|
BỘ
Y TẾ
CỤC AN TOÀN VỆ SINH
THỰC PHẨM
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
--------------
|
|
Số: 1181/ATTP-TCKN
V/v hướng dẫn lấy mẫu kiểm nghiệm phục vụ hậu
kiểm
|
Hà
Nội, ngày 29 tháng 07 năm 2009
|
Kính gửi: ……………………………….....................
Ngày 08/4/2009, Bộ
trưởng Bộ Y tế đã phê duyệt kế hoạch số 264/KH-BYT triển khai công tác hậu kiểm
về đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. Để tạo thuận lợi cho các đoàn hậu
kiểm trung ương và địa phương triển khai hoạt động, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm
hướng dẫn việc lấy mẫu kiểm nghiệm phục vụ triển khai hậu kiểm chất lượng, vệ
sinh an toàn thực phẩm năm 2009 như sau (trên cơ sở nguyên tắc lấy mẫu quy định
tại Thông tư số 16/2009/TT-BKHCN ngày 02 tháng 6 năm 2009 của Bộ Khoa học và
Công nghệ về hướng dẫn kiểm tra nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa trên
thị trường):
1. Giải thích từ
ngữ
- Lô sản phẩm
thực phẩm (sau đây viết tắt là lô): Là tập hợp các sản phẩm thực phẩm đồng
nhất về tên gọi, công dụng, nhãn hiệu, kiểu dáng, bao gói; có cùng đặc tính kỹ
thuật và được sản xuất bởi cùng một cơ sở sản xuất, trên cùng dây chuyền công
nghệ, trong một thời gian nhất định.
- Mẫu đơn lẻ
(unit of sample): là một đơn vị bao gói sản phẩm được lấy từ các vị trí khác
nhau trong cùng một lô.
- Cỡ mẫu:
là số lượng mẫu đơn lẻ trong mẫu chung cần lấy.
- Mẫu chung
(overall sample): là tập hợp các mẫu đơn lẻ đồng nhất.
- Mẫu kiểm nghiệm:
Là mẫu sản phẩm thực phẩm do đoàn kiểm tra lấy, gửi đi kiểm nghiệm tại cơ quan
kiểm nghiệm ATVSTP được chỉ định.
- Mẫu lưu:
Là mẫu đồng nhất với mẫu kiểm nghiệm, mẫu được lưu giữ tại cơ quan kiểm nghiệm,
cơ sở được kiểm tra và cơ quan kiểm tra.
- Cơ quan kiểm
tra, thanh tra, hậu kiểm: là cơ quan có thẩm quyền được phân công, phân cấp
thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về chất lượng VSATTP.
- Hậu kiểm
(Post-market surveillance): là các hoạt động kiểm tra, giám sát của cơ quan nhà
nước có thẩm quyền về việc chấp hành các quy định pháp luật về VSATTP.
2. Nguyên tắc lấy
mẫu
Phải đảm bảo ngẫu
nhiên, khách quan, không có bất kỳ tác động nào ảnh hưởng đến các đặc tính kỹ
thuật của mẫu.
3. Phương pháp
lấy mẫu
- Mẫu được lấy
theo phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên đơn giản (Simple sampling). Mỗi sản phẩm
trong lô được lựa chọn ngẫu nhiên, đều có cơ hội ngang nhau để được chọn làm mẫu
kiểm tra.
- Tập hợp các mẫu
đơn lẻ, ngẫu nhiên được lấy (mẫu chung) sẽ được chia một cách ngẫu nhiên để làm
mẫu kiểm nghiệm và các mẫu lưu.
4. Trình tự, thủ
tục lấy mẫu
Quá trình lấy mẫu
phải có sự chứng kiến của đại diện cơ sở được kiểm tra, thanh tra, hậu kiểm.
4.1. Chuẩn bị
lấy mẫu:
- Chuẩn bị các tài
liệu, dụng cụ lấy mẫu, bao bì chứa đựng mẫu, ghi nhãn mẫu các điều kiện thích hợp
để bảo quản mẫu.
- Xác định lô cần lấy
mẫu (theo yêu cầu của trưởng đoàn).
- Xác định các mẫu
đơn lẻ cần lấy. Số lượng mẫu phải đủ để kiểm nghiệm (Hướng dẫn lượng mẫu kiểm
nghiệm tối thiểu kèm theo). Vị trí các mẫu đơn lẻ được xác định trên cơ sở bảng
số ngẫu nhiên (Kèm theo) hoặc bốc thăm ngẫu nhiên.
4.2. Tiến
hành lấy mẫu:
- Tiến hành lấy đủ
các mẫu đơn lẻ, gộp thành một mẫu chung. Trong quá trình lấy mẫu không được phá
bỏ hoặc làm rách bao bì của sản phẩm.
- Tiến hành chia mẫu
chung thành 03 phần mẫu tương đương đủ lượng để kiểm nghiệm và lưu (01 phần mẫu
để kiểm nghiệm; 01 phần mẫu lưu tại cơ quan kiểm tra, 01 phần mẫu lưu tại cơ sở
được kiểm tra).
- Các phần mẫu sau
khi chia phải được niêm phong riêng. Tem niêm phong theo mẫu (Kèm theo).
- Làm biên bản lấy mẫu theo mẫu
(Kèm theo). Biên bản phải có chữ ký của Trưởng đoàn, cán bộ lấy mẫu và đại diện
cơ sở được lấy mẫu.
- Trong trường hợp đại diện cơ sở
được lấy mẫu không ký biên bản và niêm phong thì biên bản và niêm phong vẫn có
hiệu lực nếu có đủ chữ ký của các thành viên trong đoàn và ghi rõ “Đại diện cơ
sở không ký”.
- Trưởng đoàn căn cứ vào điều kiện
cụ thể của từng loại thực phẩm để quyết định thời gian lưu mẫu tại các cơ sở
trên.
4.3. Bảo quản, vận chuyển
và bàn giao mẫu:
- Mẫu kiểm nghiệm phải được giao
cho cơ quan kiểm nghiệm được chỉ định trong thời gian sớm nhất. Quá trình bàn
giao mẫu phải lập biên bản bàn giao (Kèm theo).
- Sau quá trình lấy mẫu, mẫu kiểm
nghiệm và các mẫu lưu phải được bảo quản, vận chuyển theo đúng điều kiện bảo quản
sản phẩm do nhà sản xuất công bố.
5. Chi phí lấy mẫu
Chi phí lấy mẫu do cơ quan kiểm
tra, thanh tra, hậu kiểm chi trả theo quy định của pháp luật.
Trong quá trình triển khai áp dụng,
nếu gặp khó khăn vướng mắc, đề nghị các đoàn hậu kiểm tại trung ương và địa
phương phản ánh kịp thời về Cục An toàn vệ sinh thực phẩm để hướng dẫn giải quyết:
Cục
An toàn vệ sinh thực phẩm
Ngõ
135 Núi trúc, Ba Đình, Hà Nội
Điện
thoại: 04.38463702; Fax: 04.38463739
Xin trân trọng cảm ơn sự phối hợp
của Quý Cơ quan, đơn vị.
|
Nơi nhận:
- Như trên;
- Thứ trưởng Trịnh Quân Huấn (để báo cáo);
- Các đ/c Phó Cục trưởng (để chỉ đạo);
- Các Phòng thuộc Cục;
- Các đoàn hậu kiểm;
- Lưu: VT, TTrC, TCKN.
