Non Bank Fi là gì? Trung gian tài chính phi ngân hàng có vai trò gì trong nền kinh tế?

Nội dung chính

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu ngày càng phát triển, các tổ chức tài chính phi ngân hàng (Non-Bank Financial Intermediaries – NBFIs) ngày càng trở nên quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Trung gian tài chính phi ngân hàng Non Bank Fi là gì?

Non Bank Fi (Non-Bank Financial Intermediaries) là những tổ chức tài chính hoạt động trong lĩnh vực tài chính, nhưng không phải là ngân hàng truyền thống. Các tổ chức này bao gồm các công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, quỹ đầu tư, công ty tài chính, tổ chức cho vay tiêu dùng, các quỹ tín dụng, công ty bảo hiểm nhân thọ, các công ty chứng khoán, các tổ chức huy động vốn phi ngân hàng và nhiều loại hình khác.

Điểm chung của các NBFIs là không được phép thực hiện các hoạt động ngân hàng cốt lõi như nhận tiền gửi của khách hàng, cấp tín dụng trực tiếp cho cá nhân hoặc doanh nghiệp như ngân hàng.

Tuy nhiên, chúng cung cấp một loạt các dịch vụ tài chính khác như bảo hiểm, cho vay tiêu dùng, quản lý tài sản, môi giới chứng khoán, cho vay mua nhà và các sản phẩm tài chính phức tạp khác.

Non Bank Fi là gì? Trung gian tài chính phi ngân hàng có vai trò gì trong nền kinh tế? (Hình từ Internet)

Các loại hình trung gian tài chính phi ngân hàng

Căn cứ vào các đặc trưng cơ bản về cơ cấu nguồn vốn và cơ cấu sử dụng vốn, các trung gian tài chính phi ngân hàng có thể được phân chia thành hai nhóm chính: các tổ chức tiết kiệm theo hợp đồng và các trung gian đầu tư.

(1) Các tổ chức tiết kiệm theo hợp đồng

Các tổ chức này hoạt động chủ yếu thông qua việc huy động vốn từ người dân và doanh nghiệp, đồng thời cung cấp các dịch vụ bảo hiểm và các chương trình trợ cấp. Hai loại hình tổ chức tiết kiệm theo hợp đồng chính bao gồm:

Công ty bảo hiểm: Các công ty bảo hiểm cung cấp các sản phẩm bảo vệ tài chính cho cá nhân và doanh nghiệp, giúp giảm thiểu rủi ro tài chính. Công ty bảo hiểm có thể bao gồm các loại bảo hiểm nhân thọ (bảo hiểm cho cuộc sống, sức khỏe) và bảo hiểm phi nhân thọ (bảo hiểm tài sản, tai nạn).

Quỹ trợ cấp hưu trí: Đây là các quỹ quản lý nguồn vốn để cung cấp trợ cấp hưu trí cho những người lao động sau khi nghỉ hưu. Quỹ trợ cấp hưu trí có thể được tổ chức theo hai phương thức chính:

Chương trình trợ cấp riêng: Thường được các công ty lớn thiết lập và quản lý cho nhân viên của mình.

Chương trình trợ cấp công cộng: Do Chính phủ quản lý và áp dụng cho tất cả công dân hoặc nhóm dân cư nhất định, nhằm bảo vệ các quyền lợi hưu trí của người dân.

(2) Các tổ chức trung gian đầu tư

Các trung gian đầu tư chủ yếu tập trung vào việc huy động vốn từ các nhà đầu tư và phân bổ nguồn lực vào các cơ hội đầu tư khác nhau. Các loại trung gian đầu tư bao gồm:

- Công ty tài chính: Đây là các tổ chức cung cấp các sản phẩm tài chính, bao gồm ba loại hình cơ bản:

+ Công ty tài chính tiêu dùng: Cung cấp các dịch vụ tín dụng tiêu dùng như vay tiền, mua trả góp cho người tiêu dùng.

+ Công ty tài chính bán hàng: Cung cấp các khoản vay hoặc tài trợ cho việc mua sắm hàng hóa, thiết bị.

+ Công ty tài chính thương mại: Cung cấp các dịch vụ tài chính cho các doanh nghiệp, như cấp tín dụng thương mại và hỗ trợ vốn lưu động.

- Quỹ đầu tư: Là các tổ chức huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư để đầu tư vào các danh mục tài sản đa dạng. Các quỹ đầu tư có thể được phân chia theo các tiêu chí sau:

+ Quỹ đầu tư tập thể: Là quỹ có sự tham gia của nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ, vốn của họ được gom lại và đầu tư vào các tài sản chung.

+ Quỹ đầu tư tư nhân: Là quỹ được thành lập bởi một nhóm nhà đầu tư cụ thể và có thể không mở rộng cho công chúng.

- Căn cứ vào cơ cấu huy động vốn, quỹ đầu tư có thể chia thành:

+ Quỹ đóng: Các nhà đầu tư không thể rút vốn ra khỏi quỹ trong suốt thời gian quy định, và quỹ không tiếp nhận vốn đầu tư mới trong suốt thời gian này.

+ Quỹ mở: Các nhà đầu tư có thể mua hoặc bán chứng chỉ quỹ tại bất kỳ thời điểm nào, quỹ sẽ tiếp nhận vốn đầu tư mới.

- Ngoài ra, căn cứ vào cơ cấu tổ chức điều hành, quỹ đầu tư có thể được tổ chức dưới dạng:

+ Tín thác: Các quỹ được quản lý bởi các tổ chức tín thác hoặc các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp.

+ Công ty: Quỹ được tổ chức như một công ty và có cổ đông, do đó có thể giao dịch cổ phiếu của quỹ trên các sàn chứng khoán.

Trung gian tài chính phi ngân hàng có vai trò gì trong nền kinh tế? 

Những trung gian tài chính phi ngân hàng này đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nguồn vốn của nhà đầu tư với các cơ hội đầu tư, đồng thời cũng là công cụ hỗ trợ quản lý rủi ro tài chính và bảo vệ tài sản cho các cá nhân và tổ chức trong nền kinh tế.

(1) Cung cấp dịch vụ tài chính bổ sung và thay thế:

Các NBFIs cung cấp các dịch vụ tài chính mà ngân hàng truyền thống không đáp ứng được, như các khoản vay nhỏ cho cá nhân hoặc doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là đối với những đối tượng khó tiếp cận tín dụng từ ngân hàng.

Ngoài ra, NBFIs còn cung cấp các sản phẩm đầu tư phong phú như quỹ đầu tư, chứng khoán và bảo hiểm, mang lại nhiều lựa chọn và cơ hội cho cá nhân và doanh nghiệp.

(2) Tăng cường tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp và cá nhân:

NBFIs đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng, đặc biệt cho các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân chưa đủ điều kiện vay vốn ngân hàng. Các công ty tài chính, quỹ đầu tư hoặc công ty bảo hiểm có thể cung cấp tín dụng linh hoạt, không yêu cầu tài sản thế chấp, giúp người tiêu dùng và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các khoản vay.

(3) Hỗ trợ hệ thống ngân hàng trong việc phân bổ vốn hiệu quả:

NBFIs giúp phân bổ vốn hiệu quả trong nền kinh tế bằng cách cung cấp các sản phẩm tài chính thanh khoản cao, giúp doanh nghiệp và cá nhân huy động vốn linh hoạt. Chúng giảm tải cho ngân hàng trong việc cấp tín dụng lớn và phức tạp, đồng thời hỗ trợ ngân hàng phát triển các sản phẩm tài chính mới như bảo hiểm sức khỏe và các dịch vụ đầu tư dài hạn.

(4) Định hình và thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính:

NBFIs thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính thông qua việc cung cấp các sản phẩm tài chính phức tạp như chứng khoán và bảo hiểm, góp phần tăng tính thanh khoản và hiệu quả trong thị trường. Chúng tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận từ các lĩnh vực ngoài ngân hàng, đồng thời đóng góp vào sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế và thị trường tài chính.