Công văn 91/TCT-KK năm 2018 về giải quyết đơn khiếu nại của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Cà phê Phước An do Tổng cục Thuế ban hành

Kính gửi: Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk

Tổng cục Thuế nhận được công văn số 3424/CT-KTNB ngày 08/11/2017 và công văn số 3750/CT-KTNB ngày 07/12/2017 của Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk về việc giải quyết đơn khiếu nại của Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

- Khoản 3, Khoản 4, Khoản 5 Điều 100 Bộ Luật Dân sự, kỳ họp thứ 8, thông qua ngày 28/10/1995 quy định:

“Điều 100. Văn phòng đại diện, chi nhánh của pháp nhân

…

3. Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, kể cả chức năng đại diện theo ủy quyền.

4. Văn phòng đại diện, chi nhánh không phải là pháp nhân. Người đứng đầu văn phòng đại diện, chi nhánh thực hiện nhiệm vụ theo ủy quyền của pháp nhân trong phạm vi và thời hạn được ủy quyền.

5. Pháp nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch dân sự do văn phòng đại diện, chi nhánh xác lập, thực hiện.”

- Điều 19 Luật doanh nghiệp nhà nước năm 1995 quy định:

“Khi muốn đặt chi nhánh tại các tỉnh, thành phố khác trực thuộc trung ương, doanh nghiệp nhà nước phải có phương án hoạt động của chi nhánh và được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi doanh nghiệp đặt chi nhánh chấp thuận bằng văn bản.

Chi nhánh của doanh nghiệp nhà nước không có tư cách pháp nhân; doanh nghiệp nhà nước chịu trách nhiệm dân sự đối với chi nhánh của doanh nghiệp”

- Thông tư số 127/2014/TT-BTC ngày 05/09/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp khi thực hiện chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần:

+ Khoản 4 Điều 9 hướng dẫn xử lý nợ phải trả các tổ chức, cá nhân: “Đối với khoản nợ thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước: doanh nghiệp cổ phần hóa có trách nhiệm kê khai nộp đầy đủ các khoản nợ thuế và nghĩa vụ với Ngân sách nhà nước và gửi báo cáo quyết toán thuế thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp kèm theo văn bản đề nghị cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý để kiểm tra, xác định số thuế còn phải nộp theo quy định…”

+ Điều 11 hướng dẫn bàn giao giữa doanh nghiệp cổ phần hóa và công ty cổ phần: “...Công ty cổ phần được sử dụng toàn bộ tài sản (hữu hình, vô hình) nguồn vốn đã nhận bàn giao để tổ chức sản xuất, kinh doanh; kế thừa mọi quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của doanh nghiệp cổ phần hóa đã bàn giao và có các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Các nghĩa vụ và trách nhiệm của doanh nghiệp cổ phần hóa được xác định bổ sung sau khi đã quyết toán, bàn giao cho công ty cổ phần không thuộc trách nhiệm của công ty cổ phần. Trường hợp do bàn giao thiếu, dẫn đến việc công ty cổ phần không chịu trách nhiệm kế thừa nghĩa vụ trả nợ của doanh nghiệp cổ phần hóa thì Giám đốc, Kế toán trưởng của doanh nghiệp cổ phần hóa và các tổ chức, cá nhân có liên quan hoàn toàn chịu trách nhiệm thanh toán nợ.”

- Điểm 1 Mục V Thông tư số 79/1998/TT-BTC ngày 12/6/1998 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Quyết định số 75/1998/QĐ-TTg ngày 4/4/1998 của Thủ tướng Chính phủ quy định về mã số đối tượng nộp thuế: “Đối tượng nộp thuế khi chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải thông báo ngay bằng văn bản kèm theo các quyết định về chấm dứt hoạt động (như: quyết định giải thể, sáp nhập, phá sản...) với cơ quan thuế trực tiếp quản lý thu thuế. Cơ quan thuế có trách nhiệm thông báo hủy bỏ mã số thuế cho đối tượng nộp thuế và các cơ quan khác có liên quan.”

