Công văn 4291/BXD-HĐXD năm 2020 ý kiến về thực hiện các quy định về đầu tư xây dựng, thẩm quyền cấp quyết định đầu tư và các quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình do Bộ Xây dựng ban hành

Kính gửi: Cục Đường sắt Việt Nam

Bộ Xây dựng nhận được các văn bản của Cục Đường sắt Việt Nam gồm: Văn bản số 1032/CĐSVN-QLXD&KCHT ngày 12/6/2020 đề nghị hướng dẫn tổ chức thực hiện đầu tư xây dựng và thực hiện thẩm quyền cấp quyết định đầu tư công trình; văn bản số 1167/CĐSVN-QLXD&KCHT ngày 01/7/2020 đề nghị hướng dẫn các quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình. Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:

1. Về chủ đầu tư dự án

Tại khoản 9 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 quy định “Chủ đầu tư xây dựng là cơ quan, tổ chức, cá nhân sở hữu vốn, vay vốn hoặc được giao trực tiếp quản lý, sử dụng vốn để thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng”.

Tại khoản 6 Điều 4 Luật Đầu tư công năm 2019 quy định “Chủ đầu tư là cơ quan, tổ chức được giao trực tiếp quản lý dự án đầu tư công”.

Tại Điều 7 Luật Xây dựng năm 2014 và Điều 4 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng đã có quy định cụ thể về cách xác định chủ đầu tư dự án.

2. Về việc Cục Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) tổ chức lựa chọn và ký hợp đồng với nhà thầu tư vấn lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, tư vấn thẩm tra Báo cáo kinh tế - kỹ thuật khi chưa xác định được chủ đầu tư

Căn cứ quy định tại Điều 72 Luật Xây dựng năm 2014 về quyền và trách nhiệm của người quyết định đầu tư xây dựng; căn cứ quy định tại Điều 68 Luật Xây dựng quy định về quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc lập và quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng, việc lựa chọn và ký hợp đồng với nhà thầu tư vấn lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, tư vấn thẩm tra Báo cáo kinh tế - kỹ thuật do chủ đầu tư tổ chức triển khai thực hiện.

3. Về việc Cục ĐSVN không có Ban quản lý dự án (QLDA) trực thuộc, nhưng Cục ĐSVN được Bộ Giao thông vận tải (GTVT) giao là cấp quyết định đầu tư, đề nghị hướng dẫn về trình tự và thủ tục giao chủ đầu tư dự án

Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ thì đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn nhà nước ngoài ngân sách do Bộ trưởng quyết định đầu tư, chủ đầu tư là Ban QLDA đầu tư xây dựng chuyên ngành hoặc Ban QLDA đầu tư xây dựng khu vực được thành lập theo quy định tại Điều 63 Luật Xây dựng năm 2014 hoặc cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình.

Vì vậy, khi được Bộ GTVT giao là cấp quyết định đầu tư, đề nghị Cục ĐSVN căn cứ quy định nêu trên để xác định chủ đầu tư dự án.

4. Về việc pháp luật về xây dựng chỉ quy định người quyết định đầu tư mà không có quy định cấp quyết định đầu tư

Tại khoản 27 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 quy định “Người quyết định đầu tư là cá nhân hoặc người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có thẩm quyền phê duyệt dự án và quyết định đầu tư xây dựng”.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Xây dựng năm 2014 thì đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước,... thì thẩm quyền quyết định đầu tư xây dựng được thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Tại Điều 35 Luật Đầu tư công năm 2019 đã quy định về thẩm quyền quyết định đầu tư chương trình, dự án; cấp quyết định đầu tư có thể là Thủ tướng Chính phủ; Người đứng đầu Bộ, cơ quan trung ương; Chủ tịch UBND cấp tỉnh; Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã đối với từng chương trình, dự án cụ thể.

Trường hợp các dự án nâng cấp, cải tạo đường ngang sử dụng vốn ngân sách nhà nước năm 2020 như Cục ĐSVN đề cập, cấp quyết định đầu tư là Bộ GTVT, người quyết định đầu tư là Bộ trưởng Bộ GTVT.

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 35 Luật Đầu tư công năm 2019, Bộ Giao thông vận tải được phân cấp hoặc ủy quyền quyết định đầu tư đối với các dự án nhóm B, nhóm C quy định tại điểm a khoản này cho cơ quan trực thuộc. Vì thế, trường hợp Bộ GTVT giao Cục ĐSVN thực hiện thẩm quyền cấp quyết định đầu tư thì Cục trưởng Cục ĐSVN là người quyết định đầu tư; có thẩm quyền và trách nhiệm của người quyết định đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành.

5. Về việc Cục ĐSVN ủy thác quản lý dự án cho các Ban QLDA trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Ban QLDA chuyên ngành và Ban QLDA khu vực trực thuộc Bộ GTVT

Việc ủy thác quản lý dự án thực hiện theo quy định tại Điều 12 Thông tư số 16/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện một số Điều của Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng.

