Báo cáo 5535/BC-VPCP sơ kết thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Đề án 30) do Văn phòng Chính phủ ban hành

Số hiệu 5535/BC-VPCP
Ngày ban hành 09/08/2010
Ngày có hiệu lực 09/08/2010
Loại văn bản Báo cáo
Cơ quan ban hành Văn phòng Chính phủ
Người ký Nguyễn Xuân Phúc
Lĩnh vực Bộ máy hành chính

VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
--------------

Số: 5535/BC-VPCP

Hà Nội, ngày 09 tháng 08 năm 2010

 

BÁO CÁO

SƠ KẾT THỰC HIỆN CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO ĐỀ ÁN ĐƠN GIẢN HÓA THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN CÁC LĨNH VỰC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC GIAI ĐOẠN 2007 - 2010 (ĐỀ ÁN 30)

Kính gửi: Bộ Nội vụ

Để triển khai tổng kết việc thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001 - 2010 (Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17 tháng 9 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ) và xây dựng chương trình cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, theo đề nghị của Bộ Nội vụ (Công văn số 463/BNV-CCHC ngày 12 tháng 2 năm 2010), Văn phòng Chính phủ Báo cáo sơ kết việc thực hiện Đề án Đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý Nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Đề án 30) như sau:

Phần thứ nhất.

ĐÁNH GIÁ VỀ ĐỀ ÁN 30

I. BỐI CẢNH VÀ MỤC TIÊU   

Trước đòi hỏi của thực tế và để thúc đẩy thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm năm (2006 - 2010), nhất là trong bối cảnh Việt Nam trở thành thành viên Tổ chức thương mại thế giới (WTO) và để tiếp tục thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Quyết định số 30/QĐ-TTg ngày 10 tháng 1 năm 2007) và phê duyệt kế hoạch thực hiện đề án này tại Quyết định số 07/QĐ-TTg ngày 04 tháng 01 năm 2008.

Đề án 30 được triển khai nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, đơn giản, công khai, minh bạch của thủ tục hành chính; tạo sự thuận lợi cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong tiếp cận và thực hiện thủ tục hành chính; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, từng bước nâng cao tính chuyên nghiệp của bộ máy hành chính và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; góp phần phòng chống tham nhũng, lãng phí; tạo điều kiện cho nhân dân giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính các cấp. Đề án 30 thể hiện quyết tâm chính trị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, cũng như thực hiện các cam kết khi tham gia WTO. Có thể nói việc triển khai Đề án 30 là để tạo bước đột phá trong tiến trình cải cách thủ tục hành chính.

II. PHẠM VI VÀ CÁCH LÀM

Đề án được triển khai trên phạm vi toàn quốc, tại 4 cấp chính quyền (bao gồm 400 vụ, cục, đơn vị trực thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, 1.300 sở, ngành cấp tỉnh, khoảng 700 đơn vị cấp huyện, hơn 10.000 đơn vị cấp xã) với tất cả các thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân.

Rút kinh nghiệm từ thực tiễn tiến hành cải cách thủ tục hành chính những năm qua, để bảo đảm tính hiệu quả, theo chỉ đạo của Thủ tướng, việc triển khai Đề án được tiến hành đồng bộ từ trên xuống, theo tiêu chí chung, thống nhất, với quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Đồng thời, huy động sự tham gia tích cực của người dân và doanh nghiệp - những đối tượng chịu sự tác động của thủ tục hành chính tham gia vào quá trình thống kê, rà soát thủ tục hành chính. Sự tham gia của cá nhân, tổ chức được thực hiện thông qua hoạt động của Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính[1] và sự đóng góp trực tiếp từ phía người dân và doanh nghiệp cho các tổ công tác. Để triển khai, 88 Tổ công tác được thành lập, bao gồm Tổ công tác chuyên trách của Thủ tướng Chính phủ, do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ là Tổ trưởng và 87 Tổ công tác thực hiện đề án 30 của 24 bộ, ngành (bao gồm 21 bộ và 03 tổ chức là Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội) và 63 địa phương. Các cán bộ của các Tổ công tác làm việc chuyên trách, do Chánh văn phòng làm Tổ trưởng, đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đề án được chia làm 3 giai đoạn: giai đoạn 1 thống kê thủ tục hành chính (từ tháng 8 năm 2008 đến tháng 9 năm 2009); giai đoạn 2 rà soát thủ tục hành chính (từ tháng 9 năm 2009 đến hết tháng 5 năm 2010); giai đoạn 3 thực thi các phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính trong năm 2010. Việc thống kê, rà soát thủ tục hành chính được thực hiện theo đúng nguyên tắc cán bộ, công chức làm việc gì, phụ trách công việc nào thì có trách nhiệm thống kê, rà soát thủ tục đó để bảo đảm tính sát thực, đồng thời tạo điều kiện nâng cao trình độ và tính chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ công chức trong bộ máy hành chính các cấp.