|
CỤC
TRƯỞNG
Nguyễn Công Khẩn
|
HƯỚNG DẪN
LƯỢNG MẪU KIỂM NGHIỆM TỐI THIỂU
(Kèm theo Công văn số 1181/ATTP-TCKN ngày 29 tháng 7 năm 2009 của Cục An
toàn vệ sinh thực phẩm)
|
TT
|
Sản
phẩm/dạng sản phẩm
|
Lượng
mẫu kiểm nghiệm tối thiểu
|
Ghi
chú
|
|
1
|
Sữa bột
|
900g
|
|
|
2
|
Sữa nước
|
1000
ml
|
|
|
3
|
Phomat, bơ, kem
|
500
g
|
|
|
4
|
Sản phẩm thịt, thủy sản
|
1000
g
|
|
|
5
|
Ngũ cốc và sản phẩm ngũ cốc
|
1000
g
|
|
|
6
|
Rượu (độ cồn trên 300)
|
1500
ml
|
|
|
7
|
Rượu (độ cồn dưới 300)
|
2250
ml
|
|
|
8
|
Nước uống đóng chai
|
4000
ml
|
|
|
9
|
Thực phẩm chức năng:
|
|
|
|
|
Dạng viên
|
200
viên
|
|
|
|
Dạng siro, dạng lỏng
|
2000
ml
|
|
|
|
Dạng cao
|
200
g
|
|
|
|
Dạng túi lọc
|
400
g
|
|
Ghi chú:
- Nếu lượng mẫu trong một đơn
vị sản phẩm lớn hơn lượng mẫu kiểm nghiệm tối thiểu thì lấy nguyên một đơn vị sản
phẩm.
- Nếu lượng mẫu trong một đơn
vị sản phẩm nhỏ hơn lượng mẫu kiểm nghiệm tối thiểu thì lấy số đơn vị sản phẩm
sao cho tổng lượng mẫu trong các đơn vị sản phẩm được chọn không nhỏ hơn lượng
mẫu tối thiểu.
- Trong từng trường hợp cụ thể,
Trưởng đoàn kiểm tra căn cứ hướng dẫn trên và đề nghị cụ thể của cán bộ lấy mẫu
để quyết định số lượng mẫu cần lấy.
BẢNG
SỐ NGẪU NHIÊN
(Kèm theo Công văn số 1181/ATTP-TCKN ngày 29 tháng 7 năm 2009 của Cục An
toàn vệ sinh thực phẩm)
|
03
|
47
|
43
|
73
|
86
|
|
36
|
96
|
47
|
36
|
61
|
|
46
|
98
|
63
|
71
|
62
|
|
97
|
74
|
24
|
67
|
62
|
|
42
|
81
|
14
|
57
|
20
|
|
42
|
53
|
32
|
37
|
32
|
|
16
|
76
|
62
|
27
|
66
|
|
56
|
50
|
26
|
71
|
07
|
|
32
|
90
|
79
|
78
|
53
|
|
12
|
56
|
85
|
99
|
26
|
|
96
|
96
|
68
|
27
|
31
|
|
05
|
03
|
72
|
93
|
15
|
|
55
|
59
|
56
|
35
|
64
|
|
38
|
54
|
82
|
46
|
22
|
|
31
|
62
|
43
|
09
|
90
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
22
|
77
|
94
|
39
|
|
49
|
54
|
43
|
54
|
82
|
|
17
|
37
|
93
|
23
|
78
|
|
84
|
42
|
17
|
53
|
31
|
|
57
|
24
|
55
|
06
|
88
|
|
77
|
04
|
74
|
47
|
67
|
|
63
|
01
|
63
|
78
|
59
|
|
16
|
95
|
55
|
67
|
19
|
|
98
|
10
|
50
|
71
|
75
|
|
33
|
21
|
12
|
34
|
29
|
|
78
|
64
|
56
|
07
|
82
|
|
52
|
42
|
07
|
44
|
38
|
|
57
|
60
|
86
|
32
|
44
|
|
09
|
47
|
27
|
96
|
54
|
|
49
|
17
|
46
|
09
|
62
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
18
|
18
|
07
|
92
|
46
|
