Mâm cúng tất niên gồm những gì?
Nội dung chính
Mâm cúng tất niên gồm những gì?
Mâm cúng tất niên rất quan trọng trong Tết Nguyên Đán của người Việt Nam. Vậy Mâm cúng tất niên gồm những gì?
(1) Những thứ chung cần có
- Hương và đèn: Hương và đèn là hai lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng tất niên, thể hiện sự giao hòa giữa cõi dương và cõi âm. Hai cây đèn đặt hai bên bàn thờ tượng trưng cho mặt trời và mặt trăng, mang lại ánh sáng và may mắn cho gia đình trong năm mới. Đèn có thể thay thế bằng nến nếu cần thiết.
- Mâm ngũ quả: Mâm ngũ quả là lễ vật quan trọng trong mâm cúng tất niên, thường được chọn lựa kỹ lưỡng với các loại trái cây tươi ngon, không bị dập nát hoặc thối. Mâm ngũ quả không nên dùng hoa quả nhựa, vì sẽ làm giảm ý nghĩa của lễ cúng và không tôn trọng tổ tiên.
Mâm ngũ quả cũng không nên đặt chính giữa bàn thờ vì có thể che khuất linh khí từ bát hương. Thay vào đó, nên đặt ở một bên bàn thờ (bên trái hoặc phải). Ngoài ra, hoa tươi là lựa chọn lý tưởng, thay vì hoa giả.
(2) Gợi ý mâm cúng tất niên theo từng miền
Mâm cúng tất niên có thể thay đổi tùy theo vùng miền, đặc trưng văn hóa và phong tục ở khu vực đó.
- Mâm cơm cúng tất niên Miền Bắc
+ Canh móng giò hầm măng: Món canh này vừa ngon lại mang ý nghĩa cầu may mắn cho năm mới.
+ Xôi gấc và bánh chưng: Xôi gấc có màu đỏ tươi, tượng trưng cho sự may mắn, bánh chưng là món không thể thiếu trong dịp Tết của người miền Bắc.
+ Giò hoặc chả lụa: Những món này thể hiện sự đầy đủ và sung túc.
+ Gà trống luộc nguyên con (hoặc thịt lợn luộc): Món ăn này không chỉ là một phần trong mâm cúng mà còn mang ý nghĩa tượng trưng cho sự trọn vẹn.
+ Miến nấu lòng gà: Món ăn bình dị nhưng thể hiện sự đầm ấm trong gia đình. Ngoài ra, các món ăn phụ như dưa hành muối, nộm, thịt đông cũng thường xuất hiện trong mâm cơm cúng tất niên miền Bắc.
- Mâm cơm cúng tất niên Miền Trung
+ Miến xào: Một món ăn không thể thiếu trong mâm cúng, mang đậm hương vị miền Trung.
+ Gà luộc/gà nấu xáo: Món ăn này không chỉ đơn giản mà còn mang lại sự tươi mới cho mâm cúng.
+ Giò lụa: Đặc sản của miền Trung, món ăn này được chế biến tinh tế, phù hợp với cúng Tết.
+ Ram rán: Món ăn phổ biến trong dịp Tết, có vị giòn rụm và hấp dẫn. Mâm cúng có thể thay đổi tùy theo từng khu vực, nhưng các món ăn này là phần cốt lõi.
+ Thịt lợn luộc: Những món ăn dễ làm nhưng rất thịnh soạn và phổ biến trong các mâm cúng.
- Mâm cơm cúng tất niên Miền Nam
+ Bánh tét: Đây là món ăn không thể thiếu của người miền Nam trong dịp Tết Nguyên Đán, với nhân đậu xanh hoặc thịt mỡ.
+ Củ cải ngâm nước mắm: Một món ăn có vị chua, ngọt, giúp cân bằng hương vị trong mâm cúng.
+ Canh măng nấu xương (măng tươi hoặc măng khô): Món ăn này mang hương vị đặc trưng của miền Nam.
+ Canh khổ qua nhồi thịt (canh mướp đắng nhồi thịt): Món ăn truyền thống giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể trong dịp Tết.
+ Thịt kho tàu: Món ăn mang hương vị đặc trưng của miền Nam, với thịt heo kho cùng trứng và nước cốt dừa, tạo nên một món ăn đậm đà, ngọt ngào.
+ Thịt lợn luộc, gỏi tôm thịt: Những món ăn này đơn giản nhưng đầy đủ, dễ ăn và không thể thiếu trong mâm cúng.
+ Giò chả: Là món ăn quen thuộc trong mâm cơm Tết của người miền Nam.
Mâm cúng tất niên gồm những gì? (Hình ảnh từ Internet)
Lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng tất niên
Cũng như các lễ cúng khác trong năm, cúng tất niên dù không cần phải quá trang trọng nhưng gia chủ cần phải lưu ý một số điều khi chuẩn bị mâm cúng tất niên.
Tùy vào điều kiện gia đình mà gia chủ có thể chuẩn bị mâm cúng ít hay nhiều nhưng ít nhất cũng phải có những món ăn truyền thống ngày Tết và được chuẩn bị, bày biện một cách chu đáo, sạch sẽ.
Tuy không cần chuẩn bị quá nhiều món hay nhưng cần phải có những lễ vật, món ăn vừa đủ.
Để lễ cúng tất niên thành kính trang nghiêm, trước khi làm lễ cúng này, các gia đình cần dọn dẹp bàn thờ, nhà cửa cho thật sạch sẽ.
Tất niên là dịp sum vầy của gia đình vì vậy cần phải có đầy đủ các thành viên trong nhà để thể hiện sự sum họp, ấm cúng.
Văn khấn cúng tất niên
Dưới đây là mẫu văn khấn cúng tất niên:
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ...
Hôm nay là ngày ... tháng Chạp năm ...
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A-di-đà Phật - lạy
Nam Mô A-di-đà Phật - lạy
Nam Mô A-di-đà Phật - lạy
