triển tốt đẹp của đất nước... Lòng yêu nước, ý thức tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, tính năng động, chủ động, sáng tạo của con người Việt Nam được phát huy và nâng cao. Tư tưởng tích cực được mở rộng, là xu hướng chủ đạo, tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn của dân tộc ta trong thời kỳ mới.

Tuy vậy, một số mặt tiêu cực về tư tưởng đang có biểu hiện phức tạp và nghiêm trọng hơn, tiềm ẩn các nguy cơ trực tiếp gây mất ổn định chính trị. Tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức và lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa được khắc phục có hiệu quả, làm giảm sức chiến đấu của Đảng và lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước. Trong Đảng đã xuất hiện các ý kiến khác nhau về một số vấn đề cơ bản liên quan đến đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, ảnh hưởng tới sự thống nhất tư tưởng. Trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, kể cả trong những lực lượng nòng cốt, gắn bó với Đảng, với chế độ, đã phát sinh một số vấn đề tư tưởng, tâm trạng bức xúc đáng lo ngại, ảnh hưởng tới tính đồng thuận xã hội. Các phần tử cơ hội chính trị trong nước móc nối với thế lực thù địch, phản động ở nước ngoài xuyên tạc, vu cáo, chống phá quyết liệt Đảng, Nhà nước ta trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng.

2- Về công tác tư tưởng, lí luận, báo chí

Thời gian qua, công tác tư tưởng luôn được coi trọng và tăng cường, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, khẳng định và bảo vệ đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, giữ gìn, củng cố sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội; gắn kết chặt chẽ hơn với những nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, việc đấu tranh chống lại các luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị vu cáo Đảng, Nhà nước ta bước đầu được đẩy mạnh, có nhiều cố gắng tìm tòi, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động. Các sinh hoạt văn hoá, văn học - nghệ thuật phát triển đa dạng.

Công tác lí luận đạt được một số kết quả đáng kể. Từ tổng kết lí luận và thực tiễn 20 năm đổi mới, nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội đã ngày càng sáng tỏ hơn, hệ thống quan điểm lí luận về công cuộc đổi mới đã hình thành trên những nét cơ bản; góp phần đề ra những luận điểm mới trong Văn kiện Đại hội X của Đảng. Việc tập trung nghiên cứu, truyền bá tư tưởng Hồ Chí Minh bước đầu đạt kết quả tốt, tính thuyết phục được nâng cao, tác động tích cực đối với đời sống xã hội; việc nghiên cứu, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục lí luận chính trị trong Đảng và trong xã hội được đẩy mạnh.

Báo chí tiếp tục phát triển nhanh về số lượng, loại hình, ấn phẩm, đội ngũ người làm báo và số lượng người đọc; cơ sở vật chất kĩ thuật, công nghệ, năng lực tài chính được tăng cuờng; tác động, ảnh hưởng của báo chí được mở rộng. Phần lớn báo chí hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, biểu dương phong trào thi đua yêu nước, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu và các tệ nạn xã hội, chống “diễn biến hoà bình”... góp phần tích cực vào thành tụu chung của đất nước.

Tuy nhiên, nhiều yếu kém, khuyết điểm của công tác tư tưởng, lí luận và báo chí đã được chỉ ra từ nhiều năm qua nhưng chậm được khắc phục, đó là:

Công tác tư tưởng còn thiếu sắc bén, thiếu sức thuyết phục, tính chiến đấu còn hạn chế, chưa sát thực tiễn và chưa linh hoạt; chưa làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, những quan điểm mơ hồ, sai trái; thiếu quan tâm giáo dục lí tưởng, đạo đức, lối sống. Chất lượng sinh hoạt tư tưởng trong tổ chức đảng thấp, thiếu tính chiến đấu. Phạm vi tác động, ảnh hưởng của công tác tư tưởng có dấu hiệu bị thu hẹp. Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch còn bị động, hiệu quả thấp. Xuất hiện xu hướng hạ thấp chức năng giáo dục, xa rời các chức năng cao quý của văn học, nghệ thuật cách mạng. Nội dung, phương pháp công tác tư tưởng chậm đổi mới, công tác tư tưởng trở nên lạc hậu so với yêu cầu của thực tiễn trong tình hình mới.

Công tác lí luận còn lạc hậu trên một số mặt, chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn đang vận động nhanh chóng, phong phú, phức tạp; chưa giải đáp được nhiều vấn đề do thực tiễn đất nước đặt ra; chất lượng các sản phẩm nghiên cứu khoa học lí luận chưa cao; lí luận chưa làm tốt chức năng ịinh hướng cho hoạt động thực tiễn, cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. Trình độ đội ngũ cán bộ lí luận còn bất cập so với yêu cầu mới. Công tác lãnh đạo, quản lí các hoạt động lí luận, chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lí luận chính trị trong nhà trường chậm đổi mới, chưa theo kịp trình độ phát triển và yêu cầu của xã hội.

Trong hoạt động báo chí, một số yếu kém, khuyết điểm được nhắc nhở nhiều lần nhưng chậm khắc phục, có mặt, có lúc, có nơi còn trầm trọng hơn. Một số cơ quan báo chí thiếu nhạy bén chính trị, chưa làm tốt chức năng tư tưởng, văn hoá, có biểu hiện xa rời sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lí của Nhà nước, xa rời tôn chỉ, mục đích, thông tin không trung thực, thiếu chính xác, phản ánh nhiều về tiêu cực và tệ nạn xã hội, ít tuyên truyền các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, cổ vũ phong trào thi đua yêu nước; khuynh hướng tư nhân hoá, thương mại hoá báo chí, tư nhân núp bóng để ra báo, kinh doanh báo chí ngày càng tăng. Các cơ quan báo chí quan trọng của Đảng, Nhà nước chậm đổi mới, nội dung và hình thức chưa hấp dẫn, chất lượng và hiệu quả tuyên truyền không cao, chưa chi phối, làm chủ thông tin và định hướng được dư luận xã hội. Công tác chỉ đạo, quản lí báo chí còn nhiều hạn chế. Hệ thống đài phát thanh, truyền hình phát triển thiếu quy hoạch, gây lãng phí, tốn kém lớn.

Nguyên nhân của những yếu kém, khuyết điểm:

Những yếu kém, khuyết điểm trong công tác tư tưởng, lí luận, báo chí có những nguyên nhân khách quan, nhưng chủ yếu là do những nguyên nhân chủ quan. Tư duy của Đảng trên lĩnh vực tư tưởng, lí luận, báo chí còn chậm đổi mới. Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng, lí luận chưa đúng tầm trong điều kiện Đảng cầm quyền. Một số cấp uỷ chưa thật sự quan tâm và coi trọng công tác tư tưởng; có biểu hiện hữu khuynh, nể nang, né tránh đối với những quan điểm sai trái có tính nguyên tắc. Công tác tư tưởng chưa gắn chặt chẽ với công tác tổ chức, cán bộ và kiểm tra của Đảng. Công tác quản lí báo chí còn buông lỏng, bị động, xử lí sai phạm thiếu kiên quyết, nể nang, né tránh kéo dài. Đội ngũ cán bộ và công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác tư tưởng, lí luận, báo chí còn nhiều hạn chế, yếu kém. Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu về tư tưởng, lí luận và báo chí chưa theo kịp sự phát triển của tình hình.

II- MỤC TIÊU, QUAN ĐIỂM CHỈ ĐẠO, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ CÔNC TÁC TƯ TƯỞNG, LÍ LUẬN, BÁO CHÍ TRƯỚC YÊU CẦU MỚI

Trong những năm tới, trên thế giới, hoà bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế lớn nhưng chiến tranh, xung đột dân tộc, tôn giáo, tranh chấp về biên giới lãnh thổ, hoạt động khủng bố... tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi với tính chất rất phức tạp. Các mâu thuẫn lớn của thời đại và cuộc đấu tranh tư tưởng vẫn rất gay gắt. Sự phát triển của khoa học - công nghệ, toàn cầu hoá kinh tế và thông tin quốc tế tạo ra những cơ hội phát triển nhưng cũng tạo ra không ít khó khăn, thách thức cho các nước, nhất là các nước đang phát triển. Ở trong nước, sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc tiếp tục được đẩy mạnh; thế và lực, uy tín quốc tế của đất nước ngày một cao tạo ra những thời cơ, thuận lợi mới, nhưng những biến đổi mạnh mẽ của cơ cấu giai cấp, xã hội, sự đa dạng về lợi ích kinh tế, sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa các vùng, phân hoá giàu, nghèo giữa các tầng lớp dân cư, các tiêu cực và tệ nạn xã hội (quan liêu, tham nhũng, lãng phí...) tạo ra những khó khăn và thách thức lớn đối với sự ổn định, phát triển đất nước, đối với công tác tư tưởng, lí luận, báo chí.

Trong bối cảnh đó, sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta đòi hỏi công tác tư tưởng, lí luận, báo chí phải đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động.

1- Mục tiêu

- Công tác tư tưởng, lí luận, báo chí phải góp phần tích cực vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội X của Đảng; củng cố, tăng cường sự thống nhất về tư tưởng, chính trị trong Đảng, sự đồng thuận về chính trị và tinh thần trong nhân dân, giữ vững và mở rộng trận địa tư tưởng của Đảng, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phát huy sức mạnh của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, của đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao ý chí phấn đấu thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập kinh tế quốc tế, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

- Công tác tư tưởng, lí luận, báo chí phải góp phần tích cực thực hiện có hiệu quả cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, phấn đấu để từ nay đến Đại hội XI của Đảng ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, khắc phục một bước quan trọng tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.

- Công tác tư tưởng, lí luận phải vượt qua tình trạng lạc hậu, yếu kém, công tác báo chỉ phải khắc phục được những khuyết điểm, yếu kém kéo dài; đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, góp phần củng cố tư tưởng, phát triển trình độ lí luận chính trị, tri thức của toàn Đảng và hệ thống chính trị, khẳng định vai trò tiên phong của Đảng.

2- Quan điểm chỉ đạo

- Công tác tư tưởng, lí luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về chính trị, lí luận, trí tuệ, văn hoá và đạo đức; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Công tác tư tưởng, lí luận, báo chí phải đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lí tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hoá dân tộc, những tinh hoa văn hoá thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội.

- Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, của tất cả đảng viên, trước hết là cấp uỷ các cấp và đồng chí bí thư cấp uỷ, của cả hệ thống chính trị với sự tham gia, đóng góp của nhân dân, trong đó lực lượng nòng cốt là đội ngũ chuyên trách làm công tác tư tưởng, lí luận, báo chí của Đảng; phải phát huy dân chủ, khai thác mọi tiềm năng sáng tạo của toàn Đảng và toàn xã hội để tạo bước phát triển mạnh mẽ trên lĩnh vực tư tưởng, lí luận, báo chí.

- Công tác tư tưởng của Đảng là công tác đối với con người, một nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ, phương pháp khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự nguyện, giữa lí trí và tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa “xây” và “chống”, lấy “xây” làm chính, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực; phải gắn bó mật thiết và phục vụ có hiệu quả công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nâng cao đời sống và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

Đối với báo chí, cần nhấn mạnh, báo chí là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, của tổ chức chính trị - xã hội và là diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, sự quản lí của Nhà nước và hoạt động trong khuôn khổ pháp luật; phải bảo đảm tính tư tưởng, tính chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu và tính đa dạng của hoạt động báo chí.

3- Nhiệm vụ và giải pháp

a) Đối với công tác tư tưởng

- Nâng cao nhận thức về vai trò của công tác tư tưởng; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng. Đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là cho thế hệ trẻ; làm cho toàn Đảng, toàn dân nắm vững, nhất trí với mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kiên trì đấu tranh bảo vệ lí tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, thường xuyên gắn kết chặt chẽ công tác tư tưởng với các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Tăng cường tuyên truyền, cổ vũ, động viên các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trên mọi lĩnh vực, phát huy chủ nghĩa yêu nước, năng lực thực thi dân chủ, tinh thần sáng tạo, tự lực, tự cường, tạo ra phong trào hành động cách mạng của toàn dân thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.

Đề cao trách nhiệm của toàn Đảng đối với công tác tư tưởng. Xây dựng và thực hiện quy chế, quy định toàn Đảng, từ Trung ương đến cơ sở và mọi đảng viên có trách nhiệm trực tiếp làm công tác tư tưởng, tham gia tổng kết thực tiễn. Bí thư cấp uỷ, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị hàng năm phải lập kế hoạch chỉ đạo công tác tư tưởng, chủ động nắm bắt, đánh giá, dự báo diễn biến tư tưởng của đơn vị mình, có biện pháp giải quyết kịp thời. Thường xuyên nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng, khắc phục tình trạng mơ hồ về tư tưởng trong cán bộ, đảng viên. Xây dựng cơ chế các cấp uỷ đảng tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lí nhà nước từ Trung ương đến cơ sở với cơ quan làm công tác tư tưởng trong việc triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết các vấn đề bức xúc của nhân dân. Cải tiến, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các loại hình tuyên truyền, đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền miệng phù hợp với trình độ, nhu cầu của từng đối tượng.

- Triển khai sâu rộng nhiệm vụ xây dựng đạo đức đối với các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ. Xây dựng và thực hiện các chuẩn mực đạo đức phù hợp với từng đối tượng, xây dựng cơ chế giám sát về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Tổ chức thực hiện rộng khắp, có chiều sâu, thiết thực và hiệu quả Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, gắn với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng và cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Nghiên cứu, xây dựng, tổng kết và truyền bá rộng rãi những giá trị mới của con người Việt Nam trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đồng thời bảo vệ và phát huy bản sắc dân tộc, đấu tranh chống lai căng, bắt chước, lệ thuộc nước ngoài.

- Xây dựng và thực hiện chiến lược, các kế hoạch cụ thể về phát triển văn học - nghệ thuật, tạo ra những tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, có tác dụng giáo dục sâu sắc. Đưa cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” đi vào chiều sâu, nâng cao hiệu quả chính trị - kinh tế - xã hội của cuộc vận động.

- Triển khai đồng bộ, chủ động cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, phản bác các luận điệu tuyên truyền xuyên tạc, vu cáo, chống phá Đảng, Nhà nước ta, làm thất bại âm mưu “diễn biến hoà bình”, thực hiện đa nguyên chính trị, hình thành lực lượng đối lập, gây bạo loạn, lật đổ của các thể lực thù địch; thường xuyên cảnh giác, chủ động phòng, chống nguy cơ tự diễn biến ở cả Trung ương và các ngành, các cấp.

- Củng cố tổ chức, tăng cường cán bộ và phương tiện để mở rộng phạm vi và nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại, giúp cho cộng đồng quốc tế, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có nhận thức và thái độ đúng đắn về đất nước ta, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân thế giới đối với sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

- Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ chuyên trách, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, kĩ thuật cho công tác tư tưởng theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu của hoạt động tư tưởng trước những đòi hỏi mới trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Khẩn trương xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng đến năm 2020 từ Trung ương đến cơ sở, cả cán bộ cấp chiến lược, các chuyên gia đầu ngành, đội ngũ kế cận và cán bộ trẻ. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, có chế độ, chính sách đãi ngộ thoả đáng đối với đội ngũ này. Chú trọng công tác nghiên cứu, điều tra xã hội học, nắm bắt đư luận xã hội phục vụ công tác tư tưởng. Xây dựng chiến lược công tác tư tưởng trong tình hình mới.

b) Đối với công tác lí luận

Nghiên cứu, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; làm rõ những giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, những vấn đề cần bổ sung và phát triển cho phù hợp với thực tiễn đất nước và thời đại; đẩy mạnh nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với triển khai sâu rộng, có hiệu quả Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

- Tiếp tục làm sáng tỏ nhận thức, quan niệm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta, tập trung vào các vấn đề: độc lập đân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế; tăng trưởng kinh tế vớí phát triển văn hoá và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; phát huy và thực hành quyền dân chủ của nhân dân; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của dân, do dân, vì dân, phân công và giám sát quyền lực trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; mối quan hệ giữa dân chủ và kỉ luật, kỉ cương; những biến đổi về cơ cấu xã hội, phân tầng xã hội, phân hoá giàu nghèo, chiến lược phát triển giai cấp công nhân, chương trình phát triển nông thôn - nông nghiệp - nông dân, chiến lược chấn hưng giáo dục, phát triển khoa học, công nghệ và xây dựng đội ngũ trí thức; vấn đề tôn giáo, dân tộc và chủ nghĩa xã hội...

- Tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lí luận về đảng cầm quyền, về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, về phát huy và thực thi dân chủ trong Đảng, nâng cao tầm trí tuệ và văn hoá, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng.

