Bổ sung chế tài xử lý hành vi trúng đấu giá rồi bỏ cọc theo quy định mới

Nội dung chính

Bổ sung chế tài xử lý hành vi trúng đấu giá rồi bỏ cọc theo quy định mới

Người trúng đấu giá rồi bỏ cọc sẽ không được tham gia đấu giá trong 6 tháng đến 5 năm, nếu quyết định công nhận kết quả bị hủy.

Luật Đấu giá tài sản sửa đổi 2024 có hiệu lực 1/1/2025 đã bổ sung các chế tài xử lý vi phạm với người tham gia đấu giá tại Điều 70 Luật Đấu giá tài sản 2016. Theo đó, với trường hợp giao, cho thuê đất để thực hiện dự án, người trúng đấu giá nhưng bỏ cọc khiến kết quả bị hủy sẽ không được tham gia đấu giá trong 6 tháng đến 5 năm.

Lưu ý: Quy định này chỉ áp dụng cho doanh nghiệp khi tham gia đấu giá làm dự án đầu tư. Hiện luật này chưa có chế tài cụ thể với cá nhân trúng đấu giá, nhưng bỏ cọc.

Trường hợp người trúng đấu giá rồi bỏ cọc theo đó được quy định tại Luật Đất đai. Cụ thể, theo Nghị định 102/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đất đai 2024, người trúng đấu giá không nộp đủ tiền trong 120 ngày sẽ bị hủy kết quả và mất tiền cọc. Nếu người trúng nộp tiền đặt trước nhiều hơn khoản cọc, họ sẽ được Nhà nước hoàn trả khoản chênh lệch.

Tuy nhiên, Luật Đấu giá tài sản sửa đổi 2024 đã siết quy định với người trúng đấu giá quyền sử dụng đất so với trước đây. Cụ thể, người tham gia hoặc trúng đấu giá sẽ bị xử lý kỷ luật, phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thông đồng, móc nối với đấu giá viên, đơn vị tổ chức đấu giá... nhằm dìm, nâng giá hay làm sai lệch kết quả.

Vợ, chồng, anh ruột, chị ruột, em ruột cũng bị cấm tham gia phiên đấu giá với cùng một tài sản. Việc này nhằm tránh tình trạng thông đồng, dìm giá hay "quân xanh, quân đỏ". Người tham gia cũng không được nhận ủy quyền từ người khác để đấu giá cùng tài sản đó.

Quy định mới được kỳ vọng góp phần ngăn chặn các hành vi tiêu cực, gây lũng đoạn thị trường, hạn chế tình trạng bỏ cọc hoặc thổi phồng giá trị để trục lợi trong đấu giá tài sản.

Trong vòng một tuần qua, liên tiếp hai phiên đấu giá đất tại huyện ven Hà Nội thu hút hàng nghìn hồ sơ đăng ký với giá trúng cao nhất hơn trăm triệu đồng một m2, gây xôn xao thị trường. Nhiều chuyên gia đã cảnh báo bài học từ quá khứ, khi nhiều phiên đấu cũng trả giá cao kỷ lục, nhưng người trúng trúng đấu giá rồi Luật Đất đai 2024 bỏ cọc. Điều này gây hệ lụy, tác động đến mọi phân khúc bất động sản và gia tăng hiện tượng đầu cơ đất đai, lũng đoạn thị trường. Hệ quả là rủi ro thuộc về người mua cuối sau quá trình nhà đầu cơ mua đi bán lại để "lướt sóng" kiếm chênh lệch.

Trúng đấu giá rồi bỏ cọc sẽ bị xử lý như thế nào? Bổ sung tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản (Hình ảnh từ internet)

Điều kiện tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất

Tại khoản 2 Điều 125 Luật Đất đai 2024 có quy định về điều kiện tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất như sau:

- Đất đã được thu hồi và hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc không phải bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; trong khu vực dự án có hạ tầng giao thông đã được kết nối;

- Có trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đã được phê duyệt vào mục đích sử dụng để đấu giá quyền sử dụng đất, trừ trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất đối với đất quy định tại điểm e khoản 1 Điều 217 Luật Đất đai 2024;

- Có quy hoạch chi tiết 1/500 được cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức lập và phê duyệt đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở;

- Có phương án đấu giá quyền sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Điều của tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất

Theo khoản 3, 4 Điều 125 Luật Đất đai 2024 thì tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất phải đáp ứng những điều kiện sau đây:

(1) Đối với tổ chức

- Thuộc đối tượng được Nhà nước giao đất, cho thuê đất

- Bảo đảm các điều kiện quy định tại Điều 122 Luật Đất đai 2024 đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư; có năng lực, kinh nghiệm trong việc phát triển dự án;

- Điều kiện khác theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản.

(2) Đối với cá nhân

- Thuộc đối tượng được Nhà nước giao đất, cho thuê đất 

- Điều kiện theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản.