Báo cáo 13-BC/TW năm 2013 sơ kết 2 năm thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới do Bộ Chính trị ban hành

Số hiệu 13-BC/TW
Ngày ban hành 02/08/2013
Ngày có hiệu lực 02/08/2013
Loại văn bản Báo cáo
Cơ quan ban hành Bộ Chính trị
Người ký Lê Hồng Anh
Lĩnh vực Văn hóa - Xã hội

BỘ CHÍNH TRỊ
--------

ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
---------------

Số: 13-BC/TW

Hà Nội, ngày 02 tháng 8 năm 2013

 

BÁO CÁO

VỀ SƠ KẾT 2 NĂM THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 03-CT/TW CỦA BỘ CHÍNH TRỊ VỀ “TIẾP TỤC ĐẨY MẠNH VIỆC HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH” VÀ PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ TRONG THỜI GIAN TỚI

Ngày 14-5-2011, Bộ Chính trị khóa XI ban hành Chỉ thị số 03-CT/TW về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” (sau đây gọi tắt là Chỉ thị 03). Ngày 01-7-2011, Ban Bí thư đã ban Kế hoạch số 03-KH/TW triển khai thực hiện Chỉ thị 03. Sau 2 năm thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị và Kế hoạch của Ban Bí thư, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Hồ Chí Minh đạt được một số kết quả.

I- TÌNH HÌNH VÀ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Trong 2 năm qua, kinh tế thế giới đối mặt với khó khăn, khủng hoảng; từ đầu năm 2013 đến nay, tuy có sự phục hồi nhưng chậm, tăng trưởng thấp và vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế EU tăng trưởng âm, khủng hoảng nợ công diễn biến phức tạp, tỷ lệ thất nghiệp cao kỷ lục (12,2%). Thương mại toàn cầu tăng trưởng chậm và bảo hộ mậu dịch gia tăng cản trở kinh tế phục hồi. Về an ninh, chính trị, cục diện thế giới tiếp tục vận động theo xu hướng hòa bình, hợp tác, phát triển; tuy nhiên, xung đột cục bộ, khủng bố, tranh chấp biên giới, lãnh thổ, tài nguyên, tranh chấp biển đảo diễn ra với tần suất cao hơn và tính chất phức tạp hơn. Vấn đề Biển Đông tiếp tục diễn biến căng thẳng và tiềm ẩn nguy cơ xung đột cục bộ…Trong nước, bên cạnh những thuận lợi và kết quả đạt được, kinh tế - xã hội vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Tình trạng “đóng băng” bất động sản và nợ xấu vẫn ở mức cao. Khu vực doanh nghiệp, động lực chính tạo ra của cải, vật chất, việc làm gặp rất nhiều khó khăn. Số lượng doanh nghiệp giải thể, phá sản, báo lỗ, ngừng hoạt động lớn. Việc tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng chưa làm được nhiều. Thiên tai, dịch bệnh, nguy cơ bất ổn kinh tế vĩ mô còn nhiều tiềm ẩn. Tình hình tranh chấp, khiếu kiện trong nhân dân tiếp tục phức tạp. Các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm gia tăng hoạt động chống phá, tác động tiêu cực nhiều mặt đến an ninh, trật tự.

Tuy nhiên, với sự cố gắng của Trung ương và địa phương, các cơ quan, đơn vị, các cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đạt một số kết quả chủ yếu sau:

1- Về công tác lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy và lãnh đạo các cấp

Ở Trung ương, Ban Bí thư Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quan trọng này. Ban Bí thư đã ban hành Kế hoạch số 03-KH/TW phân công nhiệm vụ cho các ban đảng, ban cán sự, đảng đoàn, đảng ủy trực thuộc Trung ương; xây dựng kế hoạch, tiến hành kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị, chỉ đạo cấp ủy đưa việc kiểm tra, tự kiểm tra vào kế hoạch và nghiêm túc thực hiện; ban hành Quyết định thành lập Bộ phận giúp việc thực hiện Chỉ thị và Quy chế hoạt động của Bộ phận này. Ban Tuyên giáo Trung ương thành lập Bộ phận chuyên trách thực hiện Chỉ thị 03 với biên chế gọn nhẹ, hợp lý.