- Điểm 8.3 Mục IV Thông tư số 68/2003/TT-BTC ngày 17/07/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Quyết định số 75/1998/QĐ-TTg ngày 4/4/1998 của Thủ tướng Chính phủ quy định về mã số đối tượng nộp thuế: “Đối với các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động kinh doanh ngừng hoạt động nhưng không khai báo với cơ quan thuế: sau 3 lần gửi thông báo nhắc nhở đối tượng phải kê khai nộp thuế, nếu không có phản hồi từ phía đối tượng nộp thuế thì cơ quan thuế liên hệ với chính quyền địa phương để nắm bắt thông tin và điều tra tình hình thực tế. Nếu đối tượng không còn kinh doanh nhưng vẫn cư trú trên địa bàn thì yêu cầu đối tượng quyết toán thuế, quyết toán hóa đơn và làm thủ tục đóng mã số thuế. Nếu đối tượng không còn hoạt động kinh doanh trên địa bàn và không rõ tung tích thì cơ quan thuế phối hợp với chính quyền địa phương lập biên bản xác nhận về tình trạng mất tích của đối tượng nộp thuế. Cơ quan thuế thông báo công khai tình trạng mất tích và đóng mã số thuế của đối tượng nộp thuế.”

- Thông tư số 41/1998/TT-BTC ngày 31/3/1998 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tập trung, quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua Kho bạc nhà nước:

+ Điểm 3 Phần A “Các tổ chức, cá nhân, kể cả các tổ chức, cá nhân nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có trách nhiệm và nghĩa vụ nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. Nghiêm cấm các cấp chính quyền, tổ chức, cá nhân tự giữ lại nguồn thu của ngân sách hoặc dùng nguồn thu ngân sách lập quỹ ngoài ngân sách trái quy định.”

+ Điểm 1.2 Mục II Phần B hướng dẫn giấy nộp tiền vào Ngân sách Nhà nước: “Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước (bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản) là chứng từ thu do Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) in và thống nhất quản lý trong cả nước theo mẫu đính kèm Thông tư này.”

- Điểm 6.4.1 Mục I Phần B Thông tư số 128/2008/TT-BTC ngày 24/12/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn bù trừ các khoản hoàn trả với các khoản phải thu:

“- Trường hợp người được hoàn trả đồng thời có nghĩa vụ phải nộp các khoản thu khác, nếu có đề nghị bù trừ các khoản được hoàn trả với khoản phải nộp thì phải lập Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu NSNN (mẫu 05/ĐNHT kèm theo), trong đó ghi rõ nội dung phần đề nghị bù trừ cho khoản phải nộp, gửi cơ quan thu nơi hoàn trả để xem xét giải quyết;

- Trường hợp cơ quan thu phát hiện người được hoàn thuế vẫn còn nghĩa vụ nộp các khoản thuế khác, nhưng không đề nghị bù trừ số còn phải nộp thì cơ quan thu tạm dừng việc hoàn trả và yêu cầu người nộp phải thực hiện nghĩa vụ nộp với NSNN. Hết thời hạn quy định theo thông báo của cơ quan thu, nếu người nộp chưa thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN (hoặc chưa lập giấy đề nghị hoàn trả khoản thu NSNN và ghi rõ nội dung đề nghị bù trừ khoản phải nộp gửi cơ quan thu), thì cơ quan thu lập Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ thu NSNN (mẫu C1-05/NS kèm theo) gửi KBNN nơi trực tiếp hoàn trả để thực hiện bù trừ; đồng thời, cơ quan thu thông báo cho người nộp thuế biết;...”

- Khoản 3 Điều 14 Thông tư số 99/2016/TT-BTC ngày 29/6/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn: “Sau khi đã bù trừ theo quy định tại khoản 2 Điều này, trường hợp người nộp thuế là doanh nghiệp trụ sở chính vẫn có số thuế còn được hoàn trả nhưng có Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế nợ quá hạn trên 90 ngày do cơ quan thuế quản lý trên Hệ thống ứng dụng quản lý thuế thì cơ quan thuế phải tiếp tục thực hiện bù trừ. Trường hợp nhiều Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế nợ thì thứ tự bù trừ ưu tiên cho khoản nợ có hạn nộp xa nhất của Chi nhánh...”

- Căn cứ Khoản 3 Điều 2 Quyết định số 693/QĐ-UBND ngày 23/03/2017 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc phê duyệt Phương án cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An.

- Căn cứ Điều 2 Quyết định số 90/QĐ ngày 02/10/2003 của Giám đốc Công ty Cà phê Phước An.

Theo báo cáo của Cục Thuế tại công văn số 3424/CT-KTNB ngày 08/11/2017 thì trước thời điểm cổ phần hóa, Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An (gọi tắt là công ty) đã nộp hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT. Nếu công ty không xin rút lại hồ sơ đề nghị hoàn thì cơ quan thuế đã xử lý hoàn kiêm bù trừ khoản nợ thuế của Trạm thu mua nông sản Đắk Mil (do Chi cục Thuế huyện Đắk Mil quản lý) là đơn vị trực thuộc của công ty. Vì vậy, đề nghị Cục Thuế căn cứ biên bản xác định giá trị doanh nghiệp và biên bản bàn giao đến thời điểm công ty chính thức chuyển thành công ty cổ phần để xác định khoản nợ thuế của Trạm thu mua nông sản Đắk Mil (gọi tắt là Trạm thu mua) có được bàn giao cho công ty cổ phần hay không?

Trường hợp do bàn giao thiếu, dẫn đến việc công ty cổ phần không chịu trách nhiệm kế thừa nghĩa vụ trả nợ của Trạm thu mua thì Giám đốc, Kế toán trưởng của doanh nghiệp cổ phần hóa và các tổ chức, cá nhân có liên quan hoàn toàn chịu trách nhiệm thanh toán nợ cho ngân sách nhà nước theo quy định.

Kính gửi: Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk

Tổng cục Thuế nhận được công văn số 3424/CT-KTNB ngày 08/11/2017 và công văn số 3750/CT-KTNB ngày 07/12/2017 của Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk về việc giải quyết đơn khiếu nại của Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

- Khoản 3, Khoản 4, Khoản 5 Điều 100 Bộ Luật Dân sự, kỳ họp thứ 8, thông qua ngày 28/10/1995 quy định:

“Điều 100. Văn phòng đại diện, chi nhánh của pháp nhân

…

3. Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, kể cả chức năng đại diện theo ủy quyền.

4. Văn phòng đại diện, chi nhánh không phải là pháp nhân. Người đứng đầu văn phòng đại diện, chi nhánh thực hiện nhiệm vụ theo ủy quyền của pháp nhân trong phạm vi và thời hạn được ủy quyền.

5. Pháp nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch dân sự do văn phòng đại diện, chi nhánh xác lập, thực hiện.”

- Điều 19 Luật doanh nghiệp nhà nước năm 1995 quy định:

“Khi muốn đặt chi nhánh tại các tỉnh, thành phố khác trực thuộc trung ương, doanh nghiệp nhà nước phải có phương án hoạt động của chi nhánh và được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi doanh nghiệp đặt chi nhánh chấp thuận bằng văn bản.

Chi nhánh của doanh nghiệp nhà nước không có tư cách pháp nhân; doanh nghiệp nhà nước chịu trách nhiệm dân sự đối với chi nhánh của doanh nghiệp”

- Thông tư số 127/2014/TT-BTC ngày 05/09/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý tài chính và xác định giá trị doanh nghiệp khi thực hiện chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần:

+ Khoản 4 Điều 9 hướng dẫn xử lý nợ phải trả các tổ chức, cá nhân: “Đối với khoản nợ thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước: doanh nghiệp cổ phần hóa có trách nhiệm kê khai nộp đầy đủ các khoản nợ thuế và nghĩa vụ với Ngân sách nhà nước và gửi báo cáo quyết toán thuế thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp kèm theo văn bản đề nghị cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý để kiểm tra, xác định số thuế còn phải nộp theo quy định…”

+ Điều 11 hướng dẫn bàn giao giữa doanh nghiệp cổ phần hóa và công ty cổ phần: “...Công ty cổ phần được sử dụng toàn bộ tài sản (hữu hình, vô hình) nguồn vốn đã nhận bàn giao để tổ chức sản xuất, kinh doanh; kế thừa mọi quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của doanh nghiệp cổ phần hóa đã bàn giao và có các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Các nghĩa vụ và trách nhiệm của doanh nghiệp cổ phần hóa được xác định bổ sung sau khi đã quyết toán, bàn giao cho công ty cổ phần không thuộc trách nhiệm của công ty cổ phần. Trường hợp do bàn giao thiếu, dẫn đến việc công ty cổ phần không chịu trách nhiệm kế thừa nghĩa vụ trả nợ của doanh nghiệp cổ phần hóa thì Giám đốc, Kế toán trưởng của doanh nghiệp cổ phần hóa và các tổ chức, cá nhân có liên quan hoàn toàn chịu trách nhiệm thanh toán nợ.”