III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN

Căn cứ vào kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, các yêu cầu và nhiệm vụ cụ thể, đề án đã được triển khai thực hiện đúng tiến độ và thu được những kết quả tích cực như sau:

1. Giai đoạn thống kê thủ tục hành chính

- Đã thực hiện thành công giai đoạn thống kê thủ tục hành chính, hoàn thành mục tiêu công khai minh bạch thủ tục hành chính để phục vụ nhân dân. Căn cứ kết quả thống kê, tháng 10 năm 2009, Thủ tướng Chính phủ công bố Bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính tại 4 cấp chính quyền và công khai trên mạng Internet (trên 5.700 thủ tục hành chính, trên 9.000 văn bản quy định và trên 100.000 biểu mẫu thống kê thủ tục hành chính). Như vậy, sau 64 năm giành chính quyền, lần đầu tiên Việt Nam đã thiết lập và công bố công khai được bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước liên quan đến người dân và doanh nghiệp tại địa chỉ www.thutuchanhchinh.vn

Kết quả này được dư luận quốc tế đánh giá cao, được nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước ghi nhận, coi đó là đóng góp quan trọng vào việc cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội và mở rộng hội nhập.

- Đã chuẩn hóa và thống nhất được bộ thủ tục hành chính cấp huyện, cấp xã ở mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Việc chuẩn hóa thu gọn từ hơn 10.000 bộ thủ tục cấp xã, 700 bộ thủ tục hành chính cấp huyện xuống còn 63 bộ thủ tục hành chính cấp xã và 63 bộ thủ tục hành chính cấp huyện tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thống nhất thực hiện tại từng địa phương là kết quả có ý nghĩa về nhiều phương diện. Trước hết, tạo điều kiện để người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp nắm vững và kiểm soát được số lượng thủ tục hành chính hiện có đang áp dụng trên địa bàn; khắc phục tình trạng tùy tiện, thiếu thống nhất về nội dung và số lượng thủ tục giữa các xã, các huyện trong cùng một tỉnh. Mặt khác, đó cũng là điều kiện cần thiết để bảo đảm sự thông suốt trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi để người dân và doanh nghiệp tham gia giám sát quá trình thực thi công vụ của cán bộ, công chức, góp phần phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

- Thông qua việc triển khai Đề án, đã tổ chức nhiều lớp tập huấn và hướng dẫn nghiệp vụ cho hàng chục nghìn cán bộ, công chức các ngành, các cấp về nghiệp vụ thống kê, rà soát thủ tục hành chính; hướng dẫn trực tiếp hàng ngàn cán bộ chủ chốt của các đơn vị thuộc bộ, ngành, địa phương về cách thức thống kê và rà soát thủ tục hành chính. Việc làm trên đây không chỉ có tác dụng phục vụ trực tiếp cho giai đoạn thống kê, rà soát thủ tục hành chính mà còn có tác dụng thiết thực trong việc góp phần nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và cũng là bước chuẩn bị chủ động cho việc triển khai giai đoạn đơn giản hóa thủ tục hành chính dưới đây.

2. Giai đoạn rà soát thủ tục hành chính

Để góp phần giảm thiểu tác động của khủng hoảng tài chính đến người dân và doanh nghiệp, Chính phủ đã thông qua phương án đơn giản hóa 258 thủ tục hành chính ưu tiên (Nghị quyết số 25/NQ-CP ngày 02 tháng 6 năm 2010), các phương án đơn giản hóa được xây dựng trên nguyên tắc: cắt giảm gánh nặng hành chính, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời vẫn bảo đảm mục tiêu quản lý nhà nước của các bộ, ngành. Theo Nghị quyết số 25/NQ-CP ngày 02 tháng 6 năm 2010 của Chính phủ, toàn bộ 258 TTHC đã được đơn giản hóa, theo đó nhiều TTHC được bãi bỏ, thay thế, nhiều mẫu đơn, tờ khai được đơn giản hóa hoặc mẫu hóa thống nhất trong cả nước, nhiều yêu cầu, điều kiện đã bị loại bỏ vì không cần thiết, nhiều trình tự, cách thức giải quyết, hồ sơ phải nộp đã được đơn giản hóa theo hướng tối thiểu nhằm tạo thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp. Theo tính toán, các phương án đơn giản hóa 258 TTHC sẽ tiết kiệm được cho người dân và doanh nghiệp số tiền là khoảng 5.700 tỷ đồng/năm (tương đương 300 triệu đô la Mỹ/năm).

- Kết thúc giai đoạn 2 của Đề án 30, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành việc tự rà soát theo đúng tiến độ và đạt chỉ tiêu được Thủ tướng giao. Theo báo cáo của bộ, ngành hiện nay có trên 5.500 TTHC được rà soát, có 453 TTHC được kiến nghị bãi bỏ, hủy bỏ, có 3.749 TTHC được kiến nghị sửa đổi, bổ sung theo hướng tạo thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp, có 288 TTHC được kiến nghị thay thế, đạt tỉ lệ đơn giản hóa 81%. Bên cạnh chỉ tiêu này, về cơ bản các bộ, ngành cũng đạt chỉ tiêu cắt giảm 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp đối với những thủ tục hành chính thuộc phạm vi chức năng quản lý của bộ, ngành, tương đương với gần 30.000 tỷ đồng/năm.

Như vậy, hàng loạt các văn bản từ Luật, Pháp lệnh cho đến Nghị định, quyết định của Thủ tướng, thông tư của Bộ trưởng, quyết định của Ủy ban nhân dân các cấp sẽ được xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ kịp thời để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong sinh hoạt và sản xuất kinh doanh, tiết kiệm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính cho người dân để tái đầu tư phát triển, góp phần tích cực vào việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Vấn đề quan trọng đặt ra là mục tiêu cắt giảm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính chỉ có thể trở thành hiện thực sau khi các văn bản Luật, Pháp lệnh có liên quan được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ. Theo thống kê, khi thực thi phương án đơn giản hóa 258 TTHC ưu tiên đòi hỏi phải sửa đổi ít nhất 14 Luật và 3 Pháp lệnh, 44 Nghị định, 8 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 67 Thông tư, 33 Quyết định của Bộ trưởng và một số văn bản hành chính khác.

- Với khẩu hiệu chung tay cải cách thủ tục hành chính, Tổ công tác chuyên trách đã cùng với trên 100 cán bộ biệt phái của các bộ, ngành, 50 luật sư và 50 chuyên gia đã hoàn thành việc rà soát, đánh giá độc lập các thủ tục đã được các bộ, ngành, địa phương rà soát, hoàn chỉnh phương án đơn giản hóa đối với trên 5.000 thủ tục hành chính và gửi về cho các bộ, ngành hoàn thiện, đồng thời đăng tải công khai các phương án này lên Trang tin điện tử của Tổ công tác chuyên trách tại địa chỉ www.thutuchanhchinh.vn và Cổng thông tin điện tử của Chính phủ để lấy ý kiến, người dân và doanh nghiệp, trước khi trình Chính phủ xem xét, quyết định trong quý III/2010.

- Tổ công tác chuyên trách đã nghiêm túc nghiên cứu và có văn bản nhận xét kết quả rà soát và kiến nghị đơn giản hóa của 24 bộ, ngành và 63 địa phương, bảo đảm các kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương phải thực chất, cắt giảm được chi phí tuân thủ. Qua kiểm tra trong tổng số 87 đơn vị chỉ có 02 tỉnh phương án đơn giản hóa không đạt chỉ tiêu tối thiểu Thủ tướng giao đó là Thái Nguyên và Bình Phước.

- Thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao, trên cơ sở phương án đơn giản hóa của các bộ, ngành, địa phương và ý kiến của Hội đồng tư vấn, các chuyên gia, luật sư, Tổ công tác chuyên trách đã xây dựng phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính độc lập gửi các bộ, ngành để nghiên cứu, hoàn thiện nâng cao chất lượng phương án đơn giản hóa theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng, đó là tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, cắt giảm tối đa chi phí tuân thủ thủ tục hành chính nhưng vẫn bảo đảm mục tiêu quản lý nhà nước. Xuất phát từ mục tiêu đó, trong tổng số 5.350 thủ tục hành chính được rà soát, Tổ công tác chuyên trách đã nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung 4.132 thủ tục, bãi bỏ 588 thủ tục, đồng thời kiến nghị thay thế 165 thủ tục, đạt tỷ lệ đơn giản hóa trung bình là 91%, cao hơn tỷ lệ trung bình mà bộ, ngành đã đề xuất là 81%.

3. Duy trì kết quả bền vững của đề án 30

[...]