|
44
|
17
|
16
|
58
|
09
|
|
79
|
83
|
86
|
19
|
62
|
|
26
|
62
|
38
|
97
|
75
|
|
84
|
16
|
07
|
44
|
99
|
|
83
|
11
|
46
|
32
|
24
|
|
23
|
42
|
40
|
64
|
74
|
|
82
|
97
|
77
|
77
|
81
|
|
07
|
45
|
32
|
14
|
08
|
|
52
|
36
|
28
|
19
|
95
|
|
50
|
92
|
26
|
11
|
97
|
|
00
|
56
|
76
|
31
|
28
|
|
37
|
85
|
94
|
35
|
12
|
|
83
|
39
|
50
|
08
|
30
|
|
42
|
34
|
07
|
96
|
88
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
70
|
29
|
17
|
12
|
13
|
|
40
|
33
|
20
|
38
|
26
|
|
13
|
89
|
51
|
03
|
74
|
|
56
|
62
|
18
|
37
|
35
|
|
96
|
83
|
50
|
87
|
75
|
|
97
|
12
|
25
|
93
|
47
|
|
99
|
49
|
57
|
22
|
77
|
|
88
|
42
|
95
|
45
|
72
|
|
16
|
64
|
36
|
16
|
00
|
|
16
|
08
|
15
|
04
|
72
|
|
33
|
27
|
14
|
34
|
09
|
|
45
|
59
|
34
|
68
|
49
|
|
31
|
16
|
93
|
32
|
43
|
|
50
|
27
|
89
|
87
|
19
|
|
20
|
15
|
37
|
00
|
49
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
68
|
34
|
30
|
13
|
70
|
|
55
|
74
|
30
|
77
|
40
|
|
44
|
22
|
78
|
84
|
26
|
|
74
|
57
|
25
|
65
|
76
|
|
59
|
29
|
97
|
68
|
60
|
|
71
|
91
|
38
|
67
|
54
|
|
27
|
42
|
37
|
86
|
53
|
|
48
|
55
|
90
|
65
|
72
|
|
96
|
57
|
69
|
36
|
10
|
|
00
|
39
|
68
|
29
|
61
|
|
66
|
37
|
32
|
20
|
30
|
|
77
|
84
|
57
|
03
|
29
|
|
29
|
94
|
98
|
94
|
24
|
|
68
|
49
|
69
|
10
|
82
|
|
53
|
75
|
91
|
93
|
30
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16
|
90
|
82
|
66
|
59
|
|
83
|
62
|
64
|
11
|
12
|
|
67
|
19
|
00
|
71
|
74
|
|
11
|
27
|
94
|
75
|
6
|
|
06
|
09
|
19
|
74
|
66
|
|
02
|
94
|
37
|
34
|
02
|
|
35
|
24
|
10
|
16
|
20
|
|
33
|
32
|
51
|
26
|
38
|
|
79
|
78
|
45
|
04
|
91
|
|
38
|
23
|
16
|
86
|
38
|
|
42
|
38
|
97
|
01
|
50
|
|
87
|
75
|
66
|
81
|
41
|
|
31
|
96
|
25
|
91
|
47
|
|
96
|
44
|
33
|
49
|
13
|
|
34
|
86
|
82
|
53
|
91
|
Hướng dẫn sử dụng
bảng số ngẫu nhiên
Ví dụ: cần lấy
một mẫu gồm 8 đơn vị trong lô gồm 500 đơn vị. Các đơn vị trong lô được “dán nhãn”
từ 1 - 500. Sử dụng bảng ngẫu nhiên để định vị các mẫu đơn lẻ cần lấy, điểm khởi
đầu là vị trí cột 1, dòng 1; chọn theo chiều dọc, hướng, từ trên xuống (có thể
tùy chọn điểm khởi đầu, chiều chọn số và hướng chọn số) các đơn vị sẽ được lấy
gồm: 034, 167, 125, 162, 332 181, 266, 234; bỏ qua các giá trị 977, 555, 844,
630, 576 vì không có vị trí tương ứng.