- Điểm 1 Mục V Thông tư số 79/1998/TT-BTC ngày 12/6/1998 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Quyết định số 75/1998/QĐ-TTg ngày 4/4/1998 của Thủ tướng Chính phủ quy định về mã số đối tượng nộp thuế: “Đối tượng nộp thuế khi chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải thông báo ngay bằng văn bản kèm theo các quyết định về chấm dứt hoạt động (như: quyết định giải thể, sáp nhập, phá sản...) với cơ quan thuế trực tiếp quản lý thu thuế. Cơ quan thuế có trách nhiệm thông báo hủy bỏ mã số thuế cho đối tượng nộp thuế và các cơ quan khác có liên quan.”

- Điểm 8.3 Mục IV Thông tư số 68/2003/TT-BTC ngày 17/07/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Quyết định số 75/1998/QĐ-TTg ngày 4/4/1998 của Thủ tướng Chính phủ quy định về mã số đối tượng nộp thuế: “Đối với các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động kinh doanh ngừng hoạt động nhưng không khai báo với cơ quan thuế: sau 3 lần gửi thông báo nhắc nhở đối tượng phải kê khai nộp thuế, nếu không có phản hồi từ phía đối tượng nộp thuế thì cơ quan thuế liên hệ với chính quyền địa phương để nắm bắt thông tin và điều tra tình hình thực tế. Nếu đối tượng không còn kinh doanh nhưng vẫn cư trú trên địa bàn thì yêu cầu đối tượng quyết toán thuế, quyết toán hóa đơn và làm thủ tục đóng mã số thuế. Nếu đối tượng không còn hoạt động kinh doanh trên địa bàn và không rõ tung tích thì cơ quan thuế phối hợp với chính quyền địa phương lập biên bản xác nhận về tình trạng mất tích của đối tượng nộp thuế. Cơ quan thuế thông báo công khai tình trạng mất tích và đóng mã số thuế của đối tượng nộp thuế.”

- Thông tư số 41/1998/TT-BTC ngày 31/3/1998 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tập trung, quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua Kho bạc nhà nước:

+ Điểm 3 Phần A “Các tổ chức, cá nhân, kể cả các tổ chức, cá nhân nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có trách nhiệm và nghĩa vụ nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. Nghiêm cấm các cấp chính quyền, tổ chức, cá nhân tự giữ lại nguồn thu của ngân sách hoặc dùng nguồn thu ngân sách lập quỹ ngoài ngân sách trái quy định.”

+ Điểm 1.2 Mục II Phần B hướng dẫn giấy nộp tiền vào Ngân sách Nhà nước: “Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước (bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản) là chứng từ thu do Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) in và thống nhất quản lý trong cả nước theo mẫu đính kèm Thông tư này.”

- Điểm 6.4.1 Mục I Phần B Thông tư số 128/2008/TT-BTC ngày 24/12/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn bù trừ các khoản hoàn trả với các khoản phải thu:

“- Trường hợp người được hoàn trả đồng thời có nghĩa vụ phải nộp các khoản thu khác, nếu có đề nghị bù trừ các khoản được hoàn trả với khoản phải nộp thì phải lập Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu NSNN (mẫu 05/ĐNHT kèm theo), trong đó ghi rõ nội dung phần đề nghị bù trừ cho khoản phải nộp, gửi cơ quan thu nơi hoàn trả để xem xét giải quyết;

