Hành vi không bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu được quy định như thế nào? Hành vi này có bị đi tù không?

Nội dung chính

Đấu thầu là gì?

Theo khoản 8 Điều 4 Luật Đấu thầu 2023 có quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

...

8. Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết, thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, lựa chọn nhà đầu tư để ký kết, thực hiện hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình.

...

Theo đó, đấu thầu là quá trình dùng để chọn lựa nhà thầu hoặc nhà đầu tư cho các hợp đồng liên quan đến cung cấp dịch vụ, mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc đầu tư dự án. Mục tiêu của đấu thầu là đảm bảo sự cạnh tranh công bằng và minh bạch trong quá trình chọn lựa, đồng thời đạt được hiệu quả kinh tế và đảm bảo trách nhiệm giải trình. Quy trình này giúp các bên liên quan chọn được đối tác phù hợp nhất, đồng thời bảo vệ quyền lợi và đảm bảo chất lượng công việc hoặc dự án.

Không bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu được quy định như thế nào? Hành vi này có bị đi tù không? (Hình từ internet)

Hành vi không bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu được quy định như thế nào?

Theo quy định tại khoản 6 Điều 16 Luật Đấu thầu 2023, có 11 hành vi được xem là không bảo đảm công bằng và minh bạch trong hoạt động đấu thầu, bao gồm các hành vi sau:

- Tham dự thầu: Nhà thầu hoặc nhà đầu tư không được phép tham gia đấu thầu đối với các gói thầu hoặc dự án đầu tư mà mình là bên mời thầu, chủ đầu tư, hoặc thực hiện nhiệm vụ của bên mời thầu, chủ đầu tư không đúng quy định.

- Tham gia lập và thẩm định hồ sơ: Một tổ chức hoặc cá nhân không được tham gia cả việc lập và thẩm định hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hoặc hồ sơ yêu cầu đối với cùng một gói thầu hoặc dự án.

- Đánh giá và thẩm định: Cấm việc một cá nhân hoặc tổ chức cùng lúc thực hiện việc đánh giá hồ sơ dự thầu và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư cho cùng một gói thầu hoặc dự án.

- Quan hệ gia đình: Cá nhân thuộc bên mời thầu hoặc chủ đầu tư không được tham gia quá trình lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư nếu có quan hệ gia đình với người đứng tên dự thầu hoặc đại diện hợp pháp của nhà thầu, nhà đầu tư.

- Dịch vụ tư vấn: Nhà thầu không được tham gia đấu thầu cho gói thầu mà chính họ đã cung cấp dịch vụ tư vấn liên quan như lập, thẩm tra, thẩm định dự toán, thiết kế, hoặc giám sát hợp đồng.

- Đứng tên tham dự thầu: Cấm tham dự thầu các gói thầu thuộc dự án mà mình đã công tác hoặc giữ chức vụ lãnh đạo trong thời gian 12 tháng trước đó tại cơ quan hoặc tổ chức đó.

- Tư vấn giám sát và kiểm định: Nhà thầu tư vấn giám sát không được đồng thời thực hiện tư vấn kiểm định cho gói thầu mà họ đang giám sát.

- Hình thức lựa chọn nhà thầu: Cấm áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu không phải là đấu thầu rộng rãi khi không đáp ứng đủ điều kiện quy định.

- Yêu cầu cụ thể về hàng hóa: Cấm nêu yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu hoặc xuất xứ hàng hóa trong hồ sơ mời thầu cho gói thầu mua sắm hàng hóa hoặc xây lắp khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi hoặc hạn chế, trừ các trường hợp quy định đặc biệt.

- Điều kiện hạn chế: Không được đưa ra các điều kiện trong hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không công bằng.

- Chia nhỏ dự án: Cấm chia nhỏ dự án hoặc dự toán mua sắm thành các gói thầu với mục đích chỉ định thầu hoặc hạn chế sự tham gia của các nhà thầu.

Tóm lại, các hành vi trên đều bị xem là không bảo đảm công bằng và minh bạch trong đấu thầu, và bị cấm theo quy định của Luật Đấu thầu 2023. Những hành vi này bị cấm nhằm đảm bảo sự cạnh tranh và công bằng trong quá trình lựa chọn nhà thầu và đầu tư.

Hành vi không bảo đảm công bằng và minh bạch trong hoạt động đấu thầu có thể bị đi tù không?

Tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng

1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu;

b) Thông thầu;

c) Gian lận trong đấu thầu;

d) Cản trở hoạt động đấu thầu;

đ) Vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu;

e) Tổ chức lựa chọn nhà thầu khi nguồn vốn cho gói thầu chưa được xác định dẫn đến nợ đọng vốn của nhà thầu;

g) Chuyển nhượng thầu trái phép.

2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 12 năm:

a) Vì vụ lợi;

b) Có tổ chức;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

đ) Gây thiệt hại từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Theo quy định trên, người vi phạm các quy định bảo đảm công bằng và minh bạch trong hoạt động đấu thầu sẽ bị xử lý trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này trước đó mà vẫn tiếp tục vi phạm.

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi, người vi phạm có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, phạt tù từ 01 năm đến 05 năm, hoặc trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, mức án tù có thể lên đến 20 năm.

Điều này có nghĩa là hành vi không bảo đảm công bằng và minh bạch trong hoạt động đấu thầu có thể bị đi tù với mức án tù có thể được áp dụng tùy thuộc vào tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm các chức vụ hoặc công việc nhất định trong khoảng thời gian từ 01 năm đến 05 năm, hoặc bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.