Trên tinh thần thực hiện Chỉ thị 03 và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 21- CT/TW về việc đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bước đầu tạo được những kết quả cụ thể, được cán bộ, đảng viên, nhân dân hoan nghênh đánh giá cao.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 1973/CT-TTg, ngày 07-11-2011 giao nhiệm vụ cho các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ và chủ tịch ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị.

Các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương đã ban hành các văn bản quy định, quy chế, chuẩn mực đạo đức, cụ thể hóa, hướng dẫn thực hiện các nội dung được nêu trong Chỉ thị 03. Sự phối hợp giữa các cơ quan Trung ương, giữa Trung ương và địa phương trong toàn bộ hệ thống chính trị bước đầu có chuyển biến tích cực.

Việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chỉ thị 03 ở các địa phương, cơ quan, đơn vị đã được thực hiện nghiêm túc theo kế hoạch và hướng dẫn của Trung ương. Cấp ủy, bí thư cấp ủy các cấp quan tâm, trực tiếp chỉ đạo việc thực hiện, thành lập và ban hành quy chế hoạt động của bộ phận giúp việc; tổ chức các hội nghị quán triệt mục đích, yêu cầu, nội dung của Chỉ thị, tạo sự thống nhất trong nhận thức và triển khai thực hiện trong Đảng và toàn xã hội; ban hành các văn bản triển khai thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị, Kế hoạch của Ban Bí thư, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, các quy định, hướng dẫn, kế hoạch của các ban đảng Trung ương, trong đó nhấn mạnh và coi trọng yêu cầu chuyển đổi nội dung chủ yếu của cuộc vận động trước đây thành công việc thường xuyên của các đảng bộ, chi bộ, các tập thể, cá nhân.

2- Một số kết quả đạt được trong thực tiễn

2.1- Việc thực hiện Chỉ thị 03 đã góp phần tích cực vào thực hiện nhiệm vụ chính trị của các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị trong cả nước

Việc thực hiện Chỉ thị 03 trong Đảng và trong xã hội được Ban Bí thư trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, cùng với việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng Đảng, Quy định về những điều đảng viên không được làm, Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, Quy định về công tác kiểm tra đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức và thực hiện nghị quyết của đại hội đảng các cấp, đã góp phần tạo nên những kết quả quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, mở rộng, tăng cường quan hệ đối ngoại, nâng cao hiệu quả hội nhập, hợp tác quốc tế.

Cấp ủy, chính quyền các cấp đã xác định rõ nhiệm vụ, lựa chọn nội dung công việc để hướng dẫn từng tổ chức cơ sở đảng và từng cán bộ, đảng viên đăng ký học tập và làm theo Bác, xây dựng và thực hiện những chuẩn mực đạo đức phù hợp với điều kiện của từng ngành, địa phương, đơn vị và khả năng của mỗi cán bộ, đảng viên và người dân. Nhiều tỉnh, thành phố đã quan tâm gắn việc thực hiện Chỉ thị với phong trào xây dựng nông thôn mới, cụ thể như: khuyến khích nhân dân tự nguyện dồn điền, đổi thửa, hiến đất làm trường học, đường nông thôn…(để làm được điều đó, đảng viên tích cực, gương mẫu đi đầu), tạo nên phong trào sôi nổi, được sự hưởng ứng, đồng tình, ủng hộ của đông đảo nhân dân.

2.2- Việc thực hiện Chỉ thị 03 dần đi vào nền nếp, thiết thực, hạn chế tình trạng chạy theo thành tích, nặng tính hình thức

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy các cấp, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã dần dần trở thành công việc thường xuyên trong các cơ quan, đơn vị. Nhiều nơi đã nỗ lực, chủ động, sáng tạo, tìm tòi những cách thức tổ chức phù hợp, cụ thể hóa các nội dung nêu trong Chỉ thị theo chức trách, nhiệm vụ và đặc điểm tình hình của ngành, địa phương, đơn vị. Bước đầu khắc phục được tình trạng thụ động, ỷ lại, cấp trên phải “cầm tay chỉ việc”, hoặc có đôn đốc mới thực hiện.