MẪU TEM NIÊM PHONG MẪU
(Kèm theo Công văn số 1181/ATTP-TCKN ngày 29 tháng 7 năm 2009 của Cục An
toàn vệ sinh thực phẩm)
|
Cán
bộ lấy mẫu
(Ký, ghi rõ họ tên)
Trưởng
Đoàn kiểm tra
(ký, ghi rõ họ tên)
,….
ngày…./…./2009
|
TEM
NIÊM PHONG
MẪU
Tên
sản phẩm
………………………..
Mã
số mẫu
………………………........
|
Đại
diện cơ sở
được lấy mẫu
(ký,
ghi rõ họ tên, đóng dấu)
,….
ngày…./…./2009
|
MẪU
BIÊN BẢN LẤY MẪU
(Kèm theo Công văn số 1181/ATTP-TCKN ngày 29 tháng 7 năm 2009 của Cục An
toàn vệ sinh thực phẩm)
|
Tên
cơ quan ra quyết định kiểm tra
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
--------------
|
|
Đoàn kiểm tra
|
,
ngày tháng năm
|
BIÊN
BẢN LẤY MẪU
Số
…
1. Tên cơ sở được lấy mẫu:
2. Địa điểm lấy mẫu:
3. Người lấy mẫu: (Họ tên, chức
danh, đơn vị)
4. Phương pháp lấy mẫu:
5. Đại diện cơ sở được lấy mẫu:
(Họ tên, chức vụ, đơn vị)
Mẫu gồm 03 phần (01 phần để kiểm
nghiệm; 01 phần để lưu tại cơ quan kiểm tra, 01 phần để lưu tại cơ sở được kiểm
tra)
|
STT
|
Tên
mẫu, ký hiệu, số lô, ngày SX, hạn SD, đơn vị đóng gói nhỏ nhất
|
Tên
cơ sở và địa chỉ NSX/NK ghi trên nhãn
|
Lượng
mẫu
|
Quy
cách niêm phong mẫu
|
Mã
số mẫu
|
Ghi
chú
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Tình trạng mẫu:
Biên bản được lập thành 03 bản
có giá trị như nhau, đã được các bên thông qua, Đoàn kiểm tra giữ 02 bản, Cơ sở
được kiểm tra giữ 01 bản./.
|
Đại
diện cơ sở được lấy mẫu
(Ký, ghi rõ họ tên, đóng dấu)
|
Người
lấy mẫu
(Ký, ghi rõ họ tên)
|
|
Trưởng
đoàn kiểm tra
(Ký, ghi rõ họ tên)
|
MẪU BIÊN BẢN BÀN GIAO MẪU
(Kèm theo Công văn số 1181/ATTP-TCKN ngày 29 tháng 7 năm 2009 của Cục An
toàn vệ sinh thực phẩm)
|
Tên
cơ quan ra quyết định kiểm tra
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
--------------
|
|
Đoàn kiểm tra
|
,
ngày tháng năm
|
BIÊN
BẢN BÀN GIAO MẪU
Đoàn kiểm tra :
(Bên giao mẫu)
Đại diện là:
Cơ quan kiểm nghiệm:
(Bên nhận mẫu)
Đại diện là:
Hôm nay, tại……………….. Đại diện
(bên giao mẫu) và Đại diện (Bên nhận mẫu) tiến hành bàn giao mẫu và các yêu cầu
kiểm nghiệm, cụ thể như sau:
|
STT
|
Tên
mẫu, ký hiệu, số lô, ngày SX, hạn SD, mã số mẫu
|
Tên
cơ sở và địa chỉ NSX/NK ghi trên nhãn
|
Quy
cách niêm phong mẫu
|
Số
lượng mẫu
|
Chỉ
tiêu yêu cầu kiểm nghiệm
|
Căn
cứ đánh giá
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ghi chú:
Tài liệu kèm theo:
|
Đại
diện đoàn kiểm tra
(Ký và ghi rõ họ tên)
|
Đại
diện cơ quan kiểm nghiệm
(Ký và ghi rõ họ tên)
|