- Nghiên cứu sự phát triển văn hoá và con người Việt Nam trong thời kì mới, chăm lo bồi dưỡng và xây dựng con người Việt Nam về lí tưởng, đạo đức, lối sống, đặc biệt đối với thế hệ trẻ. Nghiên cứu những vấn đề mới trong lí luận và phê bình văn học, nghệ thuật phù hợp với quá trình phát triển, đồng thời phê phán, đẩy lùi các khuynh hướng, quan điểm lệch lạc, sai trái.

- Nghiên cứu các vấn đề lí luận và thực tiễn về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước và nhân dân; những vấn đề đặt ra trong cuộc đấu tranh tư tưởng - lí luận trong thời kì mới.

Nghiên cứu những vấn đề cơ bản của thời đại ngày nay và của thế giới đương đại. Chủ động nghiên cứu, tiếp thu có chọn lọc các lí thuyết phát triển, các trào lưu lí luận và các thành tựu khoa học xã hội thế giới.

- Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục lí luận trong hệ thống các trường chính trị, các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trong cả nước; khắc phục sự lạc hậu của chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, bảo đảm tính cơ bản, hệ thống, hiện đại và phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Tham khảo, tiếp thu có chọn lọc những kinh nghiệm quốc tế về cải cách giáo dục chính trị. Tăng cường đào tạo, đào tạo lại, nâng cao trình độ khoa học, bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ nghiên cứu, giảng dạy các bộ môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chú trọng phát hiện và bồi dưỡng đội ngũ chuyên gia đối với các chuyên ngành nghiên cứu, giảng dạy lí luận. Đổi mới cách đánh giá chất lượng đào tạo, bảo đảm thực chất, chống bệnh thành tích và chủ nghĩa hình thức.

- Khẩn trương xây dựng và ban hành quy chế dân chủ trong hoạt động lí luận và công tác chỉ đạo, quản lí nghiên cứu lí luận. Tạo môi trường dân chủ, loại trừ việc hạn chế tự do tư tưởng, tăng cường thảo luận, tranh luận khoa học, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo, phát huy trí tuệ của cá nhân và các tập thể khoa học trong nghiên cứu lí luận.

c) Đối với công tác báo chí

- Báo chí phải nắm vững và tuyên truyền sâu rộng, kịp thời, có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bám sát nhiệm vụ công tác tư tưởng, tích cực tuyên truyền, cổ vũ thành tựu của công cuộc đổi mới. Coi trọng đúng mức việc phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn xã hội; phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng; tiếp tục phát huy tiềm lực và ưu điểm, khắc phục các yếu kém, khuyết điểm, nâng cao chất lượng tư tưởng, tính hấp dẫn, mở rộng đối tượng độc giả, vươn lên hiện đại về mô hình tổ chức hoạt động, về cơ sở vật chất, kĩ thuật và công nghệ.

- Đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lí nhà nước đối với hoạt động báo chí.

Coi trọng, chăm lo công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan báo chí. Đề cao trách nhiệm đảng viên của người làm báo, nhất là người giữ cương vị lãnh đạo. Thường xuyên kiểm tra, giám sát các tổ chức đảng, đảng viên ở các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản, cơ quan quản lí báo chí về thi hành Điều lệ Đảng, các quy định của Đảng, Nhà nước đối với hoạt động báo chí. Xây dựng quy chế để thường xuyên làm tốt việc định hướng và cung cấp thông tin cho báo chí, nhất là đối với các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm về đối nội, đối ngoại; nghiên cứu bổ sung, sửa đổi Luật Báo chí và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; quy định thẩm quyền, trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan chỉ đạo báo chí của Đảng, cơ quan quản lí báo chí của Nhà nước, Hội Nhà báo và cơ quan chủ quản báo chí đối với cơ quan báo chí và người làm báo; xây dựng chế tài đủ mạnh, xử lí dứt điểm, kịp thời, nghiêm minh các sai phạm.

Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển hệ thống báo chí, các đài phát thanh, truyền hình từ Trung ương đến địa phương và báo chí điện tử; sắp xếp, thu gọn đầu mối theo hướng khoa học, hợp lí, hiệu quả. Nghiên cứu, phân loại báo chí theo chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm tính đa dạng; khắc phục tình trạng xa rời tôn chỉ, mục đích, trùng lặp, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ của một số cơ quan báo chí.

- Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác đào tạo, bồi dưỡng phẩm chất chính trị, trình độ nghiệp vụ, năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ những người làm báo. Rà soát, đánh giá lại đội ngũ lãnh đạo, quản lí, phóng viên, biên tập viên, kiên quyết đưa những người không đủ phẩm chất, năng lực ra khỏi cơ quan báo chí. Thực hiện tốt các quy định của Đảng về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỉ luật cán bộ lãnh đạo các cơ quan báo chí. Quản lí chặt chẽ cơ quan đại diện, phóng viên thường trú ở các địa phương và ở nước ngoài; việc đào tạo phóng viên báo chí ở nước ngoài và bằng tiền tài trợ của các tổ chức nước ngoài.

- Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, bổ sung cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, tạo điều kiện về cơ sở vật chất - kỹ thuật để các báo, đài, tạp chí chủ lực đổi mới, nâng cao chất lượng về nội dung, hình thức, tăng tính thuyết phục, tính hấp dẫn, lượng phát hành, phạm vi phủ sóng, làm tốt khả năng chi phối, định hướng thông tin và dư luận xã hội.

- Tăng cường và nâng cao chất lượng hoạt động thông tin đối ngoại. Tiếp tục tăng thời lượng phát thanh, truyền hình, báo điện tử ra các nước, các khu vực, đưa được nhiều thông tin và sản phẩm văn hoá có nội dung tốt đến đồng bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế; tăng cường giới thiệu, quảng bá hình ảnh về đất nước và con người Việt Nam đến nhiều nước trên thế giới.

III- TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1- Các tỉnh uỷ, thành uỷ, ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng uỷ trực thuộc Trung ương tổ chức nghiên cứu, học tập Nghị quyết; xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết một cách phù hợp, gắn với Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội X; chú trọng đổi mới từ khâu nghiên cứu, học tập Nghị quyết.

2- Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì :

Phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng văn bản hướng dẫn, biên soạn tài liệu phục vụ việc triển khai nghiên cứu Nghị quyết trong quý III và đầu quý IV - 2007, chỉ đạo công tác tuyên truyền sâu rộng và thiết thực các nội dung cơ bản của Nghị quyết; phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam và Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội văn học, nghệ thuật Việt Nam tổ chức nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết cho đội ngũ báo chí và văn nghệ sĩ.

- Cùng Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông, Đảng đoàn Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan hữu quan khẩn trương triển khai các nhiệm vụ về công tác báo chí, xây dựng và thực hiện đề án sắp xếp lại hệ thống các cơ quan báo chí trong cả nước.

- Phối hợp với Đảng đoàn Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội văn học, nghệ thuật Việt Nam, Ban Cán sự đảng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch và các cơ quan chức năng sớm xây dựng đề án phát triển văn học, nghệ thuật trong tình hình mới, trình Bộ Chính trị ban hành nghị quyết riêng.

- Phối hợp với các ngành liên quan xây dựng chiến lược công tác tư tưởng của Đảng trong thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

- Phối hợp với Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Ban cán sự đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng đề án đổi mới việc giảng dạy, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và giáo dục đạo đức công dân trong nhà trường ở từng cấp học và đề án tăng cường công tác giáo dục chính trị cho học sinh, sinh viên.

- Phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương xây dựng cơ chế phối hợp và gắn kết công tác tư tưởng với công tác tổ chức, cán bộ, công tác kiểm tra đảng trên lĩnh vực tư tưởng, lí luận, báo chí.

3- Hội đồng Lý luận Trung ương chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban cán sự đảng Bộ Khoa học và Công nghệ, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Khoa học xã hội Việt Nam xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ của công tác lí luận.

4- Ban cán sự đảng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch và Đảng đoàn Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội văn học, nghệ thuật Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan xây dựng kế hoạch nhằm tạo ra nhiều sản phẩm văn hoá - văn nghệ có giá trị về tư tưởng nghệ thuật và đưa phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” đi vào chiều sâu.

5- Ban cán sự đảng Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng và các cơ quan hữu quan nghiên cứu chế độ, chính sách đối với cán bộ ngành tư tưởng, lí luận, báo chí, xây dựng cơ chế tài chính đối với báo chí.

6- Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với các ngành, các cấp kiểm tra thực hiện Nghị quyết, định kì báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Nghị quyết này phổ biến đến chi bộ.