Kết quả của việc xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức, đưa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác vào sinh hoạt chi bộ hằng tháng đã và đang hình thành ý thức tự giác, nền nếp trong hoạt động thường xuyên của nhiều tập thể, cá nhân và lan tỏa trong nhân dân.

2.3- Qua việc thực hiện Chỉ thị 03, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là trách nhiệm gương mẫu đi đầu của cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp được nâng cao hơn

Thực hiện Quy định của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, nhiều địa phương đã có quy định về yêu cầu tự giác thực hiện trách nhiệm nêu gương; yêu cầu cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt phải gần dân, sát dân, lắng nghe ý kiến nhân dân theo lời dạy của Bác; xác định rõ: việc học tập và làm theo tấm gương của Bác là từ những việc làm cụ thể, hàng ngày; yêu cầu nêu gương trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Ở một số nơi, việc đăng ký thực hiện nêu gương của cán bộ, đảng viên được công bố công khai, được nhân dân giám sát và định kỳ đánh giá.

2.4- Trong quá trình thực hiện Chỉ thị 03, nhiều vấn đề tồn đọng, bức xúc của địa phương, cơ quan, đơn vị đã bước đầu được giải quyết, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên, nhân dân vào Đảng, Nhà nước.

Việc thực hiện Chỉ thị 03 gắn với việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm, Quy định về đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đã góp phần rèn luyện và từng bước nâng cao tính tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy; bước đầu tạo ra sự chuyển biến tích cực trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong cải cách hành chính, thái độ giao tiếp, ứng xử với nhân dân, tác phong xử lý công việc; nhiều nơi, nhiều đồng chí để lại thiện cảm trong nhân dân. Qua đó, đã góp phần giải quyết dứt điểm một số vấn bức xúc, nổi cộm trong đời sống xã hội, giải quyết được một số vấn đề tồn đọng lâu năm ở nhiều địa phương, đơn vị; giảm bớt đơn, thư tố cáo, khiếu nại vượt cấp; phấn đấu từng bước đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; củng cố lòng tin của cán bộ đảng viên và nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

2.5- Việc thực hiện Chỉ thị 03 góp phần từng bước nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng

Nhiều tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương đã ban hành nghị quyết chuyên đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Trong các buổi sinh hoạt, nhiều cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị đã chuẩn bị nội dung học tập và thảo luận các chuyên đề, các bài viết, nghiên cứu, kể các mẩu chuyện về Bác và liên hệ để xây dựng đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên ở cơ quan, đơn vị mình. Nhiều đảng bộ, chi bộ xác định nội dung học tập và bàn biện pháp làm theo Bác trong từng tháng một cách cụ thể, thiết thực; thảo luận về việc nêu gương của cán bộ chủ chốt. Trong triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng Đảng đã coi trọng tự phê bình, phê bình đối với những biểu hiện tiêu cực, thói hư tật xấu; tập hợp, lắng nghe ý kiến của nhân dân góp ý, phê bình cán bộ, đảng viên, để cảnh báo, nhắc nhở, tiếp thu và sửa chữa; phát hiện, trao đổi, học tập gương người tốt, việc tốt ở đơn vị mình và những đơn vị bạn; kinh nghiệm, cách làm hay trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

2.6- Công tác tuyên truyền việc thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị được các ban, ngành, đoàn thể, địa phương, đơn vị quan tâm, góp phần cỗ vũ các nhân tố tích cực, hạn chế tiêu cực

Cấp ủy các cấp đã quan tâm chỉ đạo việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức trong Đảng và xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tuyên truyền về các điển hình tập thể và cá nhân tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương của Bác qua các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí, xuất bản, góp phần thúc đẩy việc thực hiện Chỉ thị

Việc tổ chức phát động và trao giải thưởng sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đã khích lệ, động viên các văn nghệ sĩ và nhà báo trong việc sáng tác, quảng bá về những mặt tích cực, những hành động đạo đức, những nét đẹp văn hóa, những tấm gương điển hình tiên tiến trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

[...]