- Trường hợp cơ quan thu phát hiện người được hoàn thuế vẫn còn nghĩa vụ nộp các khoản thuế khác, nhưng không đề nghị bù trừ số còn phải nộp thì cơ quan thu tạm dừng việc hoàn trả và yêu cầu người nộp phải thực hiện nghĩa vụ nộp với NSNN. Hết thời hạn quy định theo thông báo của cơ quan thu, nếu người nộp chưa thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN (hoặc chưa lập giấy đề nghị hoàn trả khoản thu NSNN và ghi rõ nội dung đề nghị bù trừ khoản phải nộp gửi cơ quan thu), thì cơ quan thu lập Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ thu NSNN (mẫu C1-05/NS kèm theo) gửi KBNN nơi trực tiếp hoàn trả để thực hiện bù trừ; đồng thời, cơ quan thu thông báo cho người nộp thuế biết;...”

- Khoản 3 Điều 14 Thông tư số 99/2016/TT-BTC ngày 29/6/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn: “Sau khi đã bù trừ theo quy định tại khoản 2 Điều này, trường hợp người nộp thuế là doanh nghiệp trụ sở chính vẫn có số thuế còn được hoàn trả nhưng có Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế nợ quá hạn trên 90 ngày do cơ quan thuế quản lý trên Hệ thống ứng dụng quản lý thuế thì cơ quan thuế phải tiếp tục thực hiện bù trừ. Trường hợp nhiều Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế nợ thì thứ tự bù trừ ưu tiên cho khoản nợ có hạn nộp xa nhất của Chi nhánh...”

- Căn cứ Khoản 3 Điều 2 Quyết định số 693/QĐ-UBND ngày 23/03/2017 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc phê duyệt Phương án cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An.

- Căn cứ Điều 2 Quyết định số 90/QĐ ngày 02/10/2003 của Giám đốc Công ty Cà phê Phước An.

Theo báo cáo của Cục Thuế tại công văn số 3424/CT-KTNB ngày 08/11/2017 thì trước thời điểm cổ phần hóa, Công ty TNHH MTV Cà phê Phước An (gọi tắt là công ty) đã nộp hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT. Nếu công ty không xin rút lại hồ sơ đề nghị hoàn thì cơ quan thuế đã xử lý hoàn kiêm bù trừ khoản nợ thuế của Trạm thu mua nông sản Đắk Mil (do Chi cục Thuế huyện Đắk Mil quản lý) là đơn vị trực thuộc của công ty. Vì vậy, đề nghị Cục Thuế căn cứ biên bản xác định giá trị doanh nghiệp và biên bản bàn giao đến thời điểm công ty chính thức chuyển thành công ty cổ phần để xác định khoản nợ thuế của Trạm thu mua nông sản Đắk Mil (gọi tắt là Trạm thu mua) có được bàn giao cho công ty cổ phần hay không?

Trường hợp do bàn giao thiếu, dẫn đến việc công ty cổ phần không chịu trách nhiệm kế thừa nghĩa vụ trả nợ của Trạm thu mua thì Giám đốc, Kế toán trưởng của doanh nghiệp cổ phần hóa và các tổ chức, cá nhân có liên quan hoàn toàn chịu trách nhiệm thanh toán nợ cho ngân sách nhà nước theo quy định.

Trường hợp khoản nợ thuế của Trạm thu mua được bàn giao cho công ty cổ phần nhưng khi lập Giấy đề nghị hoàn trả thu ngân sách nhà nước (kỳ hoàn từ tháng 4/2016 đến tháng 3/2017), công ty không đề nghị bù trừ với nghĩa vụ thuế còn nợ của Trạm thu mua thì cơ quan thuế thực hiện bù trừ và thông báo cho công ty được biết. Nếu Công ty không đồng ý với quyết định bù trừ của cơ quan thuế do Trạm thu mua đã giải thể theo Quyết định số 90/QĐ ngày 02/10/2003 của Giám đốc công ty thì công ty phải xuất trình được giấy tờ chứng minh đã nộp hồ sơ làm thủ tục giải thể cho cơ quan thuế theo quy định và xuất trình được giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước theo mẫu của Bộ Tài chính có xác nhận của cơ quan thu đối với khoản thuế còn nợ của Trạm thu mua nông sản Đắk Mil.

Tổng cục Thuế trả lời để Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk được biết và hướng dẫn đơn vị thực hiện./.