Do vậy, Cục ĐSVN căn cứ các quy định nêu trên để quyết định việc ủy thác cho các Ban QLDA trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam hoặc các Ban QLDA chuyên ngành, Ban QLDA khu vực trực thuộc Bộ GTVT. Việc ủy thác quản lý dự án được thực hiện thông qua hợp đồng ủy thác quản lý dự án. Khi thực hiện ủy thác quản lý dự án, chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức bộ phận chuyên môn trực thuộc để giám sát thực hiện hợp đồng ủy thác quản lý dự án và phối hợp để thực hiện các công việc quy định tại khoản 2 Điều 17 Thông tư số 16/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng.

6. Về nội dung hợp đồng ủy thác quản lý dự án

Nội dung hợp đồng ủy thác phụ thuộc vào phạm vi, nội dung công việc ủy thác giữa Cục ĐSVN và đơn vị được ủy thác để trực tiếp thực hiện quản lý dự án đầu tư xây dựng, triển khai và giám sát các nhiệm vụ. Đề nghị Cục ĐSVN tham khảo, vận dụng các mẫu hợp đồng tư vấn; Thông tư số 08/2016/TT-BXD ngày 10/3/2016 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn một số nội dung về hợp đồng tư vấn xây dựng; Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015 của Chính phủ quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng và các quy định khác có liên quan để xây dựng nội dung hợp đồng ủy thác quản lý dự án cho phù hợp.

7. Về việc phân chia chi phí quản lý dự án giữa Cục ĐSVN và Ban QLDA

Chi phí quản lý dự án gồm các chi phí theo quy định tại Điều 21 Nghị định số 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Việc xác định chi phí quản lý dự án theo hướng dẫn tại Thông tư số 16/2019/TT-BXD ngày 26/12/2019 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn xác định chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng.

Khi thực hiện ủy thác quản lý dự án, Cục ĐSVN và đơn vị được ủy thác tổ chức xác định nhiệm vụ, phân công trách nhiệm cụ thể giữa các bên, đồng thời thống nhất xác định chi phí quản lý dự án tương ứng với nhiệm vụ, trách nhiệm giữa hai bên. Tổng chi phí quản lý dự án không vượt định mức chi phí quản lý dự án theo hướng dẫn tại Thông tư số 16/2019/TT-BXD ngày 26/12/2019 của Bộ Xây dựng. Việc quản lý, sử dụng chi phí quản lý dự án thực hiện theo các quy định của Bộ Tài chính.

Trên đây là ý kiến của Bộ Xây dựng, đề nghị Cục Đường sắt Việt Nam nghiên cứu và triển khai thực hiện theo quy định./.

Kính gửi: Cục Đường sắt Việt Nam

Bộ Xây dựng nhận được các văn bản của Cục Đường sắt Việt Nam gồm: Văn bản số 1032/CĐSVN-QLXD&KCHT ngày 12/6/2020 đề nghị hướng dẫn tổ chức thực hiện đầu tư xây dựng và thực hiện thẩm quyền cấp quyết định đầu tư công trình; văn bản số 1167/CĐSVN-QLXD&KCHT ngày 01/7/2020 đề nghị hướng dẫn các quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình. Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:

1. Về chủ đầu tư dự án

Tại khoản 9 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 quy định “Chủ đầu tư xây dựng là cơ quan, tổ chức, cá nhân sở hữu vốn, vay vốn hoặc được giao trực tiếp quản lý, sử dụng vốn để thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng”.

Tại khoản 6 Điều 4 Luật Đầu tư công năm 2019 quy định “Chủ đầu tư là cơ quan, tổ chức được giao trực tiếp quản lý dự án đầu tư công”.

Tại Điều 7 Luật Xây dựng năm 2014 và Điều 4 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng đã có quy định cụ thể về cách xác định chủ đầu tư dự án.

2. Về việc Cục Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) tổ chức lựa chọn và ký hợp đồng với nhà thầu tư vấn lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, tư vấn thẩm tra Báo cáo kinh tế - kỹ thuật khi chưa xác định được chủ đầu tư

Căn cứ quy định tại Điều 72 Luật Xây dựng năm 2014 về quyền và trách nhiệm của người quyết định đầu tư xây dựng; căn cứ quy định tại Điều 68 Luật Xây dựng quy định về quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc lập và quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng, việc lựa chọn và ký hợp đồng với nhà thầu tư vấn lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật, tư vấn thẩm tra Báo cáo kinh tế - kỹ thuật do chủ đầu tư tổ chức triển khai thực hiện.

3. Về việc Cục ĐSVN không có Ban quản lý dự án (QLDA) trực thuộc, nhưng Cục ĐSVN được Bộ Giao thông vận tải (GTVT) giao là cấp quyết định đầu tư, đề nghị hướng dẫn về trình tự và thủ tục giao chủ đầu tư dự án

Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ thì đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn nhà nước ngoài ngân sách do Bộ trưởng quyết định đầu tư, chủ đầu tư là Ban QLDA đầu tư xây dựng chuyên ngành hoặc Ban QLDA đầu tư xây dựng khu vực được thành lập theo quy định tại Điều 63 Luật Xây dựng năm 2014 hoặc cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình.

Vì vậy, khi được Bộ GTVT giao là cấp quyết định đầu tư, đề nghị Cục ĐSVN căn cứ quy định nêu trên để xác định chủ đầu tư dự án.

4. Về việc pháp luật về xây dựng chỉ quy định người quyết định đầu tư mà không có quy định cấp quyết định đầu tư

Tại khoản 27 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 quy định “Người quyết định đầu tư là cá nhân hoặc người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có thẩm quyền phê duyệt dự án và quyết định đầu tư xây dựng”.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Xây dựng năm 2014 thì đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước,... thì thẩm quyền quyết định đầu tư xây dựng được thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Tại Điều 35 Luật Đầu tư công năm 2019 đã quy định về thẩm quyền quyết định đầu tư chương trình, dự án; cấp quyết định đầu tư có thể là Thủ tướng Chính phủ; Người đứng đầu Bộ, cơ quan trung ương; Chủ tịch UBND cấp tỉnh; Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã đối với từng chương trình, dự án cụ thể.

Trường hợp các dự án nâng cấp, cải tạo đường ngang sử dụng vốn ngân sách nhà nước năm 2020 như Cục ĐSVN đề cập, cấp quyết định đầu tư là Bộ GTVT, người quyết định đầu tư là Bộ trưởng Bộ GTVT.

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 35 Luật Đầu tư công năm 2019, Bộ Giao thông vận tải được phân cấp hoặc ủy quyền quyết định đầu tư đối với các dự án nhóm B, nhóm C quy định tại điểm a khoản này cho cơ quan trực thuộc. Vì thế, trường hợp Bộ GTVT giao Cục ĐSVN thực hiện thẩm quyền cấp quyết định đầu tư thì Cục trưởng Cục ĐSVN là người quyết định đầu tư; có thẩm quyền và trách nhiệm của người quyết định đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành.

5. Về việc Cục ĐSVN ủy thác quản lý dự án cho các Ban QLDA trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Ban QLDA chuyên ngành và Ban QLDA khu vực trực thuộc Bộ GTVT

Việc ủy thác quản lý dự án thực hiện theo quy định tại Điều 12 Thông tư số 16/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện một số Điều của Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng.

Do vậy, Cục ĐSVN căn cứ các quy định nêu trên để quyết định việc ủy thác cho các Ban QLDA trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam hoặc các Ban QLDA chuyên ngành, Ban QLDA khu vực trực thuộc Bộ GTVT. Việc ủy thác quản lý dự án được thực hiện thông qua hợp đồng ủy thác quản lý dự án. Khi thực hiện ủy thác quản lý dự án, chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức bộ phận chuyên môn trực thuộc để giám sát thực hiện hợp đồng ủy thác quản lý dự án và phối hợp để thực hiện các công việc quy định tại khoản 2 Điều 17 Thông tư số 16/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng.

6. Về nội dung hợp đồng ủy thác quản lý dự án

Nội dung hợp đồng ủy thác phụ thuộc vào phạm vi, nội dung công việc ủy thác giữa Cục ĐSVN và đơn vị được ủy thác để trực tiếp thực hiện quản lý dự án đầu tư xây dựng, triển khai và giám sát các nhiệm vụ. Đề nghị Cục ĐSVN tham khảo, vận dụng các mẫu hợp đồng tư vấn; Thông tư số 08/2016/TT-BXD ngày 10/3/2016 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn một số nội dung về hợp đồng tư vấn xây dựng; Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015 của Chính phủ quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng và các quy định khác có liên quan để xây dựng nội dung hợp đồng ủy thác quản lý dự án cho phù hợp.

7. Về việc phân chia chi phí quản lý dự án giữa Cục ĐSVN và Ban QLDA

Chi phí quản lý dự án gồm các chi phí theo quy định tại Điều 21 Nghị định số 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Việc xác định chi phí quản lý dự án theo hướng dẫn tại Thông tư số 16/2019/TT-BXD ngày 26/12/2019 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn xác định chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng.

Khi thực hiện ủy thác quản lý dự án, Cục ĐSVN và đơn vị được ủy thác tổ chức xác định nhiệm vụ, phân công trách nhiệm cụ thể giữa các bên, đồng thời thống nhất xác định chi phí quản lý dự án tương ứng với nhiệm vụ, trách nhiệm giữa hai bên. Tổng chi phí quản lý dự án không vượt định mức chi phí quản lý dự án theo hướng dẫn tại Thông tư số 16/2019/TT-BXD ngày 26/12/2019 của Bộ Xây dựng. Việc quản lý, sử dụng chi phí quản lý dự án thực hiện theo các quy định của Bộ Tài chính.

Trên đây là ý kiến của Bộ Xây dựng, đề nghị Cục Đường sắt Việt Nam nghiên cứu và triển khai thực hiện theo